Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc khóa 78 triệu tập, vị thế của Đài Loan gây tranh luận sôi nổi
Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc bắt đầu các cuộc họp cấp cao vào tuần tới. Một nhóm ngày càng nhiều người đang kêu gọi tổ chức toàn cầu này ngừng phân biệt đối xử với Đài Loan.
Với việc Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc sẽ bắt đầu phiên họp cấp cao vào ngày 19/09, ngày càng có nhiều lời kêu gọi ủng hộ Đài Loan gia nhập tổ chức quốc tế này.
Quốc gia 23 triệu dân này đã bị cấm gia nhập Liên Hiệp Quốc kể từ năm 1971, khi Nghị quyết 2758 của Liên Hiệp Quốc chấp nhận chế độ cộng sản Trung Quốc là đại diện hợp pháp của Trung Quốc.
Khi căng thẳng trên Eo biển Đài Loan tiếp tục leo thang, thì cuộc tranh luận về vị thế của Đài Loan trong hệ thống Liên Hiệp Quốc cũng đang nóng lên.
Hôm 09/09, một liên minh gồm các tổ chức Đài-Mỹ đã đưa ra một thông cáo báo chí chung cáo buộc Liên Hiệp Quốc nhượng bộ trước áp lực từ phía Trung Quốc, diễn giải sai Nghị quyết 2758 của Liên Hiệp Quốc, và loại Đài Loan khỏi tổ chức ngoại giao này một cách không chính đáng.
Ngay sau cuộc họp báo này, hôm thứ Ba, các nhà lập pháp Hoa Kỳ đã đưa ra một tuyên bố bác bỏ nghị quyết 2758 và kêu gọi đưa Đài Loan vào các tổ chức quốc tế.
‘Trung Quốc có đang điều hành Liên Hiệp Quốc?’
Đại hội đồng lần khóa 78 của Liên Hiệp Quốc được triệu tập hôm 05/09. Các cuộc họp cấp cao của tổ chức toàn cầu này — chính thức được gọi là “Cuộc thảo luận Chung” — sẽ bắt đầu vào ngày 19/09. Các đại diện và nguyên thủ quốc gia từ 193 quốc gia thành viên sẽ cùng nhau nhóm họp tại trụ sở chính của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ở New York để giải quyết các vấn đề quan trọng đối với họ.
Đáng chú ý, Đài Loan sẽ không có mặt. Hiện tại, những người mang hộ chiếu Đài Loan không được phép vào Liên Hiệp Quốc. Trong những năm trước, các ký giả Đài Loan, giống như các ký giả từ mọi nơi trên thế giới, đã có mặt tại Liên Hiệp Quốc. Tuy nhiên, các ký giả có chứng chỉ báo chí do Đài Loan cấp không còn được phép bước vào Liên Hiệp Quốc.
Hồi tháng Ba, việc loại trừ này đã khiến một phóng viên người Pháp hỏi một phát ngôn viên của Liên Hiệp Quốc rằng “Trung Quốc có đang điều hành Liên Hiệp Quốc không?”
Trang web của Liên Hiệp Quốc tuyên bố: “Liên Hiệp Quốc đã phát triển qua nhiều năm để bắt kịp với một thế giới đang thay đổi nhanh chóng. Nhưng có một điều vẫn không thay đổi: đây vẫn là nơi duy nhất trên Trái Đất mà tất cả các quốc gia trên thế giới có thể tập hợp lại với nhau, thảo luận về những vấn đề chung, và tìm ra những giải pháp chung có lợi cho toàn nhân loại.”
Tránh xa Đài Loan
“Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) nên tránh xa Đài Loan,” bà Li Hanwen, người nói tại sự kiện báo chí này, cho biết. Bà Li là phát ngôn viên của Diễn đàn Đài Loan và Hiệp hội Trường học Ngôn ngữ Đài Loan Bắc California. Các tổ chức này nằm trong số mười nhóm người Mỹ gốc Đài điều phối cuộc họp báo.
“Liên Hiệp Quốc là một nền tảng giao tiếp quan trọng. Việc loại Đài Loan khỏi nền tảng này là rất nguy hiểm, đặc biệt là trong [một] thời điểm khi mà nền hòa bình trên Eo biển Đài Loan bị đe dọa,” ông Zhuang Yashu, giám đốc Trung tâm Văn hóa của Văn phòng Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc ở Milpitas, California, cho biết.
Lãnh đạo của một số tổ chức Đài Loan khác ở miền bắc California đã kêu gọi người Mỹ ủng hộ Đài Loan.
Ông Chu Xinjie, chủ tịch Hiệp hội người Đài Loan tại South Bay Nam California, chỉ trích phong cách ngoại giao hiếu chiến của Bắc Kinh và cho rằng những người yêu tự do và dân chủ phải giúp Đài Loan tham gia Liên Hiệp Quốc.
Ông Ye Junxiong, phát ngôn viên của Trung tâm người Mỹ gốc Đài Loan Bắc California, nói rằng việc loại một Đài Loan dân chủ ra khỏi Liên Hiệp Quốc là một “tổn thất lớn” đối với xã hội quốc tế.
Quốc hội Hoa Kỳ thông qua Đạo luật Đoàn kết Đài Loan
Việc loại trừ Đài Loan dựa trên Nghị quyết 2758 của Liên Hiệp Quốc, được thông qua năm 1971. Đài Loan chính thức bị trục xuất khỏi tổ chức này và ghế của họ được trao cho Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
Theo ông Russell Hsiao, Giám đốc Điều hành của Viện Đài Loan Toàn cầu, thì kể từ thời điểm đó, Trung Quốc đã nỗ lực khắc họa Nghị quyết 2758 của Liên Hiệp Quốc như là một sự thừa nhận cho chính sách “Một Trung Quốc” của mình. Viết trong bản tin của tổ chức (pdf), ông Hsiao cho biết Trung Quốc khẳng định rằng nghị quyết này “cũng công nhận ‘Nguyên tắc Một Trung Quốc’ của Bắc Kinh và Đài Loan là một phần của CHND Trung Hoa.”
Cách diễn giải đó là không chính xác, các nhà lập pháp Hoa Kỳ gần đây cũng đồng tình với nhận định này. Hôm 25/07, Quốc hội Hoa Kỳ đã thông qua Đạo luật Đoàn kết Quốc tế Đài Loan (nghị quyết H.R. 1176), trong đó nêu rõ như sau:
“Nghị quyết 2758 (XXVI) xác nhận các đại diện của Chính phủ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là những đại diện hợp pháp duy nhất của Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc. Nghị quyết đã không đề cập đến vấn đề đại diện của Đài Loan và người dân của họ tại Liên Hiệp Quốc hay bất kỳ tổ chức liên quan nào khác, nghị quyết cũng không đưa ra quan điểm nào về mối quan hệ giữa Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và Đài Loan hay có bất kỳ tuyên bố nào liên quan đến chủ quyền của Đài Loan.”
Nội dung của HR 1176 nêu rõ mục đích của nghị quyết là quy định rằng Hoa Kỳ, với tư cách là một thành viên của bất kỳ tổ chức quốc tế nào, sẽ phản đối mọi nỗ lực của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa nhằm quyết định vị thế của Đài Loan bằng cách bóp méo các quyết định, ngôn từ, các chính sách, hoặc các thủ tục của tổ chức này, và vì những mục đích khác.”
Đáp lại, hôm 26/07, truyền thông nhà nước Trung Quốc Thời báo Hoàn Cầu (Global Times) đã đăng một bài viết gọi HR 1176 là một hành động khiêu khích chống lại Nghị quyết 2758 của Liên Hiệp Quốc, và cáo buộc Quốc hội Hoa Kỳ “cố tình bóp méo … Nghị quyết 2758 của Liên Hiệp Quốc.”
Nội dung của nghị quyết gốc, được viết dưới 200 từ, như sau:
2758 (XXVI). Khôi phục các quyền hợp pháp của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa tại Liên Hiệp Quốc
Đại hội đồng, Nhắc lại các nguyên tắc của Hiến chương Liên Hiệp Quốc,
Xét rằng việc khôi phục các quyền hợp pháp của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là cần thiết để vừa bảo vệ Hiến chương Liên Hiệp Quốc vừa vì sự nghiệp mà Liên Hiệp Quốc phải phục vụ theo Hiến chương,
Thừa nhận rằng các đại diện của Chính quyền Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là những đại diện hợp pháp duy nhất của Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là một trong năm thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an,
Quyết định khôi phục tất cả các quyền đối với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và công nhận các đại diện của Chính quyền nước này là những đại diện hợp pháp duy nhất của Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc, và trục xuất ngay lập tức các đại diện của ông Tưởng Giới Thạch khỏi vị trí mà họ đảm nhận một cách bất hợp pháp tại Liên Hiệp Quốc và trong tất cả các tổ chức liên quan đến nước này.
Phiên họp toàn thể năm 1976,
Ngày 25/10/1971
Không một từ nào trong nghị quyết đề cập đến Đài Loan.
Hôm 29/08, Bộ Ngoại giao Đài Loan (MOFA) đã đưa ra một tuyên bố kêu gọi Liên Hiệp Quốc giải quyết việc loại 23 triệu người dân của Đài Loan khỏi hệ thống Liên Hiệp Quốc, “vốn bắt nguồn từ việc diễn giải sai Nghị quyết 2758 của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc.”
Tuyên bố này yêu cầu Liên Hiệp Quốc “chấm dứt chính sách phân biệt đối xử đối với những người mang hộ chiếu Đài Loan và các ký giả Đài Loan,” và “tạo thuận tiện cho hòa bình, ổn định, và an ninh trên Eo biển Đài Loan và khu vực”.
Cẩm An biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times