Lạm phát hoặc suy thoái: quý vị chọn chất độc nào
Cuối cùng, chúng ta có một thứ thực sự gắn kết người dân Mỹ lại với nhau: lạm phát. Mọi người đều ghét lạm phát. Lạm phát là toàn bộ chủ đề của cuộc trò chuyện tại các cửa hàng, trên đường phố, công viên hoặc bất kỳ bối cảnh nào. Muốn kết bạn? Chỉ cần đến gặp bất kỳ ai và bắt đầu phàn nàn về giá cả. Họ sẽ tham gia ngay và quý vị có thể bắt đầu. Những người bạn thân mới.
Vấn đề lạm phát đang ảnh hưởng đến cuộc sống của người Mỹ về mọi mặt. Lạm phát làm hỏng việc lập kế hoạch tài chính. Lạm phát đang thay đổi các kế hoạch du lịch. Mọi người đang tranh giành để có được một chiếc xe hơi nhỏ hơn nhưng có rất ít xe. Những ngôi nhà nóng hơn vào mùa hè vì sợ hóa đơn tiền điện. Chế độ ăn kiêng mà mọi người muốn áp dụng bỗng nhiên dễ dàng hơn nhiều. Và đã đến lúc cắt bỏ tất cả những thói quen sử dụng các chất không tốt mà quý vị mắc phải khi phong tỏa.
Mọi dự đoán đều cho rằng chỉ riêng lạm phát đã đủ để làm mất uy tín của chính phủ ông Biden, vì tình hình có vẻ ngày càng tồi tệ tới nay hầu như là hoàn hảo cho đến ngày ông Biden nhậm chức. Thực tế đó dường như cho thấy rằng một cơ quan Fed thân thiện với ông Biden sẽ ưu tiên hàng đầu cho việc đè bẹp sự tăng giá bằng một số biện pháp thắt lưng buộc bụng theo kiểu ông Volcker bắt đầu từ bây giờ.
Tôi đã nghi ngờ điều này sẽ xảy ra ở bất kỳ mức độ nào và vì ba lý do. Đầu tiên, các đợt mở rộng tiền tệ cho giai đoạn 2020–21 đã ở đây và cần phải trở nên phổ biến, nếu sử dụng ngôn ngữ được phát triển trong COVID. Giá cả cần phải điều chỉnh theo cách này hay cách khác. Fed có thể thu hồi một số khoản [cung tiền] dư thừa nhưng không dễ dàng và không hoàn toàn.
Thứ hai, chính phủ Tổng thống Biden có quan điểm trái chiều đối với chính lạm phát. Ngay từ đầu, chúng ta đã nhận được một số gợi ý khi ông Biden và những người phát ngôn của ông đưa ra thông điệp về một điều ngược lại: giá nhiên liệu tăng sẽ đẩy nhanh quá trình chuyển đổi cần thiết sang điện gió và mặt trời. Đây là một quan điểm đáng sợ vì nó có nghĩa là mức sống của chúng ta sẽ bị hy sinh cho một tầm nhìn tàn ác của Rousseau về cách chúng ta nên sống. Và sẽ không có gì đáng ngạc nhiên ở đây: đây chính xác là những gì ông Biden đã hứa từ lâu.
Thứ ba, và đây là nơi điều đó trở nên thú vị, cảnh tả trung tâm và bên cực tả có lịch sử 90 năm ủng hộ lạm phát hơn suy thoái. Lạm phát có thể gây khó chịu nhưng chính tình trạng thất nghiệp và tăng trưởng âm mới thực sự mang đến cho họ cơn ác mộng. Phần lớn điều này bắt nguồn từ một thành kiến được xây dựng bởi ông John Maynard Keynes, nhà kinh tế học đã viết lại kinh tế học để phù hợp với các xu hướng giữa các cuộc chiến trong việc lập kế hoạch kinh tế vĩ mô.
Vì vậy, tôi đã chờ đợi ngày mà ai đó ở New York Times sẽ đưa ra bản ghi nhớ: lạm phát là xấu nhưng suy thoái còn tồi tệ hơn, vì vậy hãy luôn chọn lạm phát hơn là suy thoái. Đây chính xác là những gì đã xảy ra. Dòng tiêu đề có nội dung: “Một cuộc Suy thoái Sẽ làm Tổn thương các thành viên Đảng Dân Chủ. Một số Cảnh báo Cũng sẽ Làm tổn thương Nền dân chủ.”
Lập luận diễn ra như thế này. Đúng vậy, lạm phát sẽ gây tổn hại cho các thành viên Dân Chủ vào tháng 11 này nhưng sẽ có thời gian sau cuộc bầu cử để chính phủ ông Biden triển khai tất cả các loại biện pháp khẩn cấp để kiềm chế nó ở một mức độ nào đó. Tuy nhiên, nếu Fed và chính phủ hành động ngay bây giờ với một cuộc chiến toàn diện chống lạm phát, sẽ có một kết quả nhất định: suy thoái kinh tế lớn, có thể kéo dài nhiều năm.
Và đây là kết luận thực sự khiến những người này lo sợ: cuộc suy thoái như vậy gần như chắc chắn sẽ nhanh chóng đưa ông Donald Trump trở lại vị trí vào năm 2024. Ở đây quý vị có thể chèn tiếng than thở và nghiến răng. Tâm thái ấy luôn là nghĩa của New York Times khi nhắc đến “làm tổn thương nền dân chủ”. Quý vị thấy đấy, trong tâm trí họ luôn có tiên đề rằng quyền lực của họ là dân chủ trong khi ông Trump nhất thiết có nghĩa là một cơn ác mộng độc tài kiểu giữa các cuộc chiến. Họ không nói từ Hitler nhưng đó là ý của họ.
Bài báo của tờ Times trích dẫn những suy nghĩ của ông David Frum từng một thời là người bảo tồn truyền thống. Tôi đã rất ngạc nhiên khi nhấp vào nó và không tìm thấy gì ngoài một chuỗi tin trên Twitter. Ở đây ông Frum lập luận từ lịch sử gần đây.
Điều kiện tiên quyết thông thường để tồn tại về mặt chính trị là ít nhất sáu tháng tăng trưởng mạnh mẽ trước ngày bầu cử. Vắng bóng tăng trưởng mạnh sau suy thoái, và—giống như George HW Bush sau cuộc suy thoái 1990–91— thì việc tái đắc cử trở nên khó khăn. … Vì vậy, nếu Hoa Kỳ phải trải qua một cuộc suy thoái kinh tế đương nhiệm vào năm 2022–23, thì quốc gia này có thể sẽ có một cuộc bầu cử phá hoại nền dân chủ vào năm sau. Cục Dự trữ Liên bang có nghĩa vụ nhiều hơn bình thường trong tuần này để đo lường chính sách của mình một cách thích hợp. Một tính toán sai lầm trong chính sách tiền tệ vào năm 2022 có thể gây tác động lớn qua nhiều thời kỳ lịch sử phía trước của nước Mỹ.
Ông Frum lùi thêm một bước trở lại thế kỷ 19 và quyết định khôi phục chế độ bản vị vàng năm 1873, mà ông cho rằng đã phá hủy tăng trưởng kinh tế và chấm dứt công cuộc Tái thiết ở Miền Nam. Ông thuận tiện nói rằng hệ quả này đã chuẩn bị con đường cho hai thập niên tăng trưởng cao nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.
Trong mọi trường hợp, điều quan trọng ở đây là kết luận. Vấn đề là tốt hơn là nên nuốt chửng những tổn thất chính trị do lạm phát hơn là đối mặt với cái chết chắc chắn hơn nhiều do tăng trưởng kinh tế yếu hoặc suy giảm. Nếu buộc phải lựa chọn giữa hai chất độc này, Đảng Dân Chủ phải luôn chọn lạm phát. Sự lựa chọn này càng trở nên cấp bách hơn bởi mối đe dọa nghiêm trọng về nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông Trump.
Việc kinh tế và chính trị kết hợp với nhau có lẽ là điều bình thường nhưng là điên rồ trong việc nhắm mắt làm ngơ trước sự cướp bóc của lạm phát đối với tầng lớp lao động và trung lưu Mỹ chỉ để nuôi Hội chứng Rối loạn về ông Trump, một căn bệnh dường như đã vĩnh viễn bóp méo sự rõ ràng trong toàn bộ đám đông này. Sự làm ngơ này có nghĩa là có những người thân cận với quyền lực có thể đã quyết định rằng hoàn cảnh của quý vị hiện tại vẫn ổn.
Vâng, kiểu suy nghĩ ấy khiến người ta rùng mình, nhưng có một sự ảo tưởng khác ở trung tâm của kiểu suy nghĩ này. Ảo tưởng ấy dường như loại trừ khả năng lạm phát cao đồng thời xảy ra với suy thoái kinh tế sâu sắc. Các mô hình mà họ sử dụng lâu nay dường như loại trừ khả năng này. Và bất chấp sự xuất hiện ngắn ngủi của lạm phát đình trệ vào những năm 1970, thì quan điểm chung ở đó là quý vị phải chọn một trong hai.
Ảo tưởng này hoàn toàn vô lý, và quý vị thấy bằng chứng xung quanh chúng ta ngày nay. Khi chính phủ ông Biden bắt đầu xuất dự trữ xăng dầu, giá có giảm không? Không, và giá không giảm là bởi vì sự mất giá của USD đang diễn ra.
Hãy nhìn vào nhà ở: nhu cầu giảm, lãi suất thế chấp đang bùng nổ, nhưng giá nhà đất vẫn tiếp tục tăng. Đó là bởi vì những mức giá này không phản ứng với cung và cầu về nhà ở mà là cung và cầu đối với bản thân tiền tệ.
Hoặc xem xét lĩnh vực bán lẻ: chúng ta đang thấy doanh số giảm cùng với giá tăng.
Đúng vậy, diễn biến này bất chấp mọi hiểu biết thông thường về mọi thứ, và làm cho quy luật cung và cầu thông thường có vẻ như thể là không còn hoạt động nữa. Nhận thức này thực sự không đúng chút nào. Vấn đề thực sự là bản thân cung và cầu về tiền đã tràn ngập với cùng một lực tác dụng đối với hàng hóa và dịch vụ. Nguyên nhân này dẫn đến kỳ vọng lạm phát cao nhất trong 41 năm.
Cũng nên nhớ rằng vận tốc của tiền (tốc độ mà mọi thứ thay đổi chủ sở hữu) vẫn chưa thực sự đáp ứng lại những kỳ vọng này, ít nhất là theo dữ liệu chính thức. Nếu vận tốc của tiền thay đổi và bắt đầu hướng tăng lên, lạm phát sẽ nhận được tất cả các loại năng lượng mới. Sau đó thì, Fed thực sự sẽ có một con hổ ở phía sau.
Vấn đề là ở chỗ này. Đảng Dân Chủ tin rằng họ cần phải chọn một chất độc: lạm phát hoặc suy thoái. Thực tế lại đang chỉ ra một sự thật khủng khiếp hơn. Họ có thể phải uống cả hai. Sau đó, họ sẽ phải đối mặt với số phận tồi tệ nhất mà họ tưởng tượng ra.
Ông Jeffrey Tucker là người sáng lập và là chủ tịch của Viện Brownstone. Ông là tác giả của năm cuốn sách, bao gồm “Right-Wing Collectivism: The Other Threat to Liberty” (“Chủ Nghĩa Tập Thể Cánh Hữu: Mối Đe Dọa Khác đối với Tự Do”).