Trung Quốc: Báo cáo dân số hàng năm giảm lần đầu tiên trong nhiều thập niên
Theo các quan chức Trung Quốc, dân số nước này trong năm ngoái đã giảm lần đầu tiên kể từ những năm 1960, do số ca sinh ít hơn và số ca tử vong tăng, làm gia tăng lo ngại về sự suy giảm kinh tế trong dài hạn.
Theo Cục Thống kê Quốc gia (NBS), sự sụt giảm khoảng 850,000 người xuống còn 1.41175 tỷ người trong năm 2022, là mức giảm đầu tiên được Trung Quốc báo cáo chính thức kể từ năm 1961 — năm cuối cùng của Đại Nạn Đói ở nước này.
Số phụ nữ Trung Quốc được xếp vào độ tuổi sinh nở — từ 25 đến 35 — đã giảm khoảng 4 triệu người.
NBS cũng báo cáo rằng có 9.56 triệu ca sinh trong năm 2022, giảm so với 10.62 triệu ca một năm trước đó. Số ca sinh năm ngoái đạt tỷ lệ thấp nhất được ghi nhận, giảm từ 7.52 trên 1,000 người trong năm 2021 xuống 6.77 trên 1,000.
Trong khi đó, dữ liệu cho thấy số ca tử vong tăng từ 10.14 triệu trong năm 2021 lên 10.41 trong năm 2022. Tỷ lệ này tăng lên mức cao nhất kể từ năm 1974, đạt 7.37 trên 1,000 người. Trung Quốc ghi nhận 9.93 triệu ca tử vong trong năm 2018 trước đại dịch.
Tỷ lệ giới tính vẫn chênh lệch vào năm 2022, với 722.06 triệu nam giới và 689.69 triệu nữ giới, nghĩa là có 1.05 nam giới trên một nữ giới trong cả nước.
Số lượng dân số trong độ tuổi lao động — bao gồm những người từ 16 đến 59 tuổi — là 875.56 triệu người, chiếm 62% dân số cả nước. Những người trên 65 tuổi chiếm 14.9% của tổng số dân. Dữ liệu dân số này không bao gồm những người đến từ Hồng Kông, Macao, hoặc cư dân ngoại quốc.
Khủng hoảng nhân khẩu học và kinh tế
Dân số già đi và sụt giảm có thể ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế của một quốc gia. Một số chuyên gia dự báo cuộc khủng hoảng kinh tế của Trung Quốc sẽ tồi tệ hơn những gì đã xảy ra ở Nhật Bản vào những năm 1990. Tăng trưởng giảm sút ở Nhật Bản trong nhiều năm được cho là vì dân số giảm.
Dữ liệu dân số của Trung Quốc được đưa ra khi Bắc Kinh tuyên bố rằng tổng sản phẩm quốc nội của nước này chỉ tăng 3% trong năm 2022, giảm từ mức 8.1% trong năm 2021.
Nguyên nhân khiến dân số giảm chủ yếu là do chính sách một con kéo dài hàng thập niên của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) được áp đặt từ năm 1979. Chính quyền Trung Quốc đã dùng đến biện pháp triệt sản và phá thai cưỡng bức để thực thi quy định này, chính sách này đã bị dỡ bỏ hồi năm 2016.
Trong những năm gần đây, Tổng Tỷ suất Sinh (TFR) của Trung Quốc, được định nghĩa là tỷ lệ mà tại đó dân số tự thay thế chính xác, được ước tính đã giảm xuống dưới mức 1.3, trong khi vào năm 1992, tỷ lệ này đã giảm xuống dưới 2.1. TFR cần phải trên mức 2.1 để duy trì tăng trưởng dân số ổn định.
Ông Tạ Điền (Frank Tian Xie), giáo sư kinh doanh và phó giáo sư marketing tại Đại học South Carolina–Aiken, nói với The Epoch Times trong một cuộc phỏng vấn hồi năm ngoái rằng tỷ lệ sinh thấp là một dấu hiệu cho thấy giới trẻ Trung Quốc hiện không muốn sinh con.
“Các chi phí liên quan đến nhà ở, giáo dục, chăm sóc trẻ em, và y tế tất cả đều tạo thành một chi phí hoàn toàn ngăn cản việc có… con,” ông cho biết. “Những người trẻ tuổi chỉ đơn giản là không muốn kết hôn hoặc sinh con vì các chi phí cao này.”
Tác động của COVID-19
Không rõ số liệu dân số năm 2022 bị ảnh hưởng bao nhiêu bởi số ca tử vong do COVID-19. Mặc dù Trung Quốc chính thức tuyên bố một số ít người tử vong, nhưng chính quyền này đã bị cáo buộc cung cấp dữ liệu sai và báo cáo những con số đó thấp hơn thực tế.
Trung Quốc đã báo cáo tổng cộng số ca tử vong do COVID-19 là ít hơn 5,300, theo Worldometer, cơ quan theo dõi dữ liệu này. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cơ quan cho biết chính quyền Trung Quốc đã báo cáo số ca tử vong thấp hơn thực tế, công bố tổng số ca tử vong do COVID-19 tích lũy ở Trung Quốc là 34,028 tính đến hôm 16/01.
Trước áp lực quốc tế, hôm 14/01, các quan chức Trung Quốc thừa nhận rằng đã có 59,938 trường hợp tử vong liên quan đến COVID trong khoảng thời gian từ ngày 08/12/2022 đến ngày 12/01. Tuy nhiên, nhiều người nghi ngờ con số “chính thức” này, và vẫn mù mờ về số liệu tử vong do COVID của Trung Quốc.
Trong những tháng gần đây, virus đã lây lan với cường độ mạnh hơn ở Trung Quốc, với các nhà tang lễ trên khắp đất nước hoạt động mạnh hơn bình thường.
“Chúng tôi hiện có 400 đến 500 [thi thể được hỏa táng] mỗi ngày. Ban đầu, chỉ giới hạn 90 [thi thể] mỗi ngày,” một nhân viên của một nhà tang lễ ở Thượng Hải nói với The Epoch Times hôm 28/12/2022. “Các nhân viên đang làm việc thêm giờ.”
Nhã Đan biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times