TT Biden nói về cuộc binh biến của Wagner: ‘Chúng tôi không liên can’
Theo Tổng thống (TT) Hoa Kỳ Joe Biden, Hoa Kỳ và các đồng minh của mình không liên can gì đến cuộc binh biến do ông Yevgeny Prigozhin và quân đội tư nhân Nga được gọi là Tập đoàn Wagner tiến hành đã diễn ra ở Nga hôm 23 và 24/06.
Tổng thống đã bình luận về cuộc binh biến chóng vánh này trong phần trình bày ở Tòa Bạch Ốc hôm 26/06 khi nói rằng ông đã liên lạc thường xuyên với các đồng minh của Hoa Kỳ vào cuối tuần qua để chuẩn bị cho một loạt kết quả có thể xảy ra.
Ông Biden nói: “Họ đồng ý với tôi rằng chúng tôi phải bảo đảm rằng chúng tôi không cho ông Putin một lý do nào — tôi xin nhấn mạnh — chúng tôi không cho ông Putin một lý do nào để đổ lỗi điều này cho phương Tây hoặc đổ lỗi điều này cho NATO. Chúng tôi đã nói rõ rằng chúng tôi không liên can.”
Ông có thể muốn nhấn mạnh điều đó vì cá nhân ông đã đổ lỗi cho Tổng thống Nga Vladimir Putin về điều mà ông Biden gọi là “cuộc chiến bất hợp pháp của ông Putin.”
Nói về ông Putin, hồi tháng 03/2022, khoảng một tháng sau cuộc xâm lược Ukraine, ông Biden nói: “Vì Chúa, người này không thể tiếp tục nắm quyền.”
Một quan chức Tòa Bạch Ốc ngay lập tức đánh giá thấp nhận định của ông Biden khi cho thấy rằng đó không phải là lời kêu gọi loại bỏ ông Putin. Tuy nhiên, khi đến ngày tròn một năm cuộc xâm lược Ukraine hồi tháng Hai, ông Biden nói, “Tổng thống Putin đã chọn cuộc chiến này. Mỗi ngày cuộc chiến này tiếp diễn đều là lựa chọn của ông ấy.”
Ông Putin nói rằng “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine được thực hiện nhằm mục đích cho phép những người nói tiếng Nga ở phía đông nước này được nói ngôn ngữ của họ. Ông cũng cáo buộc phương Tây khiêu khích Nga bằng cách mở rộng NATO và cung cấp vũ khí cho Ukraine.
Cuộc binh biến vũ trang
Tập đoàn Wagner của ông Prigozhin đã đóng một vai trò ngày càng quan trọng trong cuộc chiến của Nga ở Ukraine trong năm vừa qua, đặc biệt là khi lực lượng binh sĩ chính quy của Nga bị tổn thất ngày càng nhiều. Đồng thời, ông Prigozhin, người từng là đồng minh của Tổng thống Nga Vladimir Putin, đã gia tăng chỉ trích Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và Tổng tham mưu trưởng Valery Gerasimov.
Ông Prigozhin tuyên bố rằng, hôm 24/06, hai nhà chỉ huy cao cấp nói trên đã tiến hành một cuộc tấn công có chủ ý vào đội quân Wagner, khiến khoảng 30 chiến binh thiệt mạng. Sau đó, ông dẫn quân ra khỏi Ukraine để chiếm thành phố Rostov-on-Don của Nga, một trung tâm quân sự lớn.
Ông Putin lên án ông Prigozhin là kẻ phản bội và cam kết sẽ dập tắt cuộc nổi loạn này.
Trong vòng một ngày, binh lính của nhóm Wagner đã di chuyển về phía bắc hướng tới Moscow, đến một vị trí cách thành phố này 125 dặm (201 km). Truyền thông Nga đưa tin, trong cuộc hành quân này, lực lượng Wagner đã bắn hạ một số trực thăng quân sự và một phi cơ liên lạc, khiến ít nhất 15 người thiệt mạng.
Bất chấp thực tế rằng cuộc binh biến này là một thách thức đối với khả năng lãnh đạo của ông Putin, vốn được cho là đã bị suy yếu do tổn thất nặng nề ở Ukraine, nhà lãnh đạo Nga này đã nhanh chóng đồng ý với các điều khoản để chấm dứt vụ việc.
Ông Prigozhin được phép rời khỏi nước Nga và lui về Belarus. Các chiến binh Wagner được phép trở về căn cứ của họ và sẽ không phải đối mặt với hình phạt vì tham gia vào cuộc binh biến này.
Theo một số ước tính, có tới 80% lực lượng Wagner xuất thân từ những kẻ phạm trọng tội được tuyển mộ từ các nhà tù của Nga để chiến đấu ở Ukraine nhằm đổi lấy việc giảm án. Tập đoàn Wagner được cho là đã thay mặt Nga tiến hành các chiến dịch quân sự khác ở Syria, Libya, Cộng hòa Trung Phi, và Mali.
Theo dõi và chờ đợi
Theo phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia John Kirby, tuy rằng cuộc binh biến này đã khép lại, nhưng tình hình ở Nga vẫn còn khó đoán.
Hôm 26/06, ông Kirby nói với các phóng viên tại Tòa Bạch Ốc rằng còn quá sớm để đánh giá tác động của cuộc binh biến này đối với Nga. Ông cho biết, hiện tại, Hoa Kỳ không biết các lực lượng Wagner đang di chuyển đến đâu.
Mặc dù hành tung của ông Prigozhin vẫn là ẩn đố, nhưng hôm 26/06 ông đã đưa ra một tuyên bố qua audio để biện hộ rằng những hành động của mình là cần thiết “nhằm ngăn chặn sự sụp đổ của công ty quân sự tư nhân Wagner.”
Ông Putin đã xuất hiện trên truyền hình hôm 26/06 để cảm ơn sự đoàn kết của quốc gia trước cuộc binh biến vũ trang này. Ông cho biết tất cả các hành động cần thiết đã được thực hiện để bảo vệ đất nước trước cuộc nổi dậy này. Ông Putin đổ lỗi cuộc binh biến này cho “những kẻ thù của Nga.”
Ông Shoigu cũng công bố một video của chính ông, chiếu cảnh ông đang duyệt binh ở Ukraine, rõ ràng cố gắng thể hiện sự bình tĩnh và kiểm soát.
Để bảo đảm một phản ứng phối hợp với tình hình ở Nga khi có thêm các diễn tiến, ông Biden dự định duy trì liên lạc với các đồng minh của Hoa Kỳ.
Tổng thống này nói: “Vẫn còn quá sớm để đưa ra kết luận chắc chắn về việc điều này sẽ đi đến đâu. Kết quả cuối cùng của tất cả điều này vẫn cần được quan sát. Nhưng bất kể điều gì xảy ra tiếp theo, tôi vẫn sẽ tiếp tục bảo đảm rằng các đồng minh và đối tác của chúng tôi sẽ liên kết chặt chẽ với nhau về cách chúng ta nắm bắt và ứng phó với tình hình.”
Trong cuộc điện đàm hôm 25/06, ông Biden bảo đảm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky về việc Hoa Kỳ tiếp tục ủng hộ Ukraine.
Bản tin có sự đóng góp của Emel Akan và the Associated Press
Thanh Nguyên biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times