Ruột thừa có phải là anh hùng sức khỏe đường ruột của chúng ta?
Phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa có liên quan đến bệnh Crohn và tuổi thọ ngắn hơn, nghiên cứu cho thấy liệu pháp nội soi viêm ruột thừa ngược dòng (ERAT) có thể giảm đau tốt hơn phẫu thuật.
Tỷ lệ điều trị bảo tồn ruột thừa — khi có thể — tiếp tục gia tăng, với bằng chứng mới nổi lên rằng việc cắt bỏ ruột thừa có thể gây viêm ruột về sau.
Một phân tích gộp cho thấy những người đã trải qua phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa có thể tăng 53% nguy cơ bị bệnh Crohn – một bệnh viêm ruột. Phát hiện này, được trình bày vào tháng 12/2023 tại cuộc họp thường niên về Những tiến bộ trong bệnh viêm ruột, chứng minh vai trò điều hòa miễn dịch quan trọng của ruột thừa.
Ruột thừa được tạo thành từ các mô bạch huyết, giúp duy trì sự cân bằng trong hệ vi sinh vật đường ruột, bao gồm vi khuẩn, virus, nấm và các vi sinh vật khác sống trong đường tiêu hóa. Hệ vi sinh vật đường ruột giúp phối hợp các chức năng tiêu hóa và cơ thể khác đồng thời đóng vai trò bảo vệ miễn dịch bằng cách chống lại các vi khuẩn gây bệnh.
Nên cắt bỏ ruột thừa hay nên giữ lại ruột thừa khi bị bệnh viêm ruột thừa?
Người ta đã chấp nhận rộng rãi rằng việc cắt bỏ ruột thừa sẽ không gây hại gì cho bạn, nhưng có thể sẽ có tác hại lớn nếu bạn để nó lại khi cần phải cắt bỏ. Khi ruột thừa bị viêm và vỡ mủ tạo điều kiện cho vi khuẩn gây nhiễm trùng tràn vào bụng và có khả năng gây ra tình trạng nhiễm trùng huyết chết người.
Bởi vì bệnh viêm ruột thừa đôi khi có thể dẫn đến vỡ nên việc cắt bỏ ruột thừa thường là một chỉ định chắc chắn. Cắt ruột thừa có thể được thực hiện bằng nội soi, là phẫu thuật nhanh chóng và ít rủi ro.
Cắt ruột thừa vẫn là một trong những phẫu thuật được thực hiện phổ biến nhất. Trên thực tế, khoảng 8% dân số có thể phải đối mặt với tình trạng viêm ruột thừa cấp tính cần phải phẫu thuật khẩn cấp.
Ông William Parker, giáo sư Đại học Duke và các nhà nghiên cứu chức năng miễn dịch khác tin rằng đã đến lúc xem xét lại niềm tin lâu nay rằng ruột thừa của con người là dấu tích của quá trình phát triển tiến hóa – một cơ quan không có mục đích sử dụng trong thời đại hiện đại.
Nhưng điều đó không có nghĩa là bệnh nhân bỏ qua bệnh viêm ruột thừa.
Ông Parker nói với The Epoch Times, “Chúng tôi không bao giờ khuyến khích bất cứ ai không đến bệnh viện. Tình trạng ruột thừa của bạn bị viêm và bắt đầu rò rỉ vi khuẩn có thể giết chết bạn. Thật sự rất khó để tránh khỏi tử vong nếu không điều trị kịp thời.”
Ruột thừa là ngôi nhà an toàn của vi khuẩn
Ông Parker dẫn đầu một nhóm các nhà nghiên cứu lần đầu tiên đề nghị vào năm 2007 rằng ruột thừa giúp điều chỉnh khả năng miễn dịch bằng cách đóng vai trò là nơi trú ẩn bảo vệ cho vi khuẩn có lợi. Ruột thừa cung cấp cho các vi khuẩn hội sinh [vi khuẩn sống hòa hợp với vật chủ] một nơi để ẩn náu khi bị tấn công — chẳng hạn như nhiễm trùng hoặc bệnh do thực phẩm — có thể phục hồi quần thể và cân bằng lại hệ vi sinh vật đường ruột sau khi mối đe dọa biến mất.
Vị trí vật lý của ruột thừa ở góc phần tư phía dưới bên phải của ruột già khiến đây trở thành một nơi hợp lý cho một nhà kho như vậy, vì nơi này nằm ngoài tầm với của dòng vi khuẩn trong phân.
Ông Parker nói, “Điều bạn cần phải ghi nhớ là [ruột thừa] chứa rất nhiều mô miễn dịch. Vì vậy, khi bạn lấy ruột thừa ra, miễn dịch của bệnh nhân có thể bị ức chế. Bệnh nhân có thể nhiễm một số bệnh nhiễm trùng và ung thư.”
Ông nói thêm, rất có thể việc thiếu mất ruột thừa có thể liên quan đến bệnh Crohn — trong số các vấn đề sức khỏe khác — dựa trên nghiên cứu trước đây của ông và sự hiểu biết về ruột thừa. Các tác động có thể xoay quanh việc hệ vi sinh vật bị mất ổn định.
Một lựa chọn điều trị khác cho bệnh viêm ruột thừa
Gần đây có một thủ thuật xâm lấn tối thiểu được gọi là liệu pháp nội soi viêm ruột thừa ngược dòng (ERAT) được áp dụng cho trường hợp bệnh viêm ruột thừa chưa có biến chứng. Thủ thuật này dùng ống nội soi để làm thông thoáng và dẫn lưu nhiễm trùng trong lòng ruột thừa bị viêm. Liệu pháp ERAT có thể được thực hiện dưới gây mê hoặc gây tê cục bộ.
Liệu pháp ERAT là phương pháp giảm đau nhanh nhất trong số tất cả các lựa chọn điều trị viêm ruột thừa, bao gồm phẫu thuật và điều trị bằng kháng sinh. Liệu pháp ERAT cũng làm giảm chi phí chăm sóc sức khỏe ngay lập tức.
Theo kết quả của một phân tích gộp được công bố vào tháng 10/2023 trên tập san Surgery (Phẫu thuật), cắt bỏ ruột thừa cho kết quả tốt nhất về mặt hạn chế tái phát, tuy nghiên cứu kết luận rằng cần cân bằng lợi ích của cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn đối với bệnh nhân.
Điều trị bằng kháng sinh là liệu pháp đầu tay được chấp nhận trong các trường hợp viêm ruột thừa cấp không biến chứng. Trong những trường hợp bệnh viêm ruột thừa có biến chứng, kháng sinh có thể tiêu diệt vi khuẩn nhưng không giải quyết được vấn đề tắc nghẽn. Điều trị bệnh viêm ruột thừa chỉ bằng kháng sinh đã thất bại trong khoảng 10% trường hợp và hơn 27% sẽ bị nhiễm trùng tái phát trong vòng một năm.
Thuốc kháng sinh cũng sẽ tham gia vào vòng xoắn bệnh lý, vì kháng sinh làm thay đổi hệ vi sinh vật, có liên quan đến một số bệnh, bao gồm cả bệnh Crohn.
Tuy nhiên, nghiên cứu trên Tập san Surgery cho biết khoảng một nửa số bệnh nhân sẵn sàng chấp nhận tỷ lệ tái phát dưới 50% trong vòng một năm để tránh phải phẫu thuật. Nghiên cứu cho biết xu hướng ở những bệnh nhân muốn giữ lại ruột thừa sẽ thúc đẩy nghiên cứu về các giải pháp thay thế cho phẫu thuật cắt ruột thừa.
“Tương tự, bằng chứng mới nổi cho thấy ngày càng nhiều phụ huynh ưa thích điều trị bảo tồn bệnh viêm ruột thừa không biến chứng hơn là phẫu thuật cho con họ do lo ngại rủi ro và biến chứng của phẫu thuật. Xét rằng ruột thừa đóng vai trò thiết yếu trong việc điều hòa khả năng miễn dịch và thành phần của hệ vi sinh vật đường ruột, cần thực hiện mọi nỗ lực để bảo tồn cơ quan này ở trẻ em trong giai đoạn phát triển của trẻ cho đến khi có bằng chứng chắc chắn về hậu quả lâu dài của việc cắt ruột thừa đối với khả năng tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng và các bệnh tim mạch đã tích lũy,” nghiên cứu kết luận.
Chiến lược cho cuộc sống không có ruột thừa
Hơn nữa, ông Parker cho biết bệnh nhân thường không biết một số chiến lược nhất định có thể giúp hệ thống miễn dịch của họ hoạt động tốt hơn nếu đã được phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa — điều đó cũng cần phải là một phần của cuộc thảo luận về phương pháp điều trị.
Đối với bất kỳ ai đã phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa, ông đề nghị bổ sung vitamin D, giảm mức độ căng thẳng và dùng men vi sinh – đặc biệt là khi dùng thuốc kháng sinh.
Thu Anh biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times