Mới nhất
Tiêu điểm
Bình luận
Share
Email
Hoa Kỳ lật ngược tình thế với Huawei, kết thúc kế hoạch bá chủ 5G của Trung Cộng
Năm nay, Chính phủ Tổng thống Trump đã ghi được một chiến thắng trước chế độ Bắc Kinh thông qua chiến dịch “Clean Network” vốn đã sút cho Tập đoàn công nghệ viễn thông Huawei ra khỏi cơ sở hạ tầng viễn thông quan trọng ở nhiều quốc gia.
Mặc dù không được công bố rộng rãi nhưng nỗ lực này đã bảo đảm một loạt các cam kết từ các chính phủ nhằm loại trừ các nhà cung cấp không đáng tin cậy khỏi các mạng không dây thế hệ thứ 5 (5G) của họ. Tính đến tháng này, hơn 50 quốc gia, đại diện cho hơn 2/3 nền kinh tế thế giới và 180 công ty viễn thông đã tham gia sáng kiến Mạng lưới Sạch (“Clean Network”) do chính phủ Hoa Kỳ dẫn đầu.
Liên minh này bao gồm 26 trong số 27 quốc gia thành viên EU, cũng như các quốc gia có nền công nghệ tiên tiến như Nhật Bản, Israel, Australia, Singapore, Đài Loan, Canada, New Zealand và Ấn Độ.
Chiến thắng này đối với chính phủ Hoa Kỳ dường như không thể tưởng tượng được vào đầu năm nay, khi gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc, một người chơi thống trị trên thị trường 5G toàn cầu, dường như không thể bị đánh bại.
Trong nhiều năm, Hoa Kỳ đã tìm cách thuyết phục các đồng minh của mình tránh xa các nhà cung cấp Trung Quốc như Huawei và ZTE vì các lý do an ninh quốc gia, và chính phủ Tổng thống Trump đã cảnh báo về những rủi ro khi phụ thuộc vào công nghệ của Trung Quốc, vốn đã ăn sâu vào thế hệ tiếp theo của viễn thông toàn cầu. Nhưng những nỗ lực đó đã không thể kiểm soát được Huawei.
Trong tháng Hai, Huawei đã thông báo rằng họ có 91 hợp đồng thương mại về 5G bên ngoài Trung Quốc, với 47 hợp đồng ở châu Âu và 20 hợp đồng ở châu Á. Ví dụ, vào tháng Một, Vương quốc Anh tuyên bố rằng họ sẽ cho phép Huawei cung cấp thiết bị 5G, làm dấy lên căng thẳng giữa London và Washington.
“Hoa Kỳ đang nhiều lần thúc giục các nước đồng minh cấm Huawei phát triển 5G nhưng hầu hết các nước này đã từ chối,” theo tuyên bố của Huawei trên trang web của tập đoàn này vào tháng Hai.
Để lật ngược tình thế, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ vào tháng Tư đã khởi động một chiến dịch yêu cầu một “Đường truyền Sạch” (clean path) đối với tất cả giao thông mạng 5G độc lập vào và ra các cơ sở ngoại giao của Hoa Kỳ, như được nêu trong Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng năm 2019. “Đường truyền Sạch” là bước đi đầu tiên trong kế hoạch chiến lược “Mạng lưới sạch” (Clean Network) mà chính phủ thực hiện để bảo đảm an toàn dữ liệu trọng yếu và an ninh mạng của Hoa Kỳ trước Trung Cộng.
Trong tháng tiếp theo, Bộ Thương mại thắt chặt kiểm soát xuất khẩu đối với Huawei, và gọi đây là một mối đe dọa an ninh. Ngũ Giác Đài sau đó đã đưa Huawei vào danh sách đen vì mối quan hệ của tập đoàn này với quân đội Trung Quốc.
Là một phần của kế hoạch, công ty Sản xuất Chất bán dẫn Đài Loan đã công bố vào tháng Năm rằng họ sẽ xây dựng cơ sở chế tạo chip 5 nanomet tiên tiến nhất thế giới ở Arizona, một cột mốc quan trọng trong việc bảo đảm chuỗi cung ứng chất bán dẫn và cung cấp mạng 5G an toàn cho Hoa Kỳ và các đối tác.
“Mạng lưới Sạch” tìm cách giải quyết những vấn đề mà Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ mô tả là “mối đe dọa lâu dài từ các nhà độc tài đối với quyền riêng tư, an ninh, nhân quyền và sự hợp tác có nguyên tắc của thế giới tự do”.
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã tiếp cận với nhiều quốc gia trên thế giới để giải thích những hành động của Hoa Kỳ đối với Huawei và kêu gọi các quốc gia khác thực hiện các biện pháp tương tự để bảo đảm an ninh mạng 5G và bảo vệ thông tin cá nhân của công dân nước mình. Keith Krach, Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ phụ trách tăng trưởng kinh tế, năng lượng và môi trường, là người đứng sau nỗ lực này.
Từng là doanh nhân và là cựu chiến binh ở Thung lũng Silicon, ông Krach đã sáng tạo ra thuật ngữ “Mạng lưới Sạch” và dẫn đầu sáng kiến này nhằm loại bỏ động lực của Huawei bằng cách hợp nhất các nước đồng minh. Và trong vòng vài tháng, mạng lưới này đã thu hút được sự ủng hộ đông đảo của quốc tế.
Giờ đây, đại đa số các thành viên của EU, NATO và OECD đã gia nhập chương trình Mạng lưới Sạch.
Ông Krach nói với The Epoch Times: “Động lực của Mạng lưới Sạch đã đảo ngược tình thế đối với Huawei và kế hoạch bá chủ mạng 5G của Trung Cộng.”
“Nó đã chứng minh rằng doanh nghiệp Trung Quốc có thể bị đánh bại. Và trong quá trình này, chúng tôi đã phơi bày điểm yếu lớn nhất của họ – đó là sự thiếu tin tưởng.”
Xương sống của thể chế giám sát
Theo ông Krach, điểm yếu lớn nhất của các công ty Trung Quốc như Huawei là “không ai tin tưởng họ”. Và vấn đề tin tưởng này đã trở thành một công cụ chiến lược của chính phủ Hoa Kỳ.
Kể từ khi Trung Quốc thông qua Đạo luật Tình báo Quốc gia vào tháng 6/2017, tất cả các công dân và công ty Trung Quốc có nghĩa vụ pháp lý chuyển giao bất kỳ thông tin hoặc dữ liệu nào cho chế độ cộng sản này theo yêu cầu. Theo ông Krach, Huawei là xương sống của chính quyền giám sát Trung Cộng, và trong nhiều năm qua, chế độ này đã có các chính quyền vũ trang hùng mạnh trên khắp thế giới mua sắm cơ sở hạ tầng và dịch vụ 5G của họ.
Nó như con voi nặng 800 pound trong căn phòng, ông Krach nói.
“Các quốc gia và công ty đều khiếp sợ giáo lý đe dọa, trả đũa và trừng phạt của Trung Cộng. Và điều đó, về cơ bản, là bắt nạt. Khi quý vị đối mặt với kẻ bắt nạt, họ sẽ lùi bước. Và họ thực sự lùi bước nếu quý vị có bạn bè bên cạnh,” ông nói.
Liên minh đang phát triển là một “tấm chắn an ninh” cho các quốc gia và các nhà khai thác viễn thông để đề phòng sự trả đũa của Bắc Kinh.
Tiếp theo chiến dịch này của chính phủ Hoa Kỳ, các giao dịch của Huawei bên ngoài Trung Quốc đã giảm xuống “có thể là một chục” từ con số 91, ông Krach cho biết.
Cho đến nay, 27 trong số 30 thành viên của NATO và 31 trong số 37 thành viên của OECD đã tham gia Mạng lưới Sạch.
Trong một chiến thắng lớn cho chính phủ Tổng thống Trump, vào hồi tháng 7, Vương quốc Anh đã công bố kế hoạch cấm Huawei khỏi các mạng 5G trong tương lai, đảo ngược quyết định của họ hồi tháng 1/2020. Các nhà cung cấp dịch vụ di động trong nước này sẽ bị cấm mua thiết bị Huawei mới kể từ ngày 31/12.
Ông Krach cho biết phải mất một thời gian, nhưng tình thế cũng đã xoay chuyển ở Đức khi Berlin chuẩn bị luật áp đặt những hạn chế mới cứng rắn đối với các nhà cung cấp thiết bị viễn thông và khiến cho việc đưa Huawei vào xây dựng mạng 5G ở quốc gia này là không thể.
“Chúng tôi đã lật ngược tình thế đối với kế hoạch bá chủ mạng 5G của Trung Cộng,” Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo viết trên Twitter hôm 23/12.
“Hoa Kỳ tự hào tham gia EU, [Hội nghị thượng đỉnh Ba Vùng Biển], [NATO], và các đối tác thuộc [OECD] và các đồng minh trong Mạng lưới Sạch để chống lại ảnh hưởng xấu của Trung Cộng. Các liên minh được xây dựng trên cơ sở tin tưởng sẽ luôn chiếm ưu thế trước các quốc gia giám sát”.
Bắc Kinh đã rất tức giận về chiến dịch Mạng lưới Sạch của chính phủ Hoa Kỳ.
Vào tháng 9, tờ China Daily, thuộc sở hữu của Trung Cộng, đã chỉ trích ông Pompeo vì ông đã tuyên bố chiến thắng chế độ Trung Quốc.
“Nỗ lực nhằm bóp nghẹt Huawei cho thấy phương thức tàn nhẫn mà chính phủ Hoa Kỳ đang sử dụng để nắm giữ quyền bá chủ của Hoa Kỳ trong lĩnh vực công nghệ,” Tờ báo này tuyên bố.
Hồi tháng 8, ông Pompeo đã công bố việc mở rộng chương trình Mạng lưới Sạch để đưa vào các nhà cung cấp dịch vụ sạch (nhằm bảo đảm không có nhà cung cấp nào không đáng tin cậy, chẳng hạn như từ Trung Quốc, được kết nối với mạng lưới này), các ứng dụng và kho ứng dụng sạch, dịch vụ đám mây sạch (nhằm bảo vệ dữ liệu của người dân Hoa Kỳ) và cáp sạch (bảo đảm cáp quang ngầm kết nối Hoa Kỳ với internet toàn cầu được bảo vệ). Như một phần của nỗ lực này, vào tháng 8, Tổng thống Donald Trump đã ký hai lệnh hành pháp nhằm giải quyết các mối đe dọa từ các ứng dụng di động phổ biến do Trung Quốc sở hữu là TikTok và WeChat.
Mạng lưới Sạch cũng đã bổ sung một số doanh nghiệp hàng đầu là các công ty trong sạch, bao gồm Oracle, HP, NEC, Fujitsu và Cisco.
Việc đưa các công ty sạch vào liên minh này là một khía cạnh chiến lược nhằm mở rộng giá trị kỳ vọng, ông Krach cho hay. Các công ty sạch này cần có thể tin tưởng được các mạng 5G ở một quốc gia để đầu tư hoặc mở rộng hoạt động của họ tại đó. Nếu họ không thể tin tưởng, họ sẽ tìm một nơi khác.
“Việc thông báo rằng bạn là một quốc gia trong sạch sẽ gửi một tín hiệu tuyệt vời cho khu vực tư nhân Hoa Kỳ rằng đây là một nơi đáng để đầu tư.”
Ông Krach định nghĩa nỗ lực về mạng 5G là “đầu tàu” trong một trận chiến kinh tế rộng lớn hơn chống lại Trung Cộng. Ông tin rằng liên minh các nền dân chủ là “chìa khóa vàng” vì nó đặt nền móng cho nhiều khía cạnh khác như tiền tệ sạch, dữ liệu sạch và Internet vạn vật sạch.
Theo ông Krach, ngoài công nghệ, các lĩnh vực tiếp theo đã bắt đầu với cơ sở hạ tầng sạch và nguồn tài chính sạch, được gọi là Mạng lưới Chấm xanh nhằm chống lại Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc. Các sáng kiến khác tập trung vào khoáng sản sạch, chuỗi cung ứng sạch và quy trình lao động sạch.
Liên minh xuyên Đại Tây Dương
Trong vài tháng qua, Krach và nhóm của ông đã đến châu Á, châu Âu, Trung Đông và châu Mỹ Latinh để bảo đảm cam kết từ các chính phủ, các nhà khai thác viễn thông và các công ty đa quốc gia trong việc tham gia liên minh.
Việc tích hợp Bộ công cụ sạch 5G của Liên minh Châu Âu như một phần của Mạng lưới Sạch trong chuyến thăm châu Âu của ông vào cuối tháng 9 đánh dấu một bước ngoặt đối với chính phủ Hoa Kỳ.
Vào tháng 1/2020, Ủy ban châu Âu cùng với các quốc gia thành viên Liên minh Châu Âu (EU) đã phát hành Bộ công cụ của EU để bảo đảm các mạng 5G an toàn được triển khai trên khắp châu Âu.
Vào ngày 30/9, Ủy viên EU Thierry Breton và ông Krach đã đưa ra một tuyên bố chung nhấn mạnh cam kết của họ đối với các nguyên tắc chung về bảo mật mạng 5G. Họ cũng đã công bố sự hợp lực giữa Mạng lưới Sạch và Bộ công cụ của Liên minh Châu Âu. Vì vậy, bất kỳ quốc gia nào triển khai Bộ công cụ của EU sẽ được coi là một phần của Mạng lưới Sạch.
“Bộ công cụ 5G đóng vai trò là tài liệu tham khảo cho hội đồng quản trị của các nhà khai thác viễn thông, những người được yêu cầu đưa ra quyết định liên quan đến các nhà cung cấp 5G,” ông Breton cho biết trong tuyên bố chung.
“Nếu họ chọn một nhà cung cấp 5G có rủi ro cao và xảy ra điều gì đó, thì các thành viên hội đồng quản trị có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý.”
Cùng ngày, NATO cũng ủng hộ chiến dịch của chính phủ Hoa Kỳ, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc có Mạng NATO sạch 5G an toàn, không đứt gãy.
Phó Tổng thư ký Mircea Geoana đã thông báo rằng đa số các nước NATO đã cam kết tham gia Mạng lưới Sạch. Ông Geoana nói rằng liên minh này không thể chấp nhận một số quốc gia sử dụng các nhà cung cấp đáng tin cậy, trong khi những quốc gia khác lại sử dụng các nhà cung cấp không đáng tin cậy. Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cần có cơ sở hạ tầng 5G dân sự an toàn trong cả thời bình lẫn thời chiến.
Hồi tháng 10, Sáng kiến Ba Biển (Three Seas Initiative), một diễn đàn của 12 quốc gia EU ở Trung và Đông Âu, cũng đã tuyên bố ủng hộ Mạng lưới Sạch tại hội nghị thường niên ở Estonia.
Ông Krach cũng đã tới Mỹ Latinh vào tháng 11/2020 để mở rộng liên minh này, bảo đảm Brazil, Ecuador và Cộng hòa Dominica cam kết tham gia mạng lưới.
Các thành viên thuộc NATO là Thổ Nhĩ Kỳ, Iceland và Hungary (cũng thuộc EU) vẫn chưa gia nhập Mạng lưới Sạch.
Ông Krach nói: “Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ tiếp tục thấy nhiều quốc gia hơn, nhiều công ty hơn và nhiều hãng viễn thông hơn” tham gia vào liên minh đang phát triển nhanh chóng này.
Emel Akan
Hạo Văn biên dịch
