Cuộc chiến tranh giành quyền sử dụng nước của California ở lưu vực sông Colorado
Khi sáu tiểu bang gây áp lực lên California để cắt giảm lượng nước tiêu thụ từ Lưu vực sông Colorado, thì tiểu bang này đã đề xướng kế hoạch của riêng mình, viện dẫn một giao kèo năm 1922 vốn trao quyền sử dụng nước vượt trội cho California.
Theo đề xướng của sáu tiểu bang này, các cơ quan cấp nước Nam California sẽ phải giảm lượng nước phân bổ đến 32% nếu Hồ Mead — mực nước của hồ chứa nước lớn nhất ở Hoa Kỳ vốn được hình thành bởi Đập Hoover trên Sông Colorado và nằm giữa Nevada và Arizona — tiếp tục giảm.
Đề xướng này được đưa ra sau làn sóng chỉ trích về việc hàng ngàn tỷ gallon nước từ lượng mưa lớn đã đổ hết ra biển hồi tháng Một, bất chấp gần một thập niên hứa hẹn từ các thành viên Đảng Dân Chủ, trong đó có Thống đốc California Gavin Newsom và cựu Thống đốc tiền nhiệm Jerry Brown, về việc xây thêm các hồ chứa nước tại tiểu bang này.
Giống như California, các tiểu bang khác – Arizona, Colorado, Nevada, New Mexico, Utah, và Wyoming – phụ thuộc vào nguồn nước từ sông Colorado, nơi cung cấp nước cho 40 triệu người, gần 6 triệu mẫu đất nông nghiệp, và các bộ lạc bản địa ở bảy tiểu bang và khu vực của Mexico.
Theo nghiên cứu của Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ công bố vào năm 2020, dòng chảy của con sông này đã giảm khoảng 20% so với những năm 1900, và kể từ đó đã giảm 5% mỗi độ F do “sự nóng lên của khí quyển.”
Hôm 31/01, sáu tiểu bang đã đưa ra đề xướng cắt giảm này cho cả Bộ Nội vụ liên bang và Cục Khai hoang Hoa Kỳ. Tuy nhiên, các thượng nghị sĩ của California — Thượng nghị sĩ Dianne Feinstein và Thượng nghị sĩ Alex Padilla — đã bác bỏ đề xướng này, nói rằng điều đó sẽ gây tổn hại cho các thành phố và nông gia trong tiểu bang, đồng thời kêu gọi phải có sự đồng thuận trong cả bảy tiểu bang.
“Chúng tôi biết rằng hạn hán do biến đổi khí hậu gây ra sẽ đòi hỏi nhiều thay đổi về việc sử dụng nước sông Colorado và không tiểu bang nào tránh khỏi việc giảm lượng nước,” các thượng nghị sĩ cho biết trong một tuyên bố chung hôm 31/01, đồng thời cho biết thêm rằng California đã đưa ra kế hoạch của riêng mình vào năm ngoái với việc tự nguyện giảm lượng nước tiêu thụ.
“Nhưng sáu tiểu bang miền Tây khác quy định lượng nước mà California cần phải giảm không hẳn là một giải pháp đồng thuận thực sự — đặc biệt là đến từ các tiểu bang chưa đưa ra bất kỳ sự cắt giảm mới nào đối với việc tiêu thụ nước của chính họ,” họ nói.
Các thượng nghị sĩ này cũng lập luận rằng đề xướng của các tiểu bang này “cũng không công nhận các quyền về nước hợp pháp vượt trội của California.”
Mùa thu năm ngoái, California đã đề nghị bảo tồn 400,000 mẫu Anh-feet nước mỗi năm cho đến năm 2026 để bảo vệ mức trữ nước ở Hồ Mead.
Các cơ quan cấp nước của tiểu bang này đã đề xướng cái mà họ gọi là “khuôn khổ mô hình” để Cục Khai hoang Hoa Kỳ đánh giá. Kế hoạch này bao gồm việc giảm tiêu thụ nước đồng thời bảo vệ cơ sở hạ tầng và ưu tiên sức khỏe và an toàn công cộng, đồng thời duy trì cái được gọi là “Luật về Sông,” gồm các luật, giao ước, nghị định, và các thỏa thuận trước đây vốn chi phối cách sử dụng nước từ Sông Colorado.
Đặc biệt, đề xướng này yêu cầu Arizona cắt giảm lượng nước tiêu thụ, giống như California cho biết họ đang nỗ lực thực hiện điều đó.
“[Vì vậy] cũng có thể tiểu bang Arizona cũng cần phải thực hiện các thỏa thuận tương tự để sống bằng nguồn cung cấp nước từ Sông Colorado sẵn có của mình,” tài liệu nêu rõ.
Khuôn khổ được đề xướng này tìm cách giữ mực nước Hồ Mead ở độ cao 1,000 feet (304.8 mét) và Hồ Powell ở Utah và Arizona, hồ chứa nước lớn thứ hai của Hoa Kỳ, ở độ cao 3,500 feet (914.4 mét) bằng cách điều chỉnh các hoạt động của hồ chứa và “giảm dần việc tiêu thụ nước theo từng giai đoạn.”
Ông JB Hamby, Chủ tịch Hội đồng Sông Colorado của California và Ủy viên Sông Colorado của California, đã ủng hộ khuôn khổ này trong một bức thư gửi Cục khai hoang nói rằng đề xướng này vừa thực tế vừa khả thi bằng cách xây dựng dựa trên các thỏa thuận tự nguyện mới và sự hợp tác trước đây giữa các tiểu bang bị ảnh hưởng.
Ngoài ra, Bộ trưởng Tài nguyên Thiên nhiên California Wade Crowfoot cho biết trong một tuyên bố hôm 01/02 rằng đề xướng này của California là “kịp thời, thiết thực và có thể đạt được theo cách phù hợp với luật lệ hiện hành.”
Bà Lisa Lien-Mager, một phát ngôn viên của cơ quan này, cho biết rằng các quan chức đã tích cực quản lý Dự án Nước của Tiểu bang — hệ thống phân phối của tiểu bang bao gồm các kênh đào, đường ống, hồ chứa, và các nhà máy thủy điện để cung cấp nước sạch cho 27 triệu cư dân — để tận dụng lượng mưa lớn tràn ngập cả tiểu bang vào cuối tháng 12/2022 và đầu tháng Một.
Bà cho biết trong một thư điện tử rằng: “Chúng tôi đã tích trữ được một lượng nước đáng kể, và mong đợi một số dự án sẽ tích trữ được lượng nước dư giả để lấp đầy các lưu vực nước ngầm.”
Tuy nhiên, bà cho biết, các cuộc đàm phán giữa bảy tiểu bang trên đang tiếp tục với một số cuộc họp được sắp xếp từ nay đến tháng Tư.
Bà Lien-Mager cho biết, theo thông lệ, Cục Khai hoang Hoa Kỳ dự kiến sẽ công bố kế hoạch năm nay — được gọi là một tuyên bố tác động môi trường — cho các tiểu bang vào tháng Ba dưới dạng một dự thảo đưa ra các giải pháp thay thế trước khi tài liệu này được hoàn thiện vào tháng Tám.
Bà nói, ngoài Dự án Nước của Tiểu bang, Sông Colorado là một nguồn nước quan trọng cho đô thị Nam California, và là nguồn cung cấp nước duy nhất cho Thung lũng Imperial ở các quận Riverside và Imperial.
Cũng theo bà Lien-Mager, những người tiêu thụ nước ở California dựa vào sông Colorado đã giảm lượng nước tiêu thụ kể từ năm 2003 và bảo tồn hơn 1.5 triệu mẫu Anh-feet nước ở Hồ Mead trong 15 năm qua.
Nguyễn Lê biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times