Mới nhất
Tiêu điểm
Bình luận
Share
Email
Chiến lược Á-Âu của Trung Quốc có thể mang lại cho Bắc Kinh cuộc đảo chính
Ông Tập Cận Bình có thể sắp đạt được một cuộc đảo chính giúp gia tăng sự thống trị của Bắc Kinh đối với khu vực Âu Á, Trung Đông, và Phi Châu. Với điều kiện, đó là bản thân Bắc Kinh có thể duy trì sự gắn kết và kiểm soát trong nước khi đối mặt với sụp đổ kinh tế cũng như tình trạng thiếu lương thực và nước uống sắp xảy ra.
Nhà lãnh đạo Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC) Tập Cận Bình tiếp nối chuyến thăm đột phá của mình tới Saudi Arabia và Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (ngày 7-10/12/2022) bằng một bước đột phá lớn ở Trung Đông trong tháng 03/2023 … và có khả năng Bắc Kinh có thể đưa ra cái cớ ngụy trang cho các cuộc đàm phán chấm dứt xung đột Nga-Ukraine.
Đây không còn là Chiến tranh Lạnh của thời ông cha chúng ta nữa. Khối Á-Âu được xây dựng xung quanh CHND Trung Hoa, Nga, và Iran có quyền tiếp cận với nhiều lựa chọn quốc gia toàn cầu hơn nhiều so với khối Liên Xô đã có trong Chiến tranh Lạnh lần thứ Nhất. Bắc Kinh sẽ cần khung thương mại rộng lớn hơn này, và khả năng giao dịch ngày càng tăng bằng đồng nhân dân tệ của CHND Trung Hoa, thay vì bằng đồng dollar Mỹ, nếu nước này muốn xây dựng lại nền kinh tế của mình và được tiếp cận ngay với thực phẩm và năng lượng từ thế giới bên ngoài.
Những thành công gần đây của ông Tập trong một số vũ đài ngoại giao có được khi CHND Trung Hoa trở nên sa lầy trong các cuộc khủng hoảng lớn hơn về kinh tế, lương thực, và nước uống — tất cả đều được làm trầm trọng hơn do hạn hán chưa từng có trong những thập niên gần đây — điều thực sự gây nguy hiểm cho việc Đảng Cộng sản Trung Quốc kiểm soát Trung Quốc đại lục. Vì vậy, nhiệm vụ của ông Tập là một cuộc chạy đua với thời gian.
Khả năng các cuộc đàm phán do ông Tập làm trung gian giữa Nga và Ukraine để chấm dứt chiến tranh có thể là một chiến thắng lớn khác cho Bắc Kinh, khiến Hoa Kỳ và các đồng minh NATO ở Âu Châu không thể hành động. Nhưng để đạt được điều này, ông Tập sẽ phải cung cấp một thứ gì đó thực sự quan trọng cho Kyiv. Quan trọng hơn, ông ấy sẽ phải đưa ra một số biện pháp bảo vệ cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, người mà hôm 25/02/2023 đã nói rằng muốn gặp ông Tập Cận Bình để thảo luận về kế hoạch hòa bình 12 điểm của ông Tập cho cuộc chiến tranh Ukraine. Ông lưu ý: “Chúng tôi cần giải quyết vấn đề đó với Trung Quốc. Tại sao không?” Vì vậy, cuộc gặp đó có thể diễn ra sau cuộc gặp của ông Tập với ông Putin vào nửa cuối tháng 03/2023.
Ngoài ra, cách tiếp cận xuất hiện từ phía Bắc Kinh là dường như Moscow sẽ đưa ra những nhượng bộ đối với Kyiv, tuy nhiên, trên thực tế, đây sẽ là việc đưa các bên tham chiến “ra khỏi cạm bẫy” mà cả hai đã tự đưa mình vào những tình huống không thể thương lượng.
Mục tiêu sẽ là một hiệp ước hòa bình qua trung gian mà không có sự tham gia của Hoa Kỳ, và lý tưởng là thậm chí còn không có bất kỳ sự tham gia nào của Âu Châu. Một thỏa thuận như vậy có thể khiến Hoa Thịnh Đốn — và NATO — bị gạt ra ngoài lề. Nhưng mà ông Zelensky cần các biện pháp bảo vệ thực sự trước khi đàm phán; ông ấy đã biết rằng các quan chức quân sự và tình báo cao cấp đổ lỗi cho mình về những tổn thất mà Ukraine phải gánh chịu khi để cho cuộc chiến bắt đầu khi lẽ ra nó có thể được ngăn chặn vào hồi tháng 02/2022 bằng đàm phán. Một số quan chức an ninh chủ chốt của Ukraine đã cho biết họ sẽ “chăm sóc” ông Zelensky khi có thể đạt được một số loại hòa bình, và hầu hết đều nhận thức rằng bất kỳ biện pháp hòa bình nào khả thi hiện nay đều có thể dẫn đến một Ukraine nhỏ hơn so với trước đây, chẳng hạn lấy năm 2004 làm thí dụ. Vì vậy, nếu ông Zelensky muốn giữ lại chức tổng thống sau thỏa thuận hòa bình, thì ông ấy sẽ cần phải có những nhượng bộ lớn vì Ukraine.
Điều này dẫn tới câu hỏi liệu sự kết hợp giữa CHND Trung Hoa-Nga-Iran có thể mang lại điều gì đó hấp dẫn hơn cho Ukraine so với sự Âu hóa và nguồn tài trợ đáng kể của Hoa Kỳ hay không. Nó sẽ tất yếu cũng bao gồm một số “tạo tác địa chính trị” mà có thể, chẳng hạn, thấy được Ukraine hồi sinh ở biên giới hậu Xô Viết, mặc dù bị chia cắt giữa Đông và Tây, và với một số đặc điểm chung được khôi phục, nhưng với sự kiểm soát rõ ràng của Moscow bằng việc đặt căn cứ ở Crimea và đối với vùng Donbass. Belarus hoặc một địa điểm ở Vịnh Ba Tư có thể là địa điểm đàm phán hoặc công bố kết quả ngoại giao con thoi.
Một Ukraine hậu xung đột có thể khôi phục lại vị trí là một khu vực sản xuất lương thực chính vào thời điểm khi mà CHND Trung Hoa sẽ sẵn sàng bảo đảm thị trường cho sản phẩm của họ.
Trong khi đó, hôm 10/03/2023, CHND Trung Hoa, Saudi Arabia, và Iran đã đưa ra một tuyên bố chung ba bên ủng hộ “mối bang giao lân bang tốt đẹp” giữa Vương quốc này và nước cộng hòa Iran. Tuyên bố cũng bắt đầu quá trình khôi phục quan hệ ngoại giao Saudi-Iran sau bảy năm xa cách.
Điều này được hỗ trợ bởi công việc được đảm nhận trước bởi Iraq và Oman, những nước nhận thức sâu sắc rằng không thể nào bỏ qua Bắc Kinh trong khu vực nữa. Hiệp định cũng giải thích sự không hài lòng ban đầu của Iran rằng các cuộc đàm phán giữa Trung Quốc và Saudi diễn ra vào tháng 12/2022 mà không có sự ủng hộ hoặc tham gia của Iran. Tuy nhiên, nó không thay đổi tất cả thực tế trong nội bộ dân chúng trong khu vực: Hoa Kỳ vẫn là đối tác an ninh có ảnh hưởng lớn.
Nhưng nó làm thay đổi thước đo tâm lý và kinh tế: Bắc Kinh được cho là đã làm được điều mà Hoa Thịnh Đốn không thể làm được. Ngoài ra, nó giúp khu vực này dịch chuyển một hoặc hai độ khỏi sự phụ thuộc hoàn toàn vào “đồng dollar dầu mỏ” — đơn vị đo lường của toàn bộ doanh số bán dầu mỏ và khí đốt bằng đồng dollar. Một lần nữa, đây có thể là “việc sắp xếp lại những chiếc ghế trên boong tàu Titanic sau khi nó va phải tảng băng trôi,” nhưng nó che đậy thực tế đang lớn lên về sự yếu kém cố hữu trong nền kinh tế và tiền tệ của CHND Trung Hoa.
Hiệp định hôm 10/03/2023 đã đưa Bắc Kinh tiến xa hơn tới an ninh năng lượng đồng thời chứng minh rằng ông Tập, chứ không phải Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, có quyền kiểm soát nghị trình kiến tạo hòa bình. Không một điều gì trong số này bị tổn hại ở Kyiv. Hoa Kỳ có thể làm gì để chống lại hành động của Bắc Kinh khi ông Biden đã xây dựng cách tiếp cận “không thỏa hiệp”, kêu gọi Kyiv chiến đấu với Moscow đến đồng dollar Mỹ cuối cùng và người Ukraine cuối cùng?
Cẩm An biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
