NIH phê chuẩn hàng triệu dollar tài trợ mới cho tổ chức từng tài trợ cho phòng thí nghiệm Vũ Hán
Hàng triệu dollar liên bang đã tiếp tục chảy vào EcoHealth Alliance (Liên minh Sức khỏe Sinh thái), tổ chức bất vụ lợi có trụ sở tại New York đang là tâm điểm chú ý vì đóng vai trò chuyển tiền công tới một phòng thí nghiệm quan trọng ở Trung Quốc để nghiên cứu virus corona. Nhiều người tin rằng phòng thí nghiệm này là nơi có thể đã gây ra đại dịch COVID-19.
Hồ sơ chính phủ cho thấy, hôm 21/09, Viện Y tế Quốc gia (NIH) đã cấp ba khoản tài trợ cho EcoHealth để tài trợ cho nghiên cứu tại Á Châu về các loại virus có khả năng lây nhiễm sang người và làm bùng phát dịch bệnh. Với tổng trị giá 2.76 triệu USD, khoản tài trợ này đánh dấu mức tăng 700,000 USD so với khoản tiền được trao hồi năm 2021, và là khoản tài trợ lớn nhất mà tổ chức này đã nhận được từ NIH trong vòng một năm.
Các khoản tài trợ này — hai trong số đó đã nhận được tiền của NIH trong ba năm liên tiếp — diễn ra trong bối cảnh Quốc hội đang giám sát chặt chẽ hơn về mối quan hệ hợp tác lâu năm giữa EcoHealth với phòng thí nghiệm Vũ Hán, vốn là tâm điểm của giả thuyết rò rỉ phòng thí nghiệm là nguồn gốc của đại dịch COVID.
Ông Peter Daszak, chủ tịch của tổ chức này, đã nhiều lần bác bỏ giả thuyết rò rỉ phòng thí nghiệm và gọi giả thuyết đó là một thuyết âm mưu. Ông là người đứng đầu dự án của hai khoản tài trợ kể trên.
Một số nhà phê bình lập luận rằng EcoHealth đã tài trợ cho nghiên cứu đầy rủi ro của Viện Virus học Vũ Hán (WIV), có nghĩa là các nhà chức trách Hoa Kỳ nên ngừng tài trợ hoàn toàn cho tổ chức này.
Thượng nghị sĩ Joni Ernst (Cộng Hòa-Iowa) nói với The Epoch Times trong một thư điện tử, “Trao tiền của người đóng thuế cho EcoHealth để nghiên cứu phòng chống đại dịch chẳng khác nào trả tiền cho một người bị tình nghi phóng hỏa đốt nhà để tiến hành kiểm tra an toàn phòng cháy chữa cháy. Quý vị còn tưởng rằng chúng ta đã học được một bài học trong lần đầu tiên, nhưng một lần nữa chúng ta lại đi đến nước này, với cùng một cốt truyện nhưng kinh phí nhiều hơn!”
Tài trợ gây tranh cãi cho phòng thí nghiệm Vũ Hán
Hồi tháng 07/2020, NIH đã đình chỉ một khoản tài trợ kéo dài nhiều năm trị giá 3.7 triệu USD cho EcoHealth để phối hợp với WIV nghiên cứu về virus corona trên dơi ở Trung Quốc, do lo ngại rằng những người nhận tài trợ không tuân thủ các điều khoản tài trợ. Trước đây, các chuyên gia đã nói với The Epoch Times rằng các thí nghiệm được tiến hành trong khoản tài trợ này đã đáp ứng định nghĩa về nghiên cứu tăng chức năng — nghiên cứu làm tăng khả năng lây truyền hoặc khả năng gây bệnh của virus.
NIH đã phủ nhận mô tả đó.
Trong một cuộc đánh giá về mối lo ngại này, NIH nhận thấy rằng EcoHealth đã không báo cáo về một thí nghiệm khiến virus corona trên dơi trở nên nguy hiểm hơn ở WIV. NIH đã nói với Ủy ban Giám sát và Cải tổ trong một lá thư cùng ngày (pdf) rằng, hồi tháng 11/2021, và một lần nữa hồi tháng 01/2022, NIH đã yêu cầu EcoHealth cung cấp bản sao của các mục nhập sổ ghi chép trong phòng thí nghiệm và các tệp điện tử gốc từ nghiên cứu được thực hiện tại cơ sở Vũ Hán, nhưng không thành công, khiến NIH cuối cùng phải chấm dứt tài trợ gián tiếp cho WIV hôm 19/08.
Cơ quan này cho biết trong một bức thư khác (pdf) hôm 19/08 rằng mặc dù đã chấm dứt [việc tài trợ cho WIV], nhưng NIH cho phép EcoHealth giữ lại khoản tài trợ này với điều kiện là trong vòng 30 ngày, EcoHealth có thể đưa ra một kế hoạch thay thế để hoàn thành các mục tiêu của dự án ban đầu mà không có sự tham gia của WIV.
Theo bức thư đầu tiên, khoản tài trợ sửa đổi này sẽ được sàng lọc để bảo đảm nó phù hợp với khuôn khổ năm 2017 (pdf) quy định việc đánh giá nghiên cứu tăng chức năng được đề nghị. Nếu khoản tài trợ sửa đổi này được chấp thuận, nó cũng sẽ chịu sự giám sát bổ sung của NIH, bao gồm kiểm tra tại chỗ các phòng thí nghiệm của bên nhận tài trợ gián tiếp sáu tháng một lần để xem xét họ tuân thủ như thế nào.
Nghi vấn về các lợi ích của tài trợ mới
NIH đã nhiều lần không phúc đáp các câu hỏi được The Epoch Times đặt ra để làm rõ những điều khoản của các khoản tài trợ hồi tháng Chín. Tuy nhiên khoản tài trợ mới này, có số hiệu dự án là 1R01AI163118-01A1, dường như là khoản tài trợ đã được sửa đổi để loại trừ sự tham gia của WIV.
Theo một bản tóm tắt dự án được công bố trên trang web của NIH, có nhan đề “Phân tích Tiềm năng Xuất hiện Virus Corona Trong tương lai ở Myanmar, Lào, và Việt Nam” (“Analyzing the Potential for Future Bat Coronavirus Emergence in Myanmar, Laos, and Vietnam”), dự án năm năm do ông Daszak đứng đầu này sẽ tập trung vào ba quốc gia Đông Nam Á liền kề Trung Quốc, với mục tiêu “phân tích các yếu tố rủi ro về hành vi và môi trường đối với sự lan truyền của các loại CoV [virus corona] mới, xác định các sự kiện lây truyền từ động vật hoang dã sang con người, đánh giá nguy cơ và các động lực của việc lây truyền và lây lan trong cộng đồng, đồng thời thử nghiệm các biện pháp can thiệp y tế công cộng tiềm năng để ngăn chặn sự lan truyền và lây lan.”
Khoản tài trợ năm 2022 trị giá 653,392 USD từ NIH này cũng tương đương với khoản tài trợ đã chấm dứt nói trên, vốn đã nhận được tổng cộng khoảng 3.75 triệu USD từ năm 2014 đến năm 2019.
Ông Richard Ebright, một nhà sinh học phân tử tại Đại học Rutgers, người đã nêu lên những lo ngại về cách tiếp cận của chính phủ trong việc tài trợ cho nghiên cứu rủi ro, đã xem xét bản tóm tắt dự án này và kết luận rằng nghiên cứu này không có các thí nghiệm tăng chức năng. Thế nhưng, ông lưu ý rằng khi phân tích rủi ro-lợi ích đối với dự án nhằm tìm cách phát hiện ra các loại virus mới trên dơi này, kết quả dường như “rất có hại.”
Ông Ebright nói với The Epoch Times trong một thư điện tử: “Xét về lợi ích, nghiên cứu này không-có-một ứng dụng nào vào dân sự,” và nói thêm rằng “ứng dụng thực tế duy nhất của nghiên cứu này là ứng dụng về phòng vệ sinh học (tỷ như, phát hiện và đánh giá mối đe dọa của các tác nhân vũ khí sinh học mới).”
Mặt khác, ông cho biết, “do thu thập các mầm bệnh đại dịch tiềm ẩn mới ở các địa điểm xa xôi rồi vận chuyển chúng đến các phòng thí nghiệm ở các trung tâm dân cư, nên nghiên cứu này đặt ra nguy cơ cao gây ra các đại dịch mới.”
Ông nói: “Xét đến lịch sử đã ghi nhận của EcoHealth về các biện pháp phòng ngừa an toàn sinh học không thỏa đáng, kèm theo đó là các quy trình thiếu thận trọng để thu thập thực địa và nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, thì những rủi ro không chỉ là cao mà còn vô cùng cao.”
Video quay từ cơ sở Vũ Hán này cho thấy một lịch sử xem nhẹ các tiêu chuẩn an toàn. Video quảng cáo năm 2017 của cơ sở này có các hình ảnh một nhà nghiên cứu đang cho những con dơi còn sống ăn trong khi chỉ đeo găng tay phẫu thuật, cũng như hình ảnh một số nhân viên WIV thu thập những mẫu vật dơi trên thực địa trong khi chỉ đeo khẩu trang phẫu thuật thông thường. Một nhà nghiên cứu từ phòng thí nghiệm này cũng nói với truyền thông Trung Quốc rằng ông đã bị dơi cắn khi thu thập mẫu tại thực địa.
Phản đối mạnh mẽ
Theo Thượng nghị sĩ Roger Marshall (Cộng Hòa-Kansas), việc NIH quyết định tiếp tục tài trợ cho EcoHealth là không thể bào chữa được.
Thượng nghị sĩ này, người hồi tháng trước đã tìm cách cắt khoản tài trợ hàng triệu dollar từ một cơ quan khác của Hoa Kỳ cho EcoHealth, nói với The Epoch Times trong một thư điện tử, “Không thể tin được rằng NIH đang quyết định cố tình bỏ qua việc EcoHealth Alliance không tuân thủ các luật liên bang và các yêu cầu về chính sách tài trợ của NIH.”
Ông Marshall nói, “EcoHealth và NIH đang hoạt động tiếp ứng cho nhau để tăng thêm số lượng nghiên cứu rủi ro với các mầm bệnh chết người nằm ngoài tầm giám sát của Hoa Kỳ. Không thể bào chữa được khi NIH chọn cách mở rộng quyền lực chưa từng có và tài trợ cho tổ chức không tuân thủ của ông Peter Daszak và làm ngơ chính sách của họ về việc buộc điều tra viên chính phải chịu trách nhiệm về hành vi sai trái của bên nhận tài trợ gián tiếp, Viện Virus học Vũ Hán.”
“Tiếp tục đầu tư công quỹ vào một công ty mờ ám như EcoHealth là nguy hiểm và vô trách nhiệm.”
Kể từ năm 2002, EcoHealth là bên nhận hàng chục khoản tài trợ liên bang. Cơ sở dữ liệu về tài trợ của Hoa Kỳ cho thấy, trong số này có 13 khoản tài trợ vẫn đang hoạt động. Khoản tài trợ lớn nhất [cho EcoHealth] đến từ Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) trị giá 4.7 triệu USD, đây là một khoản tài trợ năm năm đã được trao năm 2021. Ngoài NIH, các nhà tài trợ khác là Cơ quan Giảm thiểu Đe dọa Quốc phòng của Bộ Quốc phòng và Quỹ Khoa học Quốc gia.
Các thành viên Đảng Cộng Hòa tại Ủy ban Năng lượng và Thương mại Hạ viện, những người đang điều tra các hoạt động của EcoHealth, cũng bày tỏ sự phẫn nộ trước việc tiếp tục tài trợ này.
Ông Jack Heretik, phát ngôn viên của Đảng Cộng Hòa trong Ủy ban Năng lượng và Thương mại, nói với The Epoch Times trong một thư điện tử, “EcoHealth Alliance và ông Peter Daszak không nên được nhận một xu tiền thuế nào cho đến khi họ hoàn toàn minh bạch trước Ủy ban Năng lượng và Thương mại cũng như người dân Mỹ.”
Việc chi tiêu tiền thuế của người dân như vậy là đi ngược lại lý lẽ thông thường, ông Justin Goodman, phó chủ tịch cao cấp về vận động và chính sách công tại nhóm giám sát White Coat Waste Project, tổ chức đang điều tra nghiên cứu của EcoHealth và WIV, cho biết.
Ông nói với The Epoch Times trong một thư điện tử: “Các thí nghiệm trên động vật của EcoHealth Alliance nên bị hủy tài trợ, chứ không phải được tái tài trợ.”
“Nhóm mờ ám này đã chuyển tiền thuế của Hoa Kỳ cho Viện Virus học Vũ Hán để thực hiện các thí nghiệm nguy hiểm trên động vật có khả năng gây ra đại dịch, vi phạm lệnh cấm liên bang đối với nghiên cứu tăng chức năng, liên tục vi phạm luật minh bạch, và cản trở các cuộc điều tra về nguồn gốc COVID. Người nộp thuế không nên bị buộc phải tài trợ cho nhà thầu phòng thí nghiệm bất hảo liều lĩnh này thêm nữa.”
Thanh Nhã biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times