Nghiên Cứu: Hoa Lan Thạch Hộc Có Tác Dụng Chống Trầm Cảm

Trầm cảm là một tình trạng sức khỏe mang tính toàn cầu. Trong môi trường xã hội thời nay, trầm cảm đang ảnh hưởng đến cả người già và người trẻ. Nghiên cứu ở Trung Quốc phát hiện hoa lan thạch hộc, một loại thảo mộc được dùng trong Trung y, có tác dụng chống trầm cảm vô cùng hiệu quả.

Một nhóm nghiên cứu đứng đầu bởi Tiến sĩ Li Xiaobo, giáo sư tại Đại học Giao thông Thượng Hải, đã công bố kết quả nghiên cứu trên tập san International Journal of Biological Macromolecules với tiêu đề “Các polysaccharide tan trong alcohol của hoa lan thạch hộc có tác dụng chống trầm cảm nhờ khả năng điều hòa trục não – ruột.”

Đây là lần đầu tiên họ khám phá ra hoạt chất này ở lan thạch hộc, sau đó, nhóm đã tiến hành phân lập và tinh chế rồi thí nghiệm trên chuột bị trầm cảm.

Nghiên cứu phát hiện hoạt chất này có tác dụng chống trầm cảm nhờ khả năng điều hòa trục “não – ruột”. Điều đó nghĩa là, polysaccharide tan trong alcohol có thể điều chỉnh cấu trúc vi hệ đường ruột (bao gồm vi khuẩn và nấm) và chất chuyển hóa (như acid béo chuỗi ngắn) ở chuột để giảm bớt phản ứng viêm quá mức đồng thời làm trung gian cho hoạt động bình thường của tế bào thần kinh và hệ thống 5-HTergic thông qua con đường BDNF-TrKb-CREB để đạt được tác dụng chống trầm cảm. Khám phá này đã mở ra cơ chế của hoa lan thạch hộc trong điều trị trầm cảm.

Tại sao việc điều hòa vi hệ đường ruột có thể làm dịu dây thần kinh não? Một bài báo đăng trên tập san Cureus Journal of Medical Science đã cung cấp bằng chứng cho thấy, những thay đổi trong vi hệ đường ruột có thể kích hoạt quá trình sản xuất lipopolysaccharide (LPS) ở vi khuẩn. Khi các cytokine gửi tín hiệu đến dây thần kinh phế vị, việc sản xuất LPS sẽ kích hoạt các phản ứng viêm, từ đó ảnh hưởng đến trục dưới đồi-tuyến yên-tuyến thượng thận và ảnh hưởng đến tâm trạng của một người.

Viêm đường tiêu hóa có thể dẫn đến viêm dây thần kinh và gây ra trầm cảm. Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện những bệnh nhân được chẩn đoán mắc chứng rối loạn tâm thần, gồm cả trầm cảm, thường có tình trạng rối loạn vi hệ đường ruột.

Ngoài ra, nghiên cứu về lan thạch hộc (DNAL) được thực hiện bởi Key Lab for Basic Pharmacology của Bộ Giáo dục, Đại học Y khoa Tuân Nghĩa, Trung Quốc, cũng phát hiện hoa lan thạch hộc có thể làm giảm tổn thương tế bào thần kinh. Kết quả nghiên cứu được công bố trên Science Direct vào ngày 15/11/2021.

Mặt khác, một báo cáo được công bố trên tập san Aging and Disease tháng 12/2017 cho biết các thành phần hóa học trong thạch hộc bao gồm alkaloid, polysaccharide và flavonoid. Trong đó, alkaloid là hoạt chất chính. Alkaloid có tác dụng đáng kể trong việc cải thiện tình trạng kháng insulin, chống lại tổn thương do thiếu máu não cấp tính, cải thiện trí nhớ và rối loạn chức năng nhận thức, đồng thời chống đục thủy tinh thể và chống khối u.

Theo Bản thảo Cương Mục, một cuốn sách kinh điển của Trung y, lan thạch hộc còn được gọi là kim thoa thạch hộc, thiết bì thạch hộc, hắc tiết thảo và hoàng thảo.

Lan thạch hộc, là loài thực vật họ lan chi hoàng thảo. Thân cây sấy khô là loại thuốc thảo dược truyền thống của Trung Hoa, có công dụng ích vị, sinh tân dịch, tư âm và thanh nhiệt. Phần hoa có thể dùng tươi hoặc phơi khô để pha trà với tác dụng trấn tĩnh, giảm phiền muộn.