Quốc hội Israel thông qua luật làm suy yếu Tối cao Pháp Viện
Hôm 24/07, Quốc hội Israel đã thông qua một đạo luật hạn chế khả năng của Tối cao Pháp viện Israel trong việc thách thức các quyết định của quốc hội.
Luật này có một điều khoản ngăn các thẩm phán bác bỏ các quyết định của chính phủ với lý do rằng những quyết định đó “hết sức vô lý.” Luật có hiệu lực có nghĩa là Tối cao Pháp viện sẽ không thể xem xét lại các quyết định, chẳng hạn như sa thải các quan chức, với lý do rằng quyết định sa thải đó không hợp lý.
Luật này là một phần trong kế hoạch được Thủ tướng Benjamin Netanyahu ủng hộ nhằm thay đổi cơ quan tư pháp, đã được thông qua với tỷ lệ 64 phiếu thuận–0 phiếu chống sau khi những người phản đối dự luật rời đi thay vì bỏ phiếu chống. Kết quả của cuộc bỏ phiếu theo thủ tục đầu tiên là 64 phiếu thuận–56 phiếu chống.
Tổng Chưởng lý Yariv Levin, người lập nên kế hoạch này, cho biết quốc hội đã thực hiện “bước đầu tiên trong một quá trình lịch sử quan trọng” là đại tu ngành tư pháp.
Các phần khác của kế hoạch này gồm có một dự luật cho phép đa số nghị sĩ hủy bỏ các quyết định của Tối cao Pháp viện và một đạo luật cho phép quốc hội lựa chọn các thẩm phán.
Phong trào vì Chính phủ Chất lượng, vốn phản đối luật này, đã nhanh chóng yêu cầu tòa án cấp cao nhất của đất nước đưa ra hành động vì luật này được cho là vi hiến.
Ông Eliad Shraga, chủ tịch của phong trào, đã cho biết trong một tuyên bố: “Chính phủ hủy diệt này đã tấn công Nhà nước Israel và họ đang đe dọa phá hủy mọi thứ mà chúng ta đã xây dựng ở đây trong 75 năm qua.”
Ông Netanyahu, 73 tuổi và các đồng minh của ông nói rằng những thay đổi là cần thiết để hạn chế quyền hạn của các thẩm phán không được bầu chọn và khôi phục sự cân bằng của ba nhánh chính phủ.
Các nhà phê bình cho rằng những luật trên là không cần thiết và chúng được thúc đẩy từ những bất bình cá nhân và chính trị của ông Netanyahu, và những đối tác của ông. Ông Netanyahu hiện đang bị xét xử vì tội tham nhũng.
Những người biểu tình đã phản đối những thay đổi được dự trù này, trong đó có cả việc chặn một con đường dẫn đến quốc hội. Một số công ty, kể cả các trạm xăng, đã đóng cửa để phản đối trước cuộc bỏ phiếu. Và hàng ngàn quân nhân trừ bị đã tuyên bố từ chối phục vụ quân đội.
“Chúng ta đang hướng tới thảm họa,” ông Yair Lapid, lãnh đạo phe đối lập trong quốc hội cho biết trước khi luật này được thông qua.
Theo tờ Times of Israel, ông Lapid bình luận sau cuộc bỏ phiếu rằng: “Đây là một sự phá vỡ hoàn toàn các tiêu chuẩn. Chính phủ và liên minh có thể chọn hướng đi cho nhà nước nhưng không thể quyết định đặc điểm của nhà nước này.”
Những người ủng hộ ông Netanyahu đã tập trung đông đúc ở trung tâm thủ đô Tel Aviv để thể hiện sự ủng hộ đối với những thay đổi đã được trù tính đối với cơ quan tư pháp trong khi ông chỉ trích quân đội đang cố gắng ép buộc chính phủ đưa ra hành động không mong muốn.
Ông Netanyahu đã được đưa gấp đến bệnh viện vào cuối tuần qua, yêu cầu phẫu thuật để nhận máy trợ tim. Ông được xuất viện vài giờ trước khi cuộc bỏ phiếu diễn ra và đến quốc hội để tiến hành thủ tục này. Hôm 23/07, các bác sĩ của ông cho biết cuộc phẫu thuật đã diễn ra suôn sẻ và trong một đoạn video ngắn từ bệnh viện, thủ tướng cho hay ông cảm thấy ổn.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, người thuộc Đảng Dân Chủ ủng hộ việc hạn chế quyền lực của Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ, đã nói rằng Israel nên làm việc để đưa đến sự đồng thuận đối với cuộc đại tu này.
Trong một tuyên bố, ông Biden nói với các hãng truyền thông rằng: “Với hàng loạt các mối đe dọa và thách thức mà Israel đang phải đối mặt hiện nay, không có lý do gì để các nhà lãnh đạo Israel vội vàng làm điều này — trọng tâm nên là tập hợp mọi người lại với nhau và tìm kiếm sự đồng thuận.”
Ông Biden và ông Netanyahu đã thảo luận về vấn đề này trong một cuộc điện đàm vào tháng Bảy.
Ông Netanyahu đã tạm dừng cuộc đại tu này hồi tháng Ba sau áp lực dữ dội từ những người biểu tình và các cuộc đình công của lực lượng nhân sự khiến các chuyến bay phải tạm dừng và đóng cửa một phần nền kinh tế. Sau khi các cuộc đàm phán tìm kiếm một thỏa hiệp thất bại, ông cho biết chính phủ của ông đang thúc đẩy cuộc đại tu này.
“Chúng tôi đã tham gia vào một cuộc đối thoại liên tục trong ba tháng. Liên minh này đã đưa ra hết kiến nghị này đến kiến nghị khác cho phe đối lập trong ba tháng liên tục. Nhưng, tôi vô cùng đau buồn, thiện ý với các nhà lãnh đạo phe đối lập đã bị phớt lờ,” ông Netanyahu chia sẻ trong một tuyên bố.
Trong tuần này, ông Lapid cho biết các nhà đàm phán đã không thể đạt được thỏa thuận.
Theo truyền thông địa phương, ông Lapid đã nói với các phóng viên rằng: “Điều kiện chính của chúng tôi là bảo vệ nền dân chủ Israel, nhưng với chính phủ này, không thể đạt được các thỏa thuận bảo tồn nền dân chủ Israel.”
Trong một tuyên bố ngắn hôm 24/07, Tổng thống Israel Isaac Herzog cho biết các quan chức đang “làm việc suốt ngày đêm” để tìm ra giải pháp cho bất đồng giữa các bên.
Bản tin có sự đóng góp của The Associated Press.
Vân Sa biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times