TT Biden hoan nghênh lệnh bắt giữ ông Putin nhưng thừa nhận lệnh này chủ yếu mang tính tượng trưng
Hôm thứ Sáu (17/03), Tổng thống (TT) Joe Biden cho biết ông nghĩ lệnh bắt giữ Tổng thống Nga Vladimir Putin với cáo buộc tội ác chiến tranh mà Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ban hành là “chính đáng”, đồng thời thừa nhận rằng hành động này chủ yếu mang tính tượng trưng bởi vì cả Nga lẫn Hoa Kỳ đều không công nhận thẩm quyền của ICC.
“Tôi nghĩ lệnh đó là chính đáng,” TT Biden nói với các phóng viên tại Bãi cỏ phía Nam của Tòa Bạch Ốc. “Nhưng câu hỏi đặt ra là, lệnh đó cũng không được quốc tế công nhận. Nhưng tôi nghĩ rằng lệnh đang nêu lên một điểm rất quan trọng.”
TT Biden sau đó nói với các phóng viên rằng ông tin rằng ông Putin “rõ ràng đã phạm tội ác chiến tranh.”
Hôm thứ Sáu, ICC đã chính thức cáo buộc ông Putin phạm tội ác chiến tranh.
Chủ tịch ICC Piotr Hofmanski cho biết trong một tuyên bố qua video hôm thứ Sáu rằng một lệnh bắt giữ đã được ban hành đối với ông Putin vì “những hành động bị cáo buộc là tội ác chiến tranh do trục xuất trẻ em từ các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng của Ukraine tới Liên bang Nga.”
Luật pháp quốc tế nghiêm cấm các cường quốc chiếm đóng áp giải thường dân từ các khu vực bị chiếm đóng sang các vùng lãnh thổ khác.
Ông Hofmanski cho biết lệnh này sẽ vẫn được niêm phong để bảo vệ danh tính của những trẻ em được cho là đã bị bắt cóc.
Ông nói: “Tuy nhiên, các thẩm phán của phòng xét xử vụ án này đã quyết định công khai sự tồn tại của những lệnh bắt giữ này nhằm phục vụ cho công lý và nhằm ngăn chặn việc thực hiện những tội ác này về sau.”
Thông báo của ICC đã vấp phải một phản ứng chỉ trích từ Điện Kremlin, trong khi các nhà lãnh đạo Ukraine đã nhiệt liệt khen ngợi.
“Bánh xe Công lý đang quay,” Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba cho biết trong một bài đăng trên Twitter. “Bọn tội phạm quốc tế sẽ phải chịu trách nhiệm về tội bắt cóc trẻ em và các tội ác quốc tế khác.”
‘Không có hiệu lực’
Phát ngôn viên Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, nói với các ký giả ở Moscow hôm thứ Sáu rằng Nga không công nhận quyền tài phán của ICC và xem lệnh này là vô nghĩa.
Phát ngôn viên Điện Kremlin cho biết, “Chúng tôi xem bản thân việc xây dựng vấn đề này là thái quá và không thể chấp nhận được. Nga, cũng như một số quốc gia khác, không công nhận thẩm quyền của tòa án này và, theo đó, bất kỳ phán quyết nào thuộc loại này đều không có hiệu lực đối với Nga về mặt pháp luật.”
Khi được các phóng viên hỏi liệu sự tồn tại của lệnh bắt giữ này có ảnh hưởng đến chuyến công du quốc tế của TT Putin hay không, ông Peskov đã từ chối cung cấp thông tin chi tiết, chỉ nói rằng “Tôi không có gì để nói thêm về chủ đề này.”
Tương tự, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói rằng các quyết định của ICC không có hiệu lực pháp lý ở Nga và vì vậy lệnh bắt giữ này là vô nghĩa.
“Các phán quyết của Tòa án Hình sự Quốc tế không có ý nghĩa gì đối với đất nước chúng tôi, kể cả từ quan điểm pháp lý. Nga không phải là một bên tham gia Quy chế Rome về Tòa án Hình sự Quốc tế và không có nghĩa vụ gì theo quy chế đó.”
“15 năm trước ai có thể nghĩ rằng ở phương Tây, việc chăm sóc trẻ em, cứu giúp, và giúp đỡ các em lại trở thành một tội hình sự,” bà nói thêm, đồng thời đưa ra quan điểm rằng việc Nga trục xuất trẻ em Ukraine là một hình thức giải cứu chứ không phải bắt cóc.
Bên cạnh việc tìm cách bắt giữ ông Putin, ICC hôm thứ Sáu cũng thông báo họ đã ban hành một lệnh bắt giữ bà Maria Alekseyevna Lvova-Belova, Ủy viên về Quyền Trẻ em tại Văn phòng Tổng thống Liên bang Nga, với các cáo buộc tương tự.
ICC cho biết trong một tuyên bố rằng cả ông Putin và bà Lvova-Belova đều “bị cáo buộc chịu trách nhiệm về tội ác chiến tranh vì đã trục xuất bất hợp pháp dân cư (trẻ em) và di chuyển bất hợp pháp dân cư (trẻ em) từ các khu vực bị chiếm đóng của Ukraine sang Liên bang Nga.”
Tòa án này cho biết: “Những tội ác này được cho là đã thực hiện trên lãnh thổ Ukraine bị chiếm đóng” từ ngày 24/02/2022, đánh dấu ngày Nga xâm lược Ukraine, điều mà Moscow gọi là một “chiến dịch quân sự đặc biệt.”
Hãng thông tấn RIA Novosti của Nga đã trích dẫn lời của bà Lvova-Belova, nói rằng việc đưa trẻ em ra khỏi vùng chiến sự là một hành động nhân đạo và lệnh bắt giữ này là “một điều gì đó rất kỳ lạ.”
“Thật tuyệt khi cộng đồng quốc tế đánh giá cao công việc giúp đỡ trẻ em của đất nước chúng tôi: rằng chúng tôi không bỏ mặc các em trong vùng chiến sự, chúng tôi đưa các em ra ngoài, chúng tôi tạo điều kiện tốt cho các em, bao bọc các em bằng tình yêu thương của những người biết quan tâm, săn sóc.”
Bà Lvova-Belova cho biết, “Tất cả điều này rất kỳ lạ. Đối với tôi, dường như đây là sự xác nhận rõ ràng rằng khi quý vị không còn cách nào khác để đe dọa một quốc gia, thì quý vị sẽ nghĩ ra một thứ gì đó hoàn toàn quái lạ … Giống như những đứa trẻ nhỏ, khi không thể làm gì khác, thì chúng chỉ giơ nắm đấm lên từ một nơi xa xôi nào đó.”
Về thực thi thì sao?
Mặc dù các thẩm phán của ICC đã ban hành lệnh này, nhưng cộng đồng quốc tế sẽ phải thực thi chúng vì ICC không có lực lượng cảnh sát của riêng mình.
Ông Hofmanski nói: “Việc thi hành phụ thuộc vào sự hợp tác quốc tế.”
Mặc dù không rõ quốc gia nào có thể giúp một tay trong nỗ lực bắt giam ông Putin, nhưng Nga đã nói rõ rằng họ không có ý định hợp tác và xem hành động này là một hành động khiêu khích.
“Này phường bất hảo kia, bỏ ông Putin ra!” ông Vyacheslav Volodin, Chủ tịch Duma Quốc gia Nga (Hạ viện Nga) và là đồng minh thân cận của ông Putin cho biết trên Telegram, đồng thời gọi hành động này là bằng chứng về “sự cuồng loạn” của phương Tây.
Ông còn nói thêm, “Chúng tôi xem mọi cuộc tấn công nhắm vào Tổng thống Liên bang Nga đều là hành vi xâm lược đất nước chúng tôi.”
Thanh Tâm biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times