TT Thái Anh Văn: Đài Loan đã mất đi ‘một người bạn chân thành’ sau sự ra đi của ông Abe
Tổng thống (TT) Đài Loan đã ra lệnh cho các cơ quan công quyền treo cờ rủ hôm 11/07 để bày tỏ lòng tiếc thương cựu Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, người đã bị ám sát trong khi trình bày bài diễn văn vận động tranh cử hôm 08/07.
Hôm 09/07, TT Thái Anh Văn cho biết bà đã chỉ thị cho chính phủ của mình treo cờ rủ trong một ngày để tỏ lòng thương tiếc sự ra đi của ông Abe và tôn vinh “tình hữu nghị tuyệt vời” của ông với Đài Loan.
To mourn the passing of Prime Minister Abe & thank him for his great friendship to Taiwan, I have instructed our government to fly the national flag at half-mast on July 11. We will never forget his profound contributions to freedom & democracy worldwide.
— 蔡英文 Tsai Ing-wen (@iingwen) July 9, 2022
Hôm 11/07, bà Thái cũng đã đến thăm văn phòng của Hiệp hội Giao lưu Nhật Bản-Đài Loan tại Đài Bắc để bày tỏ lòng kính trọng đối với ông Abe. Đài truyền hình Nhật Bản NHK đưa tin, bà nhớ lại cuộc trò chuyện cuối cùng của họ hồi tháng Ba, khi đó ông Abe bày tỏ mong muốn đến thăm Đài Loan.
Ông Abe, nhà lãnh đạo tại vị lâu nhất của Nhật Bản, đã bị ám sát và qua đời hôm 08/07 lúc đang đọc diễn văn tranh cử ở thành phố phía tây Nara, Nhật Bản. Cảnh sát ngay lập tức bắt giữ một người đàn ông 41 tuổi cầm súng tự chế tại hiện trường.
Vài giờ sau khi tin tức về sự qua đời của ông Abe được công bố, bà Thái đã đưa ra tuyên bố gửi lời chia buồn sâu sắc nhất từ tận đáy lòng thay mặt cho đất nước của mình.
Bà nói, “Không chỉ thế giới này mất đi một nhà lãnh đạo chân chính, mà Đài Loan còn mất đi một người bạn chân thành, và vì Đài Loan và Nhật Bản đều là hai quốc gia dân chủ tôn trọng pháp quyền, chính phủ của chúng tôi lên án mạnh mẽ hành động bạo lực bất hợp pháp này.”
Theo phát ngôn viên của Văn phòng Tổng thống Đài Loan Trương Đôn Hàm (Xavier Chang), ông Abe đã “không quản công sức” trong việc thúc đẩy bang giao Đài Loan-Nhật Bản và giúp tạo điều kiện tài trợ vaccine COVID-19 của Nhật Bản cho Đài Loan.
Ông Trương cho biết ông Abe “giữ vững lập trường ủng hộ” Đài Loan để cùng nhau duy trì hòa bình và ổn định ở Eo biển Đài Loan và phát triển các khuôn khổ chiến lược mới nhằm giải quyết các thách thức ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Ông nói: “Đài Loan và Nhật Bản sẽ tiếp tục giúp đỡ lẫn nhau, cho thế giới thấy rằng vòng hỗ trợ thiện chí giữa hai quốc gia của chúng ta sẽ không bị suy giảm bởi các hành động bạo lực, mà sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn.”
Ông Abe được biết đến với lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc, sau khi ông đem lại sức sống mới cho diễn đàn Bộ Tứ và quốc hữu hóa quần đảo Senkaku không có người ở mà Trung Quốc tuyên bố là một phần lãnh thổ của mình và gọi là quần đảo Điếu Ngư.
Năm ngoái ông nói tại một diễn đàn rằng “tình trạng khẩn cấp ở Đài Loan là tình trạng cấp bách của Nhật Bản, và do đó là tình trạng khẩn cấp của liên minh Nhật-Mỹ.”
Ông Abe, người đã từ chức thủ tướng vào năm 2020, cho biết một cuộc xâm lược có vũ trang vào Đài Loan sẽ gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với Nhật Bản, vì quần đảo Senkaku, quần đảo Sakishima, và đảo Yonaguni chỉ cách hòn đảo mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền 100 km (62 dặm).
Những người theo chủ nghĩa dân tộc Trung Quốc ăn mừng
Trong khi sự qua đời của ông Abe đã thu hút những lời chia buồn từ khắp các khu vực chính trị và trên toàn thế giới, bao gồm cả nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình, một số người theo chủ nghĩa dân tộc của Trung Quốc đã lên mạng xã hội để ăn mừng sự ra đi của ông Abe.
Nghệ sĩ và nhà hoạt động nhân quyền người Trung Quốc Ba Đâu Thảo (Badiucao) đã đăng trên Twitter cùng với một loạt ảnh chụp màn hình các bình luận rằng “Những người theo chủ nghĩa dân tộc Trung Quốc trên [nền tảng mạng xã hội Weibo của Trung Quốc] đã mô tả kẻ sát hại ông Abe là một ‘anh hùng.’”
Một người bình luận: “Tôi không ưa gì chính phủ nước tôi, nhưng điều đó không ngăn cản tôi yêu đất nước mình hay ăn mừng sự qua đời của ông Abe. Chết là đúng! Khui sâm panh đi! Làm tốt lắm.”
Ông Badiucao cũng trích dẫn các bài đăng trên Twitter rằng: “Tôi đang chờ đợi sự qua đời của ông Abe,” “Kẻ tấn công là ai? Tôi muốn quyên góp tiền,” và“ Tôi phải nói rằng, đó là một tin tuyệt vời.”
Nghi phạm mưu sát ông Abe
Các hãng thông tấn địa phương đưa tin, nghi phạm Tetsuya Yamagami khai với cảnh sát rằng ông có ý định ám sát ông Abe vì cho rằng cựu thủ tướng có liên hệ với một tổ chức tôn giáo đã khiến gia đình ông bị phá sản.
Cảnh sát chưa xác định được tổ chức nói trên. Ông Yamagami nói với các nhà điều tra rằng ban đầu ông nhắm mục tiêu vào người đứng đầu của tổ chức, “nhưng rất khó,” vì vậy ông quyết định thay đổi mục tiêu của mình.
Cảnh sát nghi ngờ rằng ông Yamagami đã theo dõi lịch trình của Abe trên mạng xã hội và tham dự một cuộc vận động tranh cử ở Okayama, Nhật Bản, nơi ông Abe đang trình bày bài diễn văn một ngày trước khi xảy ra vụ nổ súng, The Asahi Shimbun đưa tin, trích dẫn các nguồn điều tra.
Các quan chức từ Đảng Dân Chủ Tự do (LDP) cầm quyền cho biết những người tham dự hội trường Okayama được yêu cầu cung cấp tên và thông tin liên lạc trước khi vào hội trường, trong khi ở Nara, ông Abe đang đọc diễn văn ngoài trời, cho phép nghi phạm tiếp cận ông từ phía sau.
Ứng cử viên LDP Sanshiro Matsuyama cho biết đã nhận được hai cuộc điện thoại từ một người đàn ông 67 tuổi cảnh báo rằng ông có thể là nạn nhân tiếp theo sau khi tin tức về vụ xả súng nổ ra. Cảnh sát đã bắt được ông Akira Uematsu, người được cho là đã thực hiện các cuộc điện thoại này.
Cô Aldgra Fredly là một nhà văn tự do sống tại Malaysia, chuyên đưa tin về khu vực Á Châu-Thái Bình Dương cho The Epoch Times.