Hơn 300 bài báo về COVID-19 bị thu hồi vì không đạt tiêu chuẩn khoa học

Các tập san nghiên cứu đã thu hồi hơn 300 bài báo về COVID-19 do vi phạm các tiêu chuẩn đạo đức và lo ngại về giá trị khoa học của các ấn phẩm.

Retraction Watch đã cung cấp một danh sách dài các bài báo về COVID-19 bị thu hồi, từ “Acute kidney injury associated with COVID-19 – Chấn thương thận cấp tính liên quan đến COVID-19” đến “Can Your AI Differentiate Cats from COVID-19 – AI có thể phân biệt mèo với COVID-19 không?”

Tổng cộng có 330 tài liệu nghiên cứu hiện đã bị rút lại.

Nhà nghiên cứu cấp cao Gunnveig Grødeland tại Viện Miễn dịch học thuộc Đại học Oslo đã xem qua danh sách và lý do các bài báo đã bị thu hồi lại. Bà cho biết, trong thời kỳ đại dịch, các nhà nghiên cứu đã thỏa hiệp với các tiêu chuẩn đạo đức và cố gắng để có thêm nhiều ấn phẩm được phê duyệt hoặc đạt được các tiêu chuẩn đạo đức nhanh hơn.

Mặc dù việc cập nhật hoặc thay đổi một số bài báo để đem đi công bố dưới hình thức khác là điều khá tự nhiên, nhưng một số bài báo đã bị thu hồi do các nhà nghiên cứu không nhận được sự đồng ý trong quá trình nghiên cứu.

“Tất nhiên, nghiên cứu sẽ bị rút lại khi phát hiện ra việc vi phạm nguyên tắc đạo đức,” bà Grødeland nói với Khrono, một tờ báo nghiên cứu và giáo dục đại học của Na Uy.

Bà chỉ ra rằng các bài báo khác đã bị rút lại sau khi các biên tập viên nhận thấy rằng các chiến lược của các bài báo đã gây ấn tượng sai trên phương tiện truyền thông khi được khuyến nghị là phương pháp điều trị hoặc phòng ngừa COVID-19 thực tế.

Bà nói rằng phải thu hồi những loại bài báo này vì chúng tuyên bố những điều mà cả tác giả của bài báo cũng như tổ chức của họ đều không thể chứng minh.

Ngoài ra, một số nghiên cứu không có cỡ mẫu đủ lớn.

Khi có nhiều đối tượng hơn, các nhà nghiên cứu sẽ không thể duy trì kết luận giống như trước đó về tác dụng của thuốc.

Đã có khoảng 90,000 đến 300,000 bài báo về COVID-19 kể từ khi bắt đầu đại dịch, thấp hơn so với các đại dịch khác “theo mức độ trầm trọng.”

Một cuộc điều tra của Đại học Monash đã báo cáo rằng ngay cả sau khi thu hồi các bài báo, chúng vẫn tiếp tục được trích dẫn.

Đại học Monash cho biết vào tháng 10/2022: “Trong số hơn 270,000 bài báo về COVID-19 nộp trực tuyến kể từ khi bắt đầu đại dịch, 212 bài báo bị rút lại đã được trích dẫn 2,697 lần, trung bình 7 lần cho mỗi bài báo.”

“Một chút ngoài tầm tay”

Bà Grødeland nói rằng một phần lý do là có tương đối nhiều người đột nhiên bắt đầu tiến hành nghiên cứu về một chủ đề mà họ thực sự biết tương đối ít.

Ngay cả những tập san uy tín như The Lancet cũng đăng những bài báo đó.

Một trong những nghiên cứu của The Lancet thậm chí đã khiến cả Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và chính phủ quốc gia ngừng thử nghiệm toàn diện về hiệu quả của hydroxychloroquine đối với COVID-19.

Nghiên cứu mở rộng của The Lancet, được cho là có gian lận trong nghiên cứu, cho biết loại thuốc này làm tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim và tử vong cho bệnh nhân COVID-19.

Tuy nhiên, nhà nghiên cứu vaccine chỉ ra rằng hầu hết các bài báo bị thu hồi đã được công bố trên các tập san nhỏ hơn.

Bà Grødeland cho biết: “Phần lớn các bài báo đã bị thu hồi được đăng trên các tập san ít thú vị hơn. Chính họ là những người bị ảnh hưởng chủ yếu bởi việc thu hồi.”

Nhưng có một số nơi thường không thực hiện nghiên cứu, đột nhiên bắt đầu sản xuất nghiên cứu sau khi nhận tài trợ từ các bệnh viện địa phương.

Bà nói: “Có thể nó đã khiến mọi thứ vượt quá tầm kiểm soát ở một số nơi.”

Mất thính lực?

Một trường hợp gần đây từ Đại học Manchester đã quay lại một nghiên cứu trước đó vào năm 2021 cho biết COVID-19 có liên quan đến mất thính lực, ù tai và chóng mặt.

Các nhà nghiên cứu cho biết họ đã xác định được khoảng 60 nghiên cứu báo cáo các vấn đề về tiền đình-thính giác ở những người được xác nhận nhiễm COVID-19.

Giáo sư thính học tại Đại học Manchester Kevin Munro cho biết: “Phân tích của chúng tôi về dữ liệu tổng hợp, được công bố trên tập san the International Journal of Audiology, cho thấy 7 đến 15% người trưởng thành có chẩn đoán nhiễm COVID-19 báo cáo các triệu chứng tiền đình-thính giác.”

“Triệu chứng phổ biến nhất là ù tai, sau đó là khó nghe và chóng mặt.”

Hai năm sau, sau khi người ta xem virus là nguyên nhân gây ra một loạt vấn đề về sức khỏe, bao gồm rối loạn thính giác, chính trường đại học này đã công bố một nghiên cứu mới kết luận rằng việc mất thính giác khó có thể do COVID-19 gây ra.

Tác giả chính và nhà thính học Anisa Visram đã giải thích lý do.

Cô Visram cho biết trong một thông cáo: “Chúng tôi biết rằng các loại virus như sởi, quai bị, và viêm màng não có thể làm hỏng hệ thống thính giác.”

“Ai cũng biết rằng COVID-19 có thể ảnh hưởng đến khứu giác và vị giác, vì vậy thật hợp lý khi cho rằng COVID-19 cũng có thể ảnh hưởng đến thính giác.”

Cô Visram bảo đảm rằng nghiên cứu hiện tại của họ được thiết kế và thực hiện tốt và là đánh giá kỹ lưỡng nhất về thính giác ở những người bị COVID-19.

Ông Munro cũng thừa nhận rằng họ có thể đã thực hiện nghiên cứu trước đó quá vội vàng.

Ông nói: “Cần cấp thiết tiến hành các nghiên cứu chẩn đoán và lâm sàng cẩn thận này để điều tra những tác động lâu dài của COVID-19 đối với hệ thống thính giác.”

“Nhiều nghiên cứu trước đây đã được công bố nhanh chóng trong thời kỳ đại dịch nhưng thiếu sự chặt chẽ về mặt khoa học.”

Giáo sư Richard Ramsden, Người được ủy thác tại Dowager Countess Eleanor Peel Trust, nói thêm: “Không rõ đây là những phát hiện ngẫu nhiên hay COVID-19 đang làm hỏng hệ thống thính giác.”