Hộ chiếu vaccine có thể không hiệu quả trong việc giảm lây lan COVID-19
Các chuyên gia cho rằng việc chỉ dựa vào các hộ chiếu vaccine để cho phép mọi người tham gia trở lại một số hoạt động nhất định thì không phải là một công cụ làm giảm hiệu quả để giảm thiểu sự lây lan của COVID-19, và có thể làm xao nhãng khỏi những can thiệp cần thiết khác hoặc xao nhãng khỏi chính thông điệp chủng ngừa.
Tiến sĩ Sarah Chan, chuyên gia về đạo đức sinh học tại Viện Usher, Đại học Edinburgh, nói trong một cuộc phỏng vấn gần đây trên chương trình “The Nation Speaks” của đài truyền hình NTD, rằng “Tôi nghĩ việc đặt tất cả hy vọng và tất cả nỗ lực của chúng ta vào các hộ chiếu vaccine rồi coi nó là giải pháp chính để mở cửa du lịch có thể là một chiến lược sai lầm. Và nếu chúng ta quá chú trọng vào các hộ chiếu như một chiến lược duy nhất, thì tôi nghĩ rằng chúng ta có nguy cơ tạo ra cảm giác an toàn giả tạo mà có thể khiến mọi người thực sự tăng những hành vi cá nhân mang tính rủi ro cao.”
Bà Chan cho biết các hộ chiếu vaccine có thể chuyển hướng các nguồn lực và sự chú ý khỏi “các can thiệp xã hội và cấu trúc” quan trọng khác “để giải quyết những tác động rộng hơn của đại dịch như giáo dục, sức khỏe tâm thần v.v.”
Đại dịch virus Trung Cộng và kết cục là sự suy thoái kinh tế đã ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tâm thần của người dân. Kaiser Family Foundation, một tổ chức bất vụ lợi, cho biết khoảng 4/10 người dân Hoa Kỳ trưởng thành đã báo cáo các triệu chứng trầm cảm hoặc lo lắng, “tăng từ 1/10 người lớn đã báo cáo các triệu chứng này từ tháng 01 đến tháng 06/2019.”
Sức khỏe tâm thần xấu đã ảnh hưởng nhiều nhất đến nhóm thanh niên từ 18 đến 24 tuổi, với 56% trong số họ báo cáo trầm cảm và/hoặc rối loạn lo âu, và nhiều khả năng chuyển sang lạm dụng chất kích thích (25% so với 13% ở người lớn) và có ý định tự tử (26% so với 11% ở người lớn).
Bà Chan cũng lo ngại rằng hộ chiếu vaccine có thể làm cho vấn đề bất bình đẳng trở nên tồi tệ hơn đối với những người không thể được chủng ngừa do tình trạng sức khỏe hiện thời và những người ở các cộng đồng và quốc gia nghèo hơn.
“Tôi nghĩ đó là một cách tiếp cận gây chia rẽ không cần thiết và tôi nghĩ nó sẽ tạo ra nhiều sự bất công và bất bình đẳng hơn trong một xã hội vốn đã bất bình đẳng,” bà Chan nói.
Người dân ở một số quốc gia có thu nhập thấp vốn đã ít được tiếp cận với việc chủng ngừa hơn vì họ vẫn đang chờ đợi vaccine. Hộ chiếu vaccine sẽ “khiến tình hình này trở nên tồi tệ hơn khi áp đặt thêm những hạn chế đối với quyền tự do đi lại của họ,” bà Chan cho biết.
Ông Gerald Commissong, Giám đốc điều hành của Todos Medical, cho biết các hộ chiếu vaccine là một “lớp” khác để giúp giảm “rủi ro liên quan đến những hoạt động khác nhau.”
Ông Commissong nói với NTD, “Những người được chủng ngừa, những người mà tụ tập lại với nhau, họ sẽ đại diện cho một nhóm nguy cơ thấp hơn nhiều.”
“Bằng cách để những người đã được chủng ngừa ở cùng nhau, quý vị sẽ chỉ giảm nguy cơ lây lan. Và bởi vì nguy cơ là thấp hơn, nên vì thế mà quý vị chắc là có thể dễ thực hiện những việc rủi ro hơn,” ông cho biết thêm.
Những người chỉ trích hộ chiếu vaccine đã nêu lên những lo ngại rằng chúng có thể tạo ra một hệ thống trao quá nhiều quyền lực cho chính phủ, mà cuối cùng dẫn đến việc người dân bị tước đoạt quyền tự do, tương tự như hệ thống tín dụng xã hội của Trung Quốc, một hệ thống giám sát cực đoan theo dõi tài chính cá nhân và hành vi xã hội của mọi công dân Trung Quốc. Mỗi công dân được cho điểm mà hoặc để trừng phạt hoặc để tưởng thưởng họ.
Tiến sĩ Naomi Wolf, cựu cố vấn của ông Clinton, nói trong một loạt các tweet hôm 28/03 rằng những hộ chiếu vaccine bắt buộc “là dấu chấm hết hoàn toàn cho quyền tự do của con người ở phương Tây.”
Bà Wolf đã tweet rằng, “Một khi quý vị đồng ý với nền tảng này, bất kỳ chức năng nào cũng có thể được tải vào sẽ đóng hoặc mở quyền tiếp cận với xã hội, hàng hóa, thông tin, [và] di chuyển, dựa trên hành vi của quý vị.”
“Như tôi đã lên tiếng trong một năm qua, đó không phải là về virus [này] hay ngay cả vaccine, mà là dữ liệu. Vaccine là một cái cớ, là một con ngựa thành Troy, để khiến quý vị đồng ý với một nền tảng mà ĐÃ định vị, giám sát 360 độ RỒI, đóng hoặc mở toàn xã hội,” bà cho biết thêm.
Tiến sĩ Micheal Yeadon, Phó Chủ tịch kiêm nhà khoa học chính của hãng Ex-Pfizer, nói với tổ chức Các bác sĩ Tuyến đầu của Hoa Kỳ rằng việc thúc đẩy chủng ngừa càng nhiều người càng tốt, bao gồm cả “trẻ nhỏ và cuối cùng là trẻ sơ sinh,” là “một hành động xấu xa.”
“Tôi hoàn toàn không nghi ngờ gì về việc chúng ta đang có các sản phẩm ác độc và nguy hiểm (trước đây tôi chưa từng đưa ra phán quyết nào như vậy trong sự nghiệp 40 năm nghiên cứu của mình),” ông Yeadon nói.
Ông khẳng định việc chích một loại vaccine mới mà chỉ được thử nghiệm trong vài tháng cho những người khỏe mạnh “dưới 60 tuổi” là “phi đạo đức,” vì vẫn chưa rõ những ảnh hưởng về lâu dài.
Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm đã chấp thuận các loại vaccine của hãng Moderna và Johnson & Johnson cho người lớn từ 18 tuổi trở lên, và của Pfizer dành cho lứa tuổi 16 trở lên.
Theo Tạp chí Mạng lưới Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ, nguy cơ tử vong do COVID-19 là “cao nhất trong nhóm [dân số] già nhất.”
Các tác giả này phát hiện ra rằng “những người trong độ tuổi từ 75 tuổi đến 84 tuổi và những người 85 tuổi trở lên có tỷ lệ tử vong trung bình cao hơn lần lượt là 200 lần và 630 lần. Cư dân và nhân viên tại các nhà dưỡng lão và cơ sở chăm sóc dài hạn có nguy cơ cao, họ chỉ chiếm 5% dân số nhưng lại chiếm 38% số ca tử vong, với số người ở trong khoảng 28,000 cơ sở chăm sóc dài hạn chiếm hơn 106,000 ca tử vong. Tại 14 tiểu bang, ít nhất một nửa số ca tử vong có liên quan đến các nhà dưỡng lão; tại sáu tiểu bang, tỷ lệ này là hơn 60%; tại ba tiểu bang, tỉ lệ này là 70% trở lên.”
Nhóm người dưới 35 tuổi thì số ca tử vong do tai nạn xe hơi, sử dụng ma túy quá liều, và tự tử vượt quá số ca tử vong do COVID-19.
“Nguy cơ tử vong do COVID-19 tương đối là vẫn còn thấp hơn” đối với trẻ em và thanh thiếu niên. Theo một báo cáo chung từ Hiệp hội Bệnh viện Nhi đồng và Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ, tính đến ngày 03/12/2020, “154 trẻ em trong số hơn 1.4 triệu trẻ em được chẩn đoán mắc COVID-19 đã tử vong.” Mười lăm trong số 43 tiểu bang và Thành phố New York đã báo cáo “không có trẻ em tử vong.”
Phản ứng của tiểu bang đối với hộ chiếu vaccine
Một số tiểu bang đang đưa ra luật cấm bất kỳ hoạt động xác minh vaccine nào, trong khi những tiểu bang khác đang chấp nhận những hộ chiếu này.
New York trở thành tiểu bang đầu tiên ra mắt hộ chiếu vaccine, được gọi là “Excelsior Pass,” vào hôm 26/03, yêu cầu bằng chứng về việc chủng ngừa hoặc xét nghiệm âm tính để mọi người có thể tham dự đám cưới, sự kiện thể thao, hoặc vào làm việc ở các doanh nghiệp nhỏ.
Thống đốc Andrew Cuomo, một đảng viên Dân Chủ, đã ca ngợi người dân New York vì có thể “tuân theo hướng dẫn y tế công cộng để chống trả COVID,” và nói thêm rằng hộ chiếu vaccine là một công cụ khác cho phép nền kinh tế “mở cửa trở lại một cách an toàn.”
Hôm 29/03, Thống đốc tiểu bang Florida Ron DeSantis, một đảng viên Cộng Hòa, đã hứa rằng ông sẽ ban hành sắc lệnh cấm yêu cầu bằng chứng về việc chủng ngừa để “có thể tham gia vào lối sống xã hội bình thường.”
Hôm 24/03, Thượng nghị sĩ tiểu bang Minnesota Michelle Benson, một đảng viên Cộng Hòa, đã đệ trình một dự luật sẽ cấm hộ chiếu vaccine trong tiểu bang này.
“Vaccine nên là một lựa chọn cá nhân với sự tư vấn từ bác sĩ của quý vị,” bà Benson viết trên trang Facebook của mình. “Người dân Minnesota không nên bị buộc phải cung cấp tài liệu về tình trạng sức khỏe hoặc tình trạng chủng ngừa của họ.”
Dự luật SF 1589 “ghi rõ rằng không ai bị bắt buộc phải sở hữu, đeo, hoặc trưng ra một biểu tượng, một tấm thẻ, hoặc bất kỳ chỉ báo nào khác cho thấy rằng người đó đã nhận được kết quả xét nghiệm dương tính hay âm tính đối với một bệnh truyền nhiễm hoặc có kháng thể đối với một bệnh truyền nhiễm.”
Thống đốc Ohio Mike DeWine, một đảng viên Cộng Hòa, cũng đã nói rằng ông sẽ không đưa ra hộ chiếu vaccine hoặc bắt buộc người dân Ohio phải chích vaccine COVID-19.
Dân biểu tiểu bang Ohio Al Cutrona, một đảng viên Cộng Hòa, thông báo rằng ông sẽ sớm đưa ra một dự luật cấm các hộ chiếu vaccine. Ông khuyến khích mọi người chích vaccine nhưng nói rằng “vaccine không nên bị bắt buộc hoặc yêu cầu” để mọi người “hòa nhập trở lại trạng thái bình thường.”
Ông nói thêm rằng, “Chúng ta đã bị hạn chế các quyền tự do của mình trong hơn một năm, và nhiều hạn chế hoặc mệnh lệnh hơn không phải là câu trả lời cho mọi vấn đề liên quan đến COVID-19.”
Chính phủ của TT Joe Biden cho biết họ đang cung cấp hướng dẫn về việc phát triển các hộ chiếu vaccine cho các tổ chức để bảo đảm chúng đáp ứng các tiêu chuẩn quan trọng.
Do Meiling Lee thực hiện
Với sự đóng góp từ Cindy Drukier của NTD
Thu Anh biên dịch
Xem thêm: