Chặng đường vượt qua thất bại và sợ hãi của nghệ sỹ Alex Boyé
Khi đại dịch xảy ra, mọi thứ đều dừng lại. Đối với một nghệ sĩ như Alex Boyé, công việc và hợp đồng trị giá khoảng 250,000 USD bỗng tan thành mây khói, anh bị mắc kẹt và không thể làm gì.
“Sau đó tôi nghĩ, OK, tôi có thể làm gì bây giờ, trong hoàn cảnh khó khăn mà cả gia đình và bạn bè tôi đang trải qua này, với bất kỳ tài năng nào của mình, tôi có thể làm gì cho cộng đồng?” Boyé nói. Anh vốn là một nghệ sĩ giải trí, vì vậy anh đã đưa ra ý tưởng về các buổi hòa nhạc cách ly trực tuyến. Boyé cho biết bất cứ ai cũng có thể mời bạn bè hoặc thành viên trong gia đình, và anh sẽ tự chuẩn bị âm thanh và tổ chức một buổi hòa nhạc cách cửa nhà mọi người 6 bước chân. Anh không biết ai sẽ chấp nhận lời đề nghị của mình.
“Nhưng chúng tôi đã nhận được 500 lời đề nghị, thật kinh ngạc,” anh nói. Boyé bắt đầu tổ chức các buổi hòa nhạc, và sau đó con trai anh hỏi liệu cậu bé có thể đi cùng không. Các buổi hòa nhạc đã trở thành một sự kiện gia đình và bắt đầu phát triển. Phản ứng của khán giả trong buổi hòa nhạc thật bất ngờ.
Boyé nói: “Một số người trong đó thực sự, thực sự bị bệnh, họ xem qua cửa sổ phòng ngủ và tôi sẽ biểu diễn ở phía bên kia. Nhưng có một cảm giác rất hạnh phúc.”
Một số gia đình xem anh biểu diễn đã trở thành bạn tốt của anh; họ giữ liên lạc với nhau. Trong những tháng đầu của đại dịch, Boyé đã đến thăm khoảng 70 gia đình, và một số bệnh nhân đã qua đời không lâu sau khi họ gặp mặt. Vài ngày sau buổi hòa nhạc, ai đó đã gửi cho anh một bức ảnh; đó là ảnh của một người phụ nữ là khán giả của anh, được chụp trước khi cô ấy qua đời một ngày, và cô ấy đang mặc chiếc áo thun mà Boyé tặng.
Boyé nói, có một lòng biết ơn dâng trào, và nó thực sự khiến anh xúc động. Anh đã tổ chức các buổi biểu diễn cho các nhân viên chăm sóc sức khỏe, những y bác sĩ tuyến đầu và cả cảnh sát.
Boyé nói: “Đó hóa ra lại là một trong những trải nghiệm âm nhạc hoàn hảo nhất mà tôi từng có. Nó khiến chúng ta quên đi một chút vấn đề của chúng ta và những gì chúng ta đang trải qua.”
“Thực sự rất tốt khi chúng ta chỉ cần ra ngoài và làm mọi thứ mà không cần nghĩ quá nhiều về nó,” Boyé nói. Theo một cách nào đó, anh gắn liền với một sứ mệnh mà xuất phát điểm là âm nhạc, và khi anh thành công, mọi thứ khác đi vào đúng quỹ đạo một cách tự nhiên. Boyé bắt đầu nhận được những lời giới thiệu, được lên báo và cùng theo đó là những cơ hội và khoản thù lao giúp anh vượt qua mất mát.
“Đã có những tin nhắn nói rằng ‘Anh đã truyền cảm hứng cho tôi để làm điều tương tự trong khu vực hoặc cộng đồng của tôi,’ điều đó thật tuyệt vời,” Boyé nói.
Âm nhạc như một sứ mệnh
Boyé đã theo đuổi một triết lý sống không ngừng hướng về phía trước, một phần vì anh thấy điều này là cần thiết.
Cha mẹ anh là người Nigeria, nhưng Boyé chưa bao giờ biết mặt cha mình. Khi còn nhỏ, mẹ anh đã bỏ anh lại để đến Nigeria, anh cứ nghĩ đó là một chuyến đi vài tuần nhưng nó lại biến thành vài năm. Cuối cùng, Boyé phải sống ở trại giáo dưỡng, và cũng có lúc anh trở thành người vô gia cư. Ở tuổi 16, anh lang thang trên những con phố ở Anh, đôi khi phải ăn đồ ăn từ thùng rác; âm nhạc đã giúp anh tồn tại, đầu tiên là kiếm tiền với tư cách một nghệ sĩ biểu diễn đường phố, sau đó là vực lại tinh thần anh.
“Khi bạn lâm vào tình cảnh đó, bạn không thể rơi xuống thấp hơn được nữa,” Boyé nói. Một trong những động lực giúp anh vượt qua chính là theo đuổi giấc mơ: Anh sẽ đứng bên ngoài những địa điểm lớn, sang trọng và hình dung một ngày nào đó mình sẽ biểu diễn ở đó. “Để quên đi những gì tôi đã trải qua, tôi chỉ biết theo đuổi giấc mơ này và bắt đầu tận hưởng nó.”
Hành động này có thể xem là thoát ly thực tế, nhưng không thể phủ nhận nó có tác dụng nâng cao tinh thần của anh. “Đôi khi, bất cứ khi nào tôi có thể, tôi vẫn muốn duy trì cảm giác luôn mơ ước, luôn mong chờ điều gì đó. Bởi vì tôi nhận thấy rằng những lúc tôi thất vọng nhất là khi tôi không có gì để mong đợi. Vì vậy, tôi luôn cố gắng theo đuổi đam mê của mình và mong chờ điều thú vị xảy đến với tôi, và tôi làm việc để hướng tới điều ấy,” Boyé nói.
Trong quãng thời gian tồi tệ nhất của cuộc đời, Boyé thậm chí có ý định tự tử. Đôi khi những người bạn DJ của anh giúp anh lẻn vào trong các hộp đêm mà họ biểu diễn và cho anh ngủ ở một góc nào đó, để anh không phải ngủ ngoài đường. Anh nhớ lại có một đêm anh đã la hét trên sàn nhảy vì tâm trạng quá tồi tệ, chán nản và vô định. Sau đó, một bài hát xuất hiện và Boyé nói rằng cả đời này anh không thể nhớ tên hay lời bài hát, nhưng anh nhớ rất rõ cảm giác của mình lúc đó.
“Nó thật truyền cảm hứng,” Boyé nói. Những ca từ diễn tả điều gì đó, về cách anh có thể thành công, hãy tiếp tục và “điều đó đã nói với tôi.”
“Nó đã thay đổi mọi thứ trong cuộc đời tôi. Tôi cảm thấy giống như nỗi đau 10 năm được trị liệu trong 3 phút 58 giây. Tôi như sống lại. Nhưng trước đó, chỉ 5 phút trước đó chúng tôi đang nói chuyện với nhau, tôi đã muốn tự tử. Làm thế nào mà chuyện đó có thể xảy ra?”
“Đó cũng là ngày mà tôi quyết định trở thành một nghệ sĩ chuyên nghiệp. Bởi vì tôi nghĩ, nếu bài hát đó, bất kể nó là gì, nếu nghệ sĩ đó có thể hát cho tôi, dù không biết tôi là ai, và nếu tôi có thể làm điều tương tự thì nó giống như ‘Tôi đang làm một điều đúng đắn.'”
Boyé vẫn tiếp tục với sứ mệnh của mình, thậm chí anh sẵn sàng từ bỏ sự nghiệp trong một ban nhạc nổi tiếng vì nó khiến anh lệch khỏi con đường ban đầu. Sứ mệnh của anh là “âm nhạc mang đến cho bạn những cảm xúc tích cực”. “Đó là những gì tôi muốn,” anh nói. Nhiều năm sau, mọi thứ đã chín muồi, đỉnh điểm là sự hợp tác của anh với Tổ chức Phòng chống Tự tử Hoa Kỳ.
Khoảng hai năm trước, Boyé đang làm việc để cho ra một album với nhà sản xuất Randy Jackson của chương trình “American Idol.” Lúc ấy là nửa đêm, sau khi nhóm đã hoàn thành công việc, Boyé về nghỉ ngơi và bỗng thấy có cảm hứng bất chợt.
“Tôi chỉ có cảm giác mạnh mẽ rằng tôi cần phải thêm một bài hát nữa — có một bài hát mà tôi cần đưa vào album này,” Boyé nói. Anh nhớ lại trải nghiệm khi anh 16 tuổi trong hộp đêm, và nghĩ, “Mình có một bài hát như thế không, liệu mình có thể phát hành một bài hát khiến người khác cảm thấy tốt hơn, có cảm hứng hay quyết định không tự tử và nghĩ rằng ‘Chúng ta hãy hy vọng vào tương lai?'”
Anh nhận ra rằng album của mình chưa có bài hát đó.
Boyé nói: “Đây là cơ hội của tôi. Đây là điều tôi luôn nói rằng tôi muốn làm và bây giờ tôi có thể làm việc với một số nhạc sĩ giỏi nhất nước. Vì vậy, tôi đã chạy lại đó và nói: ‘Các bạn, tôi biết điều này thực sự kỳ quặc’ – và lúc đó dường như là đang 12 giờ đêm — ‘nhưng còn một bài hát nữa mà chúng ta cần thực hiện.’”
“Họ đã hủy chuyến xe và chúng tôi quay trở lại phòng thu,” Boyé nói. Bài hát mà họ phát hành một giờ sau đó là “Bend Not Break”, và khi các giám đốc điều hành của Tổ chức Phòng chống Tự tử Hoa Kỳ nghe nó, họ hỏi liệu họ có thể sử dụng nó cho chiến dịch sắp tới không.
Boyé tâm sự: “Mỗi nơi tôi đến, tôi có lẽ đã thực hiện 30 hay 40 sự kiện với họ và hát bài hát này, và thật đáng kinh ngạc, tôi đã nhận được những thông điệp giống như khi tôi ở hộp đêm hôm đó. Họ nói, ‘Cảm ơn bạn đã viết bài hát này, đây thực sự là những gì tôi cần’. Thật tuyệt vời.”
Tính chân thực
Cuộc sống đầy thăng trầm, nhất là khi làm việc trong ngành giải trí. Vì vậy, Boyé đã xác định rằng tích cực là một lựa chọn, và anh hy vọng chia sẻ điều đó cho người khác.
“Để trở thành một nghệ sĩ không phải là điều dễ dàng nhất, nhưng đây là những gì tôi biết mình phải làm,” anh nói.
Boyé đã đối mặt với nhiều thất bại trong đời, nhưng một phần động lực thúc đẩy anh là “nếu bạn dừng lại, bạn sẽ không bao giờ biết mình sẽ bỏ lỡ điều gì”. Điều ấy có nghĩa là hãy trải nghiệm và mắc sai lầm, đặt cả trái tim và tâm hồn vào bất cứ điều gì anh làm để có cơ hội lay động trái tim người nghe nhạc. Chìa khóa của điều này là tính chân thực, anh nói.
Âm nhạc của Boyé rất đa dạng, từ những bài thánh ca cho đến những bản cover nhạc pop được “Châu Phi hóa”; những điều mang lại sức mạnh tinh thần cho anh đều thể hiện trong nghệ thuật của anh. Đối với Boyé, niềm tin rất quan trọng; cầu nguyện là một phần nghi thức trước khi anh biểu diễn và là bài thực hành hằng ngày về lòng biết ơn. Kể từ khi gặp lại mẹ, anh đã tìm hiểu những câu chuyện về tổ tiên và lịch sử của mình.
Boyé, nghệ sĩ solo da đen đầu tiên và là ca sĩ chính của Dàn hợp xướng Tabernacle trong 8 năm, cho biết: “Nhạc Phúc âm chiếm phần lớn trong DNA của tôi. Có một bài hát có ý nghĩa đặc biệt với tôi: bài hát tên là ‘I Want Jesus to Walk With Me (Con muốn đi cùng Chúa Jesus).’ Sau khi thu âm bài hát, giám đốc của dàn hợp xướng đã muốn làm điều gì đó độc đáo một chút cho phần video âm nhạc. Tôi đã đến Ghana và quay những màn độc tấu của mình ở một nơi gọi là Lâu đài Cape Coast, nơi đã từng có 65% nô lệ vào thời điểm đó. Đó không chỉ là lời nhắc nhở mạnh mẽ về việc chúng ta đã đi bao xa; mà còn là món quà bày tỏ sự tôn vinh đến những người mà cuộc sống và thế hệ tương lai của họ đã thay đổi mãi mãi.”
Việc tìm hiểu về những nền văn hóa Châu Phi có ý nghĩa đối với Boyé, vì anh không có nhiều mối gắn kết với nguồn gốc của mình.
Anh nói: “Mẹ tôi thường trêu tôi và nói, ‘Tại sao con không đưa một chút nhạc Châu Phi vào?’”. Boyé cười. “Con sống ở Utah!”
Nhưng vài năm trước, kênh Youtube The Piano Guys đã liên hệ với Boyé để hợp tác. Đó là một bản cover cổ điển một ca khúc của Coldplay, và họ muốn Boyé hát lời bằng tiếng Swahili.
“Tôi đến từ nước Anh!” anh nghĩ. Nhưng dù sao thì anh cũng cố gắng học, và đó là điều khó nhằn. Boyé đã gọi cho mẹ, bà bắt đầu dạy anh ngôn ngữ của bà, tiếng Yoruba.
Boyé cho biết: “Tôi cảm thấy thật tự nhiên — giống như tôi đã hiểu rõ về nó, nó là một phần cội nguồn của tôi. Và tôi cảm thấy rất thoải mái khi hát.”
Nó nhóm lên trong Boyé sự quan tâm đến di sản của chính mình. Nó cũng khơi dậy sự quan tâm của toàn thế giới. Trong phần video âm nhạc, bài hát được hát bằng tiếng Swahili và Yoruba và đã lan truyền rộng rãi trong vòng hai giờ, những tin nhắn tràn ngập, với vô số phương tiện truyền thông muốn phát hành video.
Video:
Anh đã gọi cho mẹ, bà nhanh chóng đáp lại, “Mẹ đã bảo mà.”
“Tôi chỉ thấy có điều gì trong đó, cố gắng trở nên chân thực nhất có thể, là chính bạn, bởi vì không ai khác có thể làm điều đó cho bạn, bạn có thể tìm cách kết nối với mọi người,” Boyé nói.
Có một câu chuyện khác mà mẹ anh chia sẻ đã ảnh hưởng sâu sắc đến Boyé. Trong thời kỳ buôn bán nô lệ, cha mẹ thường bị tách khỏi con cái, bị đưa lên những con tàu khác nhau và đem đi khắp nơi trên thế giới, nhưng những bà mẹ đã có một ý tưởng.
Anh nói: “Họ đã đánh dấu trên mặt những đứa con của mình, để nếu họ gặp lại chúng vào 20 năm sau, họ sẽ nhận ra chúng.” Mẹ của anh đã chia sẻ ý nghĩa của những dấu hiệu khác nhau này, và dựa vào chúng, bà có thể nhận ra vùng miền, bộ tộc, hoặc trong một số trường hợp thậm chí là cả dòng họ. “Nó thật có sức mạnh; điều đó làm tôi thấy chấn động.” Trong một số video của Boyé, bạn có thể thấy dưới mắt phải của anh có một vệt trắng.
“Đó là sự tôn vinh của tôi đối với nền văn hóa của tôi và mẹ tôi,” anh nói.
Vượt qua nỗi sợ hãi
Không phải tất cả các thử nghiệm của Boyé đều thành công. Anh đã gặp rất nhiều thất bại, và một trong số đó thậm chí còn được phát sóng truyền hình rộng rãi và đã ám ảnh anh trong một thời gian.
“Tôi đã tham gia chương trình ‘America’s Got Talent (Tìm kiếm tài năng Hoa Kỳ)’ ba lần trong khoảng 10 năm,” Boyé nói. Lần đầu tiên anh không lọt được vào vòng trong nhưng lần thứ hai anh đã vượt qua được một buổi thử giọng trên truyền hình.
“Tôi rất phấn khích, rất phấn khích,” anh nói. Mọi người đều yêu thích buổi thử giọng của anh và anh thấy hài lòng về cơ hội này. “Và khi tôi bước lên sân khấu… trong vòng 10 giây, tôi đã nhận được tiếng chuông đầu tiên.”
Sau đó, anh có thêm hai tiếng chuông khác. Ngay lập tức, cả bốn vị giám khảo đều từ chối anh.
Boyé nói: “Vào thời điểm đó tôi đã là một ca sĩ chuyên nghiệp. Các giám khảo nói rằng, ‘Bạn ca không tốt, bạn chưa sẵn sàng, có lẽ bạn nên theo một nghề khác.’ Nó làm tôi thấy bối rối.”
Boyé đã khóc trong suốt chuyến bay trở về nhà và vô cùng chán nản. Họ sẽ phát sóng buổi thử giọng và những lời chê bai. “Thật là nhục nhã,” anh nói.
Kể từ đó, anh cảm thấy lo lắng tột độ mỗi khi nhìn thấy sân khấu, khi nghĩ về những vị giám khảo và khán giả đã hét lớn “Dừng, dừng lại, và ra khỏi sân khấu!” Lòng tự tôn của anh bị tổn hại nặng nề.
“Thực ra tôi đã muốn từ bỏ âm nhạc,” anh nói.
Anh bắt đầu xem các chương trình tài năng âm nhạc. Khi chứng kiến những người khác dũng cảm trước nỗi sợ hãi của họ, anh quyết định sẽ đi thử giọng một lần nữa trong chương trình đó.
“Tôi là một kẻ ngoan cố thích chinh phục,” anh cười nói. Sự thật, đó là một trong những quyết định sáng suốt nhất của anh. Anh biết anh có thể chạy về phía những nỗi sợ hãi hoặc tránh xa chúng, và bởi vì biểu diễn âm nhạc là công việc kiếm sống của anh, điều đó có nghĩa là anh phải tiếp tục chạy trong phần còn lại của cuộc đời mình. Anh phải đối mặt với nó.
“Đó là điều đáng sợ nhất trong cuộc đời tôi,” Boyé nói. Lần này là một ban giám khảo khác, anh đứng đợi ở hậu trường với ban nhạc của mình mà mồ hôi chảy ròng ròng trên lưng. “Cuối cùng, tôi có bốn sự đồng ý.”
Anh nói: “Chắc chắn tôi đã trưởng thành rất nhiều nhờ sự kiện đó. Nó khiến tôi trân trọng âm nhạc và cũng đánh giá cao sức mạnh của việc ngăn nỗi sợ hãi cản trở điều tốt đẹp nhất trong bạn, bởi vì nó xảy đến với tôi và tôi không thể để nó chiến thắng. Tôi biết đây là cách cuối cùng để vượt qua rào cản này — và nó có thể đi theo cả hai hướng, nhưng tôi nghĩ, tôi sẽ theo đuổi nó cho dù có chuyện gì xảy ra. Tôi không có gì để mất. Tôi rất vui vì đã làm được!”
Đó là bài học mà Boyé thường chia sẻ với các con của mình.
Khi Boyé đưa các con đi ngủ, anh nói với chúng rằng chúng là người chiến thắng và anh cũng yêu cầu chúng nói như vậy. “Tôi sẽ nói, ‘Con là gì?’” Chúng đảo mắt và than vãn, sau đó dịu giọng, bởi vì Boyé vẫn bình tĩnh lắng nghe. “OK, vâng, con là người chiến thắng, bố ạ.”
Chúng cũng đánh giá cao hành động này. Khi con trai anh phải vật lộn để hoàn thành một điều gì đó và một ngày cậu bé quyết định, “Con nghĩ con có thể thực hiện nó ngay bây giờ,” mặc dù một ngày trước đó nó đã không thể. Boyé hỏi cậu con trai điều gì đã thay đổi.
“Bởi vì con là người chiến thắng!” con trai anh tuyên bố.
“Và con gái tôi, nó 10 tuổi, đã trải qua rất nhiều chuyện trong một năm rưỡi qua. Con bé theo học thể dục dụng cụ và là một trong những người đứng đầu, nhưng sau đó nó phải tập động tác gọi là lộn nhào ngược, lộn nhào ngược trên xà, nó đã không thể làm được và thực sự rất suy sụp,” anh nói. “Con bé bị hạ xuống một bậc, và bây giờ nó không còn như trước đây, nó rất đau lòng và khổ sở.”
“Nhưng tôi tiếp tục nói với con bé, ‘Con biết không? Điều này không sao, nó tốt, bởi vì hơn tất cả những thành công mà con có được – thành công không phải lúc nào cũng khiến con trưởng thành – mà thất bại sẽ giúp con điều đó. Thật khó khăn,’” anh nói. Rồi một ngày, khi đang trên đường, anh nhận được cuộc gọi từ vợ: “Cuối cùng thì con bé cũng làm được rồi”.
“Tôi đã nói chuyện với con bé và nó rất phấn khích, và tôi hỏi con chuyện đó xảy ra như thế nào, làm sao con làm được,” anh chia sẻ. “Và con bé đáp, ‘Bố, con vừa đi vào, con thấy một mảnh giấy và con chỉ viết ‘Tôi là người chiến thắng’, con đã cất nó vào tủ và xem lại trước khi đi tiếp. Con chỉ cảm thấy hôm nay là ngày con sẽ làm điều đó.’”
Boyé thường ví cuộc sống như thời tiết ở Anh.
“Trời có thể rất nắng, nhưng hãy mang theo ô vì trời có thể sẽ mưa. Và sau đó trời mưa, nhưng hãy chờ đợi vì mặt trời sẽ sớm ló dạng. Bất cứ điều gì bạn đang chịu đựng đều sẽ qua đi.”
Anh hy vọng âm nhạc sẽ luôn giúp anh khắc ghi điều đó trong tâm.
“Trong 5 phút, tôi chỉ muốn làm ai đó nở một nụ cười, vì điều đó là cả thế giới. Điều đó có ý nghĩa như cả thế giới đối với ai đó, giống như đối với tôi. Nó giống như một ly nước trao tặng cho người đang khát, bạn biết không? Đặc biệt là ngày nay; chúng ta cần tìm cách thắp lên ánh sáng và lan tỏa nó.”
Catherine Yang
Tân Dân biên dịch
Xem thêm: