Ông Bill Gates phản đối việc tạm dừng phát triển AI, tiết lộ kế hoạch khác
Người đồng sáng lập Microsoft Bill Gates đã đưa ra những nhận định công khai đầu tiên của mình để đáp lại một đề nghị do ông Elon Musk và nhiều chuyên gia về trí tuệ nhân tạo tán thành, vốn yêu cầu tạm dừng khẩn cấp việc phát triển các dạng AI tân tiến do “những rủi ro nghiêm trọng đối với xã hội và nhân loại.”
Trong một cuộc phỏng vấn, ông Gates nói với Reuters rằng việc kêu gọi tạm dừng phát triển AI sẽ không “giải quyết được những thách thức” phía trước, rằng việc dừng phát triển sẽ khó thực hiện trên toàn cầu, và lý do để làm như vậy là không rõ ràng.
Tuần trước (27/03-02/04), ông Musk đã ký vào một lá thư do tổ chức bất vụ lợi Future of Life Institute đưa ra, trong đó cảnh báo rằng các phòng thí nghiệm AI hiện đang bị mắc kẹt trong một “cuộc đua ngoài tầm kiểm soát” để phát triển và đưa vào sử dụng “những bộ óc kỹ thuật số có năng lực hơn bao giờ hết” vốn không thể được hiểu cặn kẽ, càng không được kiểm soát một cách đáng tin cậy.
Theo như thông tin mới nhất thì ông Musk và hơn 10,000 người ký tên — bao gồm cả nhà đồng sáng lập Apple Steve Wozniak cùng với các kỹ sư từ Meta và Google — đã kêu gọi toàn bộ các phòng thí nghiệm AI hãy “tạm dừng ngay lập tức” việc đào tạo các hệ thống có năng lực cao hơn Chat GPT-4 trong ít nhất sáu tháng.
Bức thư này không kêu gọi ngừng phát triển AI nói chung, mà chỉ kêu gọi ngừng phát triển các hệ thống tân tiến nhất theo cách mà các chuyên gia mô tả như một hành động “đơn thuần là một bước lùi khỏi cuộc đua nguy hiểm đối với các mô hình hộp đen không thể đoán trước ở mức độ cao nhất với các năng lực nổi bật.”
Các tác động ‘thảm khốc’ đối với xã hội
Những chuyên gia nói trên đã cảnh báo rằng các hệ thống AI có trí thông minh cạnh tranh với con người có thể gây ra “những rủi ro cực độ cho xã hội và nhân loại” và cần được dự tính và quản lý cẩn thận để tránh những tác động “thảm khốc” có thể xảy ra đối với thế giới và con người trên trái đất.
Các chuyên gia cho biết, “Nhờ thành công trong việc tạo ra các hệ thống AI có năng lực cao, giờ đây chúng ta có thể tận hưởng một ‘mùa hè AI’ mà tại đó chúng ta gặt hái thành quả, thiết kế các hệ thống này vì lợi ích cụ thể của tất cả mọi người, và cho xã hội một cơ hội thích nghi.”
Họ lập luận rằng, “Xã hội đã tạm dừng các công nghệ khác có khả năng gây hậu quả thảm khốc cho xã hội. Chúng ta có thể làm như vậy ở đây. Hãy tận hưởng một khoảng thời gian phát triển công nghệ AI đủ dài, đừng chưa chuẩn bị gì mà vội vã sử dụng.”
Họ kêu gọi các phòng thí nghiệm AI và các chuyên gia độc lập sử dụng lệnh cấm sáu tháng để phát triển và khai triển một bộ giao thức an toàn cho việc thiết kế AI tân tiến nhằm bảo đảm rằng các hệ thống này “là an toàn ngoài sự nghi ngờ hợp lý.”
Trong cuộc phỏng vấn với Reuters, ông Gates đã phản đối ý tưởng tạm dừng phát triển đồng thời đề nghị một hướng hành động khác.
“Tôi không nghĩ việc yêu cầu một nhóm cụ thể tạm dừng sẽ giải quyết được những thách thức này,” ông Gates nói. “Rõ ràng, [có] những lợi ích to lớn đối với những thứ này… điều chúng ta cần làm là xác định những lĩnh vực khó khăn.”
Bên cạnh việc đề nghị một cách tiếp cận chính xác hơn để giải quyết những rủi ro của AI bằng cách có thể là xác định những rủi ro nghiêm trọng nhất và tìm cách giảm thiểu những rủi ro đó, thì ông Gates còn chỉ trích các tiêu chí mơ hồ của bức thư này.
“Tôi thực sự không hiểu họ đang nói ai có thể dừng lại, và liệu mọi quốc gia trên thế giới có đồng ý dừng lại không, và tại sao phải dừng lại,” ông Gates nói với Reuters. “Thế nhưng có rất nhiều ý kiến khác nhau trong lĩnh vực này.”
Microsoft đã đi đầu trong việc phát triển AI, đầu tư hàng tỷ dollar vào [phòng thí nghiệm] OpenAI — nơi tạo ra ChatGPT và phiên bản tân tiến nhất GPT-4.
Mặc dù ông Gates không chỉ rõ “những lĩnh vực phức tạp” mà ông đã nghĩ đến để xem xét kỹ lưỡng hơn về rủi ro, nhưng ông đã lưu ý trong một bài đăng trên blog mới đây rằng có “khả năng AI sẽ vượt khỏi tầm kiểm soát” và nhận định rằng nhân loại là một mối đe dọa.
Ông cũng thừa nhận có khả năng các AI siêu thông minh hoặc “có năng lực cao” trong tương lai có thể đặt ra các mục tiêu đi ngược lại lợi ích của nhân loại.
Trong khi ông Gates nói rằng cần phải làm nhiều hơn nữa để xác định những rủi ro của AI “có năng lực cao,” thì ông Eliezer Yudkowsky, một nhà nghiên cứu hàng đầu trong lĩnh vực này, cho biết ông tin rằng các hệ thống siêu thông minh sẽ xóa sổ nền văn minh.
Ông Yudkowsky viết trong một bài bình luận trên tập san Time, “Nhiều nhà nghiên cứu tìm hiểu sâu về những vấn đề này, kể cả tôi, dự đoán rằng kết quả khả dĩ nhất của việc xây dựng một AI thông minh siêu phàm, trong bất kỳ hoàn cảnh nào gần như không giống hoàn cảnh hiện tại, là mọi người trên Trái đất sẽ bị hủy diệt theo đúng nghĩa bề mặt.”
‘Hãy tạm dừng phát triển AI’
Ông Gates đã rất lạc quan về công nghệ AI, ca ngợi tiềm năng của AI trong việc giúp giải quyết các vấn đề lớn nhỏ, toàn cầu và địa phương, trong một bài đăng trên blog được xuất bản một ngày trước bức thư ngỏ do ông Musk tán thành kêu gọi tạm dừng phát triển AI.
“Sự phát triển của AI cũng căn bản như việc tạo ra bộ vi xử lý, máy điện toán cá nhân, Internet, và điện thoại di động,” ông Gates viết. “AI sẽ thay đổi cách mọi người làm việc, học tập, đi lại, tiếp nhận dịch vụ chăm sóc sức khỏe, và giao tiếp với nhau. Toàn bộ các ngành nghề sẽ định hướng lại xung quanh AI.”
Ông cho biết AI có khả năng làm giảm “một số điều bất bình đẳng tồi tệ nhất trên thế giới,” chẳng hạn như trẻ em ở các nước thuộc thế giới thứ ba tử vong vì những nguyên nhân có thể phòng ngừa được như tiêu chảy hoặc sốt rét.
Ông Gates viết, “Biến đổi khí hậu là một vấn đề khác mà tôi tin rằng AI có thể làm cho thế giới trở nên công bằng hơn.” Ông là người đã từng lên tiếng ủng hộ việc chống lại sự nóng lên toàn cầu, bao gồm cả việc từng khuyến nghị người Mỹ “nên chuyển sang dùng thịt bò tổng hợp 100%.”
Trong khi ông Gates và những người khác từ lâu đã quảng bá rằng việc thay thế thịt thật bằng các loại thịt có nguồn gốc từ thực vật hoặc được phát triển trong phòng thí nghiệm có thể giảm thiểu biến đổi khí hậu, thì các tổ chức như Liên minh Công lý Thực phẩm Toàn cầu (GFJA) đã đưa ra quan điểm phản bác.
Nhóm này đã viết trên trang web của mình, “Nhiều giải pháp thực phẩm sinh thái được đề nghị, trong đó có các sản phẩm thay thế thịt siêu chế biến, có vẻ tốt hơn cho hành tinh này… nhưng khi được xem xét kỹ lưỡng, những giải pháp đó thực ra là kết quả của nền nông nghiệp hóa chất và chiết suất, vốn làm suy giảm hơn nữa chất lượng của đất đai và các đường thủy của chúng ta.”
Nhóm này cũng nêu ra một nghiên cứu cho thấy rằng việc loại bỏ tất cả gia súc khỏi hệ thống thực phẩm của Hoa Kỳ sẽ chỉ cắt giảm 2.6% lượng khí thải nhà kính.
Trong khi ông Gates bày tỏ sự hào hứng với triển vọng rằng AI có thể thúc đẩy các nghị trình cấp tiến, thì ông Yudkowsky lại cảnh báo rằng những nguy cơ do công nghệ này gây ra lớn hơn so với bất kỳ lợi ích nào.
Ông viết, “Chúng ta chưa sẵn sàng. Chúng ta không ở trên lộ trình để sẵn sàng nhiều hơn trong tương lai gần. Nếu chúng ta tiếp tục thì tất cả mọi người sẽ chết, kể cả những đứa trẻ không chọn hướng đi này và hoàn toàn vô tội.”
Thanh Nguyên biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times