Hoa Kỳ ‘vô cùng lo ngại’ về các cuộc tập trận của Trung Quốc ở Eo biển Đài Loan
Trung Quốc đã kết thúc hai ngày tập trận xung quanh Đài Loan, trong đó nước này mô phỏng các cuộc tấn công bằng oanh tạc cơ và luyện tập tàu đổ bộ.
Hôm thứ Bảy (25/05), Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ lên án các cuộc tập trận quân sự của Trung Quốc ở Eo biển Đài Loan và xung quanh Đài Loan là hành động khiêu khích, nói rằng Hoa Kỳ “vô cùng lo ngại” trong khi “mạnh mẽ” kêu gọi Bắc Kinh kiềm chế hành động.
“Việc lợi dụng một thời kỳ chuyển tiếp bình thường, trình tự, và dân chủ làm cái cớ cho các hành động khiêu khích quân sự có nguy cơ leo thang và làm xói mòn các chuẩn mực lâu đời đã duy trì hòa bình và ổn định trên Eo biển Đài Loan trong nhiều thập niên,” Bộ Ngoại giao nói trong một tuyên bố hôm 25/05.
Bộ này nói thêm rằng họ đang theo dõi các hoạt động của Trung Quốc “một cách chặt chẽ và đang phối hợp với các đồng minh và đối tác về những mối quan tâm chung của chúng tôi.”
Tuyên bố này được đưa ra sau khi Trung Quốc kết thúc hai ngày tập trận quanh Đài Loan, trong đó nước này mô phỏng các cuộc tấn công bằng oanh tạc cơ và luyện tập tàu đổ bộ.
Hôm thứ Bảy, Đài Loan, mà Trung Quốc xem là một tỉnh ly khai cuối cùng phải được thống nhất với đại lục, đã lên án các cuộc tập trận quân sự là “sự khiêu khích trắng trợn.”
Cuộc tập trận, mang tên “Joint Sword-2024A,” được quân đội Trung Quốc tiến hành vào ba ngày sau khi ông Lại Thanh Đức (Lai Ching-te) trở thành tổng thống Đài Loan, người mà Bắc Kinh gọi là một “kẻ ly khai.”
Các quan chức Trung Quốc cho biết cuộc tập trận là “sự trừng phạt” cho bài diễn văn nhậm chức của Tổng thống Lại, trong đó ông nói hai bên Eo biển Đài Loan “không phụ thuộc lẫn nhau,” điều mà Trung Quốc coi như một tuyên bố rằng hai bên là hai quốc gia riêng biệt.
Hoa Kỳ chấm dứt mối quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan vào năm 1979 và chuyển sang công nhận Bắc Kinh theo chính sách “Một Trung Quốc.” Tuy nhiên, Hoa Thịnh Đốn vẫn duy trì mối quan hệ không chính thức bền chặt với Đài Bắc và cam kết cung cấp cho Đài Bắc những vũ khí cần thiết để tự vệ.
Trong tuyên bố hôm thứ Bảy, Bộ Ngoại giao cho biết: “Hoa Kỳ vẫn cam kết với chính sách lâu dài một Trung Quốc của mình, được hướng dẫn bởi Đạo luật Quan hệ Đài Loan, Ba Thông cáo Chung, và Sáu Điều bảo đảm.”
Sáu Điều bảo đảm, được đưa ra dưới thời chính phủ của Tổng thống Ronald Reagan, gồm có việc không ấn định ngày kết thúc hoạt động bán vũ khí cho Đài Loan và không gây áp lực buộc nước này phải tham gia đàm phán với Trung Quốc.
Trong nhiều thập niên, một điểm nổi bật trong chính sách của Hoa Kỳ là cam kết về một cách giải quyết hòa bình cho những khác biệt giữa Trung Quốc và Đài Loan.
Trong khi đó, trong một tuyên bố hôm 23/05, Bộ Quốc phòng Đài Loan lên án cuộc tập trận quân sự của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), nói rằng họ sẵn sàng tự vệ nếu cần thiết.
“Chúng tôi không tìm kiếm xung đột, nhưng chúng tôi sẽ không né tránh xung đột để bảo đảm an toàn cho quốc gia và bảo vệ quê hương xinh đẹp của chúng tôi,” bộ này tuyên bố trên X.
Trong những năm gần đây, ĐCSTQ đã trở nên thù địch hơn đối với Đài Loan, nơi mà họ coi là một tỉnh nổi loạn.
Các chiến thuật đe dọa của ĐCSTQ
Ông Đường Tĩnh Viễn (Tang Jingyuan), một chuyên gia về các vấn đề Trung Quốc, nói với ấn bản Hoa ngữ của The Epoch Times rằng cuộc tập trận này là một chiến dịch được trù tính tỉ mỉ, cùng với các mục đích khác, nhằm gây chia rẽ nội bộ ở Đài Loan và củng cố cảm tình thân cộng sản trên hòn đảo này.
“Mục tiêu chính trước tiên của ĐCSTQ là khẳng định sự thống trị và gây áp lực lên ông Lại Thanh Đức thông qua các cuộc tập trận quân sự này, từ đó gây ảnh hưởng đến các chính sách đối nội và đối ngoại trong tương lai của Đài Loan,” ông cho biết. “Về cơ bản, điều này nhằm mục đích khơi dậy sự thận trọng trong chính phủ của ông Lại Thanh Đức. Đây là một chiến thuật đe dọa điển hình của ĐCSTQ thông qua các biện pháp quân sự nhằm định hướng các chính sách đối nội và đối ngoại của Đài Loan.”
“Mục tiêu thứ hai là để ĐCSTQ lấy lại sự ủng hộ trong nước thông qua các cuộc tập trận quân sự này. … Phô trương sức mạnh quân sự nhằm trấn an khán giả trong nước và duy trì áp lực cao đối với bất kỳ quan điểm nào về sự độc lập của Đài Loan.”
Ông Đường nói thêm rằng một mục đích quan trọng khác của cuộc tập trận là nhằm cố gắng và gây ra chia rẽ và xung đột nội bộ ở Đài Loan.
Ông nói: “Bằng cách tiến hành các cuộc tập trận quân sự quanh Đài Loan, ĐCSTQ đang công khai củng cố cảm tình thân Cộng sản giữa các lực lượng đồng cảm trên hòn đảo này, làm trầm trọng thêm sự bất ổn nội bộ và tăng cường áp lực, cuối cùng thúc đẩy những chia rẽ và rạn nứt lớn hơn ở Đài Loan.”
Trước đó, trong một đại hội của ĐCSTQ được tổ chức hai lần mỗithập niên hồi tháng 10/2022, lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã nói rằng “các bánh xe lịch sử đang lăn theo hướng thống nhất Trung Quốc,” đồng thời nói thêm rằng nếu điều đó không xảy ra bằng các biện pháp hòa bình, thì Bắc Kinh sẵn sàng sử dụng vũ lực.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken nói rằng tiến trình thống nhất Trung Quốc đã được đẩy nhanh.
“Đã có sự thay đổi trong phương pháp của Bắc Kinh đối với Đài Loan trong những năm gần đây,” ông Blinken nói tại một sự kiện hồi tháng 10/2022.
Ông nói tiếp: “Thay vì kiên trì với hiện trạng đã được thiết lập theo hướng tích cực, thì một quyết định cơ bản là hiện trạng này không còn được chấp nhận và Bắc Kinh quyết tâm theo đuổi việc thống nhất với tiến trình nhanh hơn nhiều.”
“Và nếu các biện pháp hòa bình không hiệu quả, thì họ sẽ sử dụng các biện pháp cưỡng ép và có thể, nếu các biện pháp cưỡng ép không hiệu quả, có lẽ là các biện pháp vũ lực — để đạt được những mục tiêu của mình. Và đó chính là điều đang phá vỡ hiện trạng này một cách khôn lường và tạo ra những căng thẳng rất lớn,” ông Blinked nói thêm.