7 cách giúp cha mẹ lắng nghe và thấu hiểu con trẻ
Lắng nghe chủ động sẽ khiến cho các con cảm thấy được thấu hiểu, nhưng ánh nhìn ấm áp còn quan trọng hơn thế nữa.
Bạn đã bao giờ cảm thấy hối tiếc khi cắt ngắn câu chuyện dài của con hoặc bỏ qua ước mong được trò chuyện của con vì bạn đang mải mê bận bịu với những chuyện khác chưa? Bạn đã bao giờ trở nên thiếu kiên nhẫn khi chờ đợi con hoàn thành đoạn mô tả dài dòng về bức tranh mà con đã vẽ hoặc tất cả những điều mà con biết về khủng long bởi vì bạn rất bận rộn chưa?
Đa số các bậc cha mẹ đều không dành thời gian đủ lâu để chơi với con trước khi tự họ tìm ra những khoảnh khắc mà họ thấy đáng xấu hổ.
Cha mẹ chúng ta có thể dễ dàng đánh mất các ưu tiên thực sự của mình khi đối mặt với nghĩa vụ, trách nhiệm và sự mệt mỏi tột độ. Tuy nhiên, chúng ta biết rằng chúng ta ở đây là vì các con, chúng ta tôn trọng nhu cầu và mong muốn chia sẻ của các con về những gì các con đang suy nghĩ và cảm nhận, cho các con thấy rằng những gì các con nói ra đều rất quan trọng với ta và chúng ta đã dành thời gian quý báu của mình cho các con thay vì hoàn thành việc giặt ủi hoặc trả lời email công việc.
Chúng ta muốn các con biết rằng cha mẹ luôn ở bên cạnh các con, rằng các con nên cởi mở chia sẻ với chúng ta trong an toàn và thoải mái, và rằng chúng ta yêu thương các con. Sự thiếu kiên nhẫn, khó chịu và thực sự mà nói thì sự ích kỷ có thể cản đường chúng ta.
Tuy nhiên, chúng ta vẫn còn có nhiều cách để cải thiện kỹ năng nghe của mình, vì lợi ích của con cái. Dưới đây là một số ý tưởng để xem xét.
Hãy nhận ra những khoảnh khắc mà con bạn cần chia sẻ
Khi bạn đang hối hả với hết công việc này đến nhiệm vụ khác, điên cuồng kiểm tra danh sách việc cần làm của mình và mơ về khoảnh khắc được nằm dài trên giường nghỉ ngơi sau khi hoàn thành mọi việc, bạn có thể không nhận thấy rằng các con đang cố gắng chia sẻ điều gì đó với bạn. [Dĩ nhiên,] bạn sẽ không muốn để cuộc sống lướt qua bạn theo cách này.
Hãy từng bước từng bước đơn giản hóa cuộc sống của bạn, sống chậm lại và chú ý đến thời điểm dành trọn sự chú tâm của bạn cho một đứa trẻ đang muốn kể cho bạn nghe tất cả những gì bé vừa đọc trong một cuốn sách hoặc cho bạn xem những chi tiết phức tạp của chiếc xe lego mà bé vừa thiết kế. Chỉ cần đơn giản hơn và chậm rãi hơn là bạn đã có thể tận hưởng nhiều hơn khoảnh khắc bên những người thân yêu của bạn.
Loại bỏ những phiền nhiễu khi ở bên các con
Nếu TV đang mở hoặc bạn đang lắng nghe [thứ gì đó], hãy tắt các thiết bị này. Nếu bạn đang trong cuộc gọi điện thoại, hãy kết thúc. Nếu bạn đang thực hiện nhiệm vụ nào đó, hãy tạm dừng. Hãy nhìn vào mắt con bạn và cho con thấy rằng bạn hoàn toàn chú tâm vào con.
Nhìn thế giới bằng lăng kính của trẻ em
Bạn đã từng xem lại một bức ảnh hoặc một đoạn phim của bạn với các con và nhận ra rằng góc nhìn của các bạn khác nhau như thế nào khi hồi tưởng lại khoảnh khắc ấy chưa? Lúc này, cách nhìn của ‘bên thứ ba’ có thể hữu ích trong việc nhận ra lăng kính của con bạn về mọi thứ. Hãy nhớ về lứa tuổi, mức độ tò mò, nhu cầu học hỏi và biểu đạt bản thân và mong ước được kết nối của các con với cha mẹ. Hãy thực sự đồng cảm và khoan dung khi bạn mong muốn cải thiện kỹ năng lắng nghe con trẻ.
Nhẫn nại với con trẻ
Ồ, đó là tánh kiên nhẫn. Cha mẹ còn mong muốn điều gì hơn thế nữa? Khi con ban đang mải mê với từng giây từng phút, từng chi tiết của mỗi nhân vật siêu anh hùng vũ trụ mà bé yêu thích, còn bạn đang tự hỏi liệu vũ trụ này có bất kỳ giới hạn nào không, đó là lúc bạn thực hành nhẫn nại. Đừng bắt con dừng lại, đừng xen ngang và cũng đừng làm con phân tâm bằng một chiếc bánh quy ngọt ngào. Bạn chỉ cần lắng nghe. Có thể bạn không quan tâm lắm đến chủ đề mà con đang nói, nhưng con thì lại rất thích thú. Nếu bạn cần động viên chính mình, hãy trân trọng rằng con bạn rất thông minh vì con biết cách thu thập tất cả những thông tin này, con đã rất vui mừng khi có được sự nhiệt thành này và con đã may mắn nhường nào khi muốn chia sẻ với cha mẹ. Vì thế bạn hãy kiên nhẫn.
Nhiệt thành lắng nghe
Khi các con kể cho bạn nghe một câu chuyện, bạn hãy ngồi xuống và nhiệt thành lắng nghe mọi điều. Bạn hãy cố gắng chống lại những suy nghĩ phản đối chắc chắn sẽ xuất hiện về đống chén dĩa chờ rửa trong bồn hoặc dự án mà bạn đang tham gia. Thay vào đó, bạn hãy tập trung vào con và câu chuyện mà con đang kể. Hãy hỏi những câu hỏi thể hiện rằng bạn đang theo sát câu chuyện. Hãy duy trì từng khoảnh khắc. Và hãy vượt qua sự phản kháng.
Chống lại thôi thúc chỉ trích
Các con có thể đang mô tả một kế hoạch tử thần để lao xe đạp qua một khe núi, hoặc xây dựng một khu đô thị phức tạp, lấp lánh, rộng rãi đến nỗi sẽ làm cho căn bếp của bạn ngừng hoạt động cả tuần lễ, nhưng bạn cũng không nên làm mất khả năng sáng tạo hoặc lòng nhiệt thành của con khi mô tả bằng những mối lo ngại của bạn. Bạn hãy khuyến khích những ý tưởng, những kỳ công, tánh tò mò của các con thay vì dội vào đó một gáo nước lạnh. Nếu bạn phải nói chuyện về chiếc xe đạp rơi khỏi vách đá như thế nào, hãy nói vào một thời điểm khác. Còn bây giờ, bạn chỉ cần lắng nghe và đừng bắt các con im lặng.
Hãy là một hình mẫu
Khi bạn cần nhiều lý do hơn để có thể lắng nghe và thấu hiểu con trẻ, bạn hãy nhớ rằng bạn là hình mẫu lắng nghe lý tưởng mà các con chắc chắn sẽ bắt chước theo. Khả năng trở thành một người biết lắng nghe là một kỹ năng bao quát mọi lĩnh vực của cuộc sống, chứ không chỉ là kỹ năng làm cha mẹ. Món quà mà bạn dành cho các con thông qua việc cải thiện kỹ năng này còn lớn hơn cả việc chủ động lắng nghe các con.
Thu Anh biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times