Dạy con bạn viết lách
Kỹ năng viết là rất cần thiết trong giáo dục và hơn thế nữa là trong cuộc sống. Nhiều phụ huynh giáo dục tại nhà thường bảo rằng việc tìm kiếm bài tập để dạy con họ viết quả là một thách thức. The Epoch Times đã có cuộc phỏng vấn để học hỏi kinh nghiệm về việc này từ Julie Bogart, người từng dạy học tại nhà và là nhà sáng lập của chương trình dạy viết Brave Writer.
The Epoch Times: “Đọc, viết và số học” từ lâu đã được coi là những môn học cơ bản cho một nền giáo dục vững chắc. Theo quan điểm của cô, tại sao học tập kỹ năng viết lại quan trọng đối với mọi người?
Julie Bogart:Viết lách đang trải qua một chuyển biến tốt đẹp trong vai trò là một công cụ cơ bản cho giao tiếp. Ngày càng nhiều trẻ em (và cả người lớn) dùng viết lách cho việc “xuất bản” hiện nay nhiều hơn bất kể một thời đại nào khác trong lịch sử!
Hãy nhìn xem các phương tiện truyền thông, blog, các bình luận trên các tờ báo, tin nhắn văn bản, bảng thảo luận, đánh giá sản phẩm và sách, thậm chí viết bài cho một video Youtube chất lượng – Nó cho thấy con người khao khát được đọc và nghe. Internet đã chứng minh rõ rệt điều này theo cách mà tôi không thể tưởng tượng được.
Do đó có lợi thế trong kỹ năng giao tiếp là yếu tố quan trọng đối với việc giáo dục trẻ hơn bao giờ hết. Viết lách đã không còn là một môn học chỉ có ở trường nữa. Mà đúng hơn, viết lách là trọng tâm của một cuộc sống kết nối và phong phú.
Cách tốt nhất để cho mọi người viết tốt hơn là tận dụng mọi cơ hội tự nhiên dành cho viết lách. Trẻ em thường thích tạo những blog để đánh giá những trò chơi trực tuyến yêu thích của chúng hoặc chia sẻ niềm đam mê với thời trang hoặc thói quen ngắm các loài chim. Chúng thích tham gia vào các cuộc thảo luận trên mạng về một ban nhạc hoặc cuốn sách yêu thích.
Thậm chí có thể là muốn tham gia vào chương trình viết tiểu thuyết quốc gia theo tháng dành cho người trẻ tuổi, nếu chúng bí mật tích lũy một khoản tiền để viết cuốn tiểu thuyết tuyệt vời tiếp theo!
Những người thường dành thời gian sáng tác truyện cho các độc giả trên Internet sẽ phát triển thành những nhà văn có năng lực, dồi dào ý tưởng và có tầm ảnh hưởng nhất. Vì vậy hãy nắm bắt khoảng thời gian này! Các giáo viên trong nhiều thập kỷ qua luôn khao khát có cơ hội thấy học sinh mình coi trọng và sử dụng viết lách cho sức mạnh thực sự của nó – thu hút sự quan tâm của khán giả. Hãy tưởng tượng con bạn sẽ thành công như thế nào trên con đường sự nghiệp nếu ngoài việc biết cách để viết mà không mắc lỗi ra, thì chúng còn biết cách viết sao cho thu hút sự chú ý của độc giả một cách mạnh mẽ!
The Epoch Times: Nhiều bậc phụ huynh sẽ dạy con họ học tại nhà trong năm nay. Cô có thể khuyên phụ huynh nên tiếp cận môn viết này như thế nào?
Cô Bogart: Khởi đầu cho một cuộc đời viết lách là lời nói. Trẻ em hiểu được ngôn ngữ bằng việc bắt chước ba mẹ của chúng và từ từ chúng nói trôi chảy hơn và kiểm soát được tiếng mẹ đẻ. Khi các con biểu đạt niềm đam mê của mình, hãy để chúng bắt tay vào hành động.
Dừng việc bạn đang làm để ghi lại một hành động tự phát bằng ngôn ngữ chính xác nhất. Bạn có thể dừng việc xào bữa tối lại hoặc vặn nhỏ âm thanh ti vi, nhưng phải ghi lại bằng bất cứ giá nào. Khi con bạn kể cho bạn nghe về con chó nhà bạn đang đuổi theo một con sóc ở sân sau hoặc khi chúng phàn nàn về phiên bản mới của trò chơi điện tử, hãy lấy một mảnh giấy và ghi lại chính xác những gì con bạn nói. Lắng nghe một cách chăm chú – và viết lại càng giống càng tốt.
Nếu chúng có hỏi bạn đang làm gì, thì trả lời: “Nghe rất tuyệt, mẹ sợ quên nên viết nó ra.”
Sau đó vào buổi tối, hãy đọc lại cho gia đình bạn nghe về những từ bạn đã viết cho con mình. Nói về nội dung và vui vẻ đọc lại nó. Bạn có thể đọc lại vào ngày hôm sau trong thời gian đọc to. Hãy để con bạn khám phá một nhà văn sống bên trong. Diễn đạt bằng văn bản là ghi lại những suy nghĩ chân thật của con bạn khi còn nhỏ hoặc ở lứa tuổi thiếu niên. Bắt đầu ngay từ đó. Trước tiên, hãy cứ xem như con bạn là một nhà văn đang tìm kiếm một thư ký đi.
Thêm vào đó là đọc cùng nhau mỗi ngày, chơi bằng cách viết với những dụng cụ đa dạng (dùng bút vẽ cửa kính để viết những câu nói nổi tiếng lên cửa kính trượt, nhắn tin cho nhau, giấy dán cửa phòng ngủ dùng cho lúc thức dậy vào buổi sáng). Nếu bạn muốn cách để bắt đầu giúp con bạn với một cái bảng trên tay, hãy tìm kiếm 7 ngày học viết nhanh chóng với Brave Writer (BraveWriter.com/blitz). Trang này miễn phí và rất hay!
The Epoch Times: Cô đã sáng tạo ra một chương trình phổ biến dạy viết cho trẻ học tại nhà: Brave Writer. Làm thế nào mà cô nghĩ ra ý tưởng này?
Cô Bogart: Tôi lớn lên với việc viết lách. Mẹ của tôi là một nhà văn đã xuất bản hơn 70 cuốn sách. Tôi dành thời gian đầu trưởng thành của mình với tư cách là một người viết thuê, biên tập viên tạp chí, và tác giả tự do.
Khi tôi bắt đầu giáo dục con tôi tại nhà, tôi phát hiện rằng chương trình có sẵn để dạy trẻ viết đa phần thường dẫn tới sự phản kháng của trẻ và mang đến kết quả rất nhàm chán. Điều tôi muốn là các con tôi sẽ cảm thấy thoải mái hơn với viết lách, thích thể hiện bản thân, và viết ra những thứ có giá trị.
Do đó tôi đã thiết kế nên một chương trình giúp phụ huynh biết cách để khơi dậy niềm yêu thích viết lách của trẻ, chứ không chỉ là để trẻ thực hiện các bài kiểm tra ở trường. Viết lách không chỉ đơn thuần về độ chính xác (chính tả và dấu câu thích hợp), mà còn là sức mạnh (mối liên kết với người đọc). Tôi muốn giúp con tôi tìm thấy tiếng nói đầy sức mạnh của viết lách trước tiên, sau đó mới làm việc trên các cơ chế riêng biệt. Theo thời gian, cả hai điều đó kết hợp với nhau sẽ tạo nên vẻ đẹp và sức mạnh của viết lách.
The Epoch Times: Cô cũng đã từng tự mình dạy tại nhà cho các con cô rồi. Cô có thể kể ra những dự án viết lách thú vị của cô và các con mình đã tham gia không?
Cô Bogart: Tôi có thể nghĩ tới rất nhiều dự án viết lách thú vị mà chúng tôi đã thực hiện cùng nhau!
Khi đứa con trai lớn của tôi đang học lịch sử California vào lớp 4, chúng tôi đã cùng nhau tổ chức cả một bữa tiệc để kỷ niệm về Kỷ nguyên Cơn sốt vàng. Noah và tôi đã cùng nhau tạo nên những bức thư mời viết tay. Cháu đã vẽ nên một bản đồ của California cho trò chơi “Ghim hạt vàng trên Sutter’s Creek” của chúng tôi, cháu làm biển hiệu của Cửa hàng Camp cho sarsaparilla và cam thảo, và cháu đã viết ký hiệu cá nhân cho tất cả người thợ mỏ nổi tiếng ở thời đại đó và sau đó khi khách đến thì tặng chúng cho họ. Rất nhiều thứ liên quan viết lách, xoay quanh chủ đề lịch sử và các đảng phái!
Con gái của tôi Johannah đã tự viết một phiên bản mới về tiểu thuyết Emma của Jane Austen lúc cháu mới học lớp bảy. Cháu đã lấy bối cảnh của nội chiến và kể lại câu chuyện theo quan điểm của từng giai đoạn lịch sử ở đất nước chúng tôi thay vì ở Anh Quốc như trong tiểu thuyết nguyên bản.
Các con tôi cũng viết phiên bản mới của chúng về “Những câu chuyện của Just So” của Rudyard Kipling và “Thần thoại Hy Lạp” (tự viết ra, lấy cảm hứng từ những câu chuyện Thần thoại Hy Lạp mà chúng tôi thường đọc). Hai đứa con nhỏ của tôi cũng tự tạo nên một bộ sưu tập truyện cổ tích của riêng chúng.
Chúng tôi sẽ đọc mọi phiên bản mà chúng tôi có thể tìm thấy được trên từng câu chuyện riêng lẻ (cộng với bất cứ phiên bản phim nào của Disney nữa). Sau đó các con sẽ thuật lại câu chuyện của chúng cho tôi và tạo nên cả dự án vẽ cho những câu chuyện này và chúng tôi sẽ cùng thêm những phiên bản mới của truyện cổ tích này vào một quyển sách. Đó quả thật là dự án rất tuyệt vời và kéo dài hàng năm trời khi mà 2 đứa con nhỏ của tôi còn chưa biết đọc cho trôi chảy.
Và cuối cùng là, cô con gái út của tôi đã viết một blog thời trang mỗi ngày trong một năm khi mới học lớp 9. Đây chỉ mới là một ít trong số rất nhiều dự án mà chúng tôi đã thực hiện cùng nhau!
The Epoch Times:Lời khuyên của cô cho các bậc phụ huynh không thích hoặc thiếu tự tin trong viết lách khi giáo dục con tại nhà là gì?
Cô Bogart: Lý do mà có nhiều phụ huynh không yêu thích viết lách là do họ được dạy theo cách làm giảm sự tự tin vào phong cách viết của họ. Nó có thể khiến họ tin rằng ý tưởng của họ không có giá trị nếu như không có các cơ chế chính xác.
Một cách để bắt đầu, là loại bỏ sự gắn bó với một phương pháp dạy viết đã dẫn đến sự thiếu tự tin của bạn. Hãy thử một điều gì đó mới mẻ. Sử dụng công cụ và chiến thuật của nhà văn chuyên nghiệp để phát triển kỹ năng viết lách như một nhà văn thực thụ. Brave Writer là một cách tiếp cận hoàn toàn khác với những gì được học ở trường. Trở thành một học viên đồng hành cùng với con bạn và bạn cũng sẽ có được những trải nghiệm hoàn toàn mới về viết lách.
The Epoch Times: Cuối cùng, bạn có điều gì muốn nói đối với những người dạy học tại nhà vừa đột ngột và bất ngờ bước đi những bước đầu tiên trên con đường này?
Cô Bogart: Nơi tốt nhất để bắt đầu với việc dạy trẻ tại nhà là sẵn sàng đi trên một cuộc hành trình – nhận ra có rất nhiều điều cần phải học và bạn không thể học được tất cả chúng chỉ trong một ngày. Bước đầu tiên khá đơn giản. Đọc một cuốn sách tốt về giáo dục tại nhà (tôi cũng đã viết một cuốn: “The Brave Learner”). Tìm những người dạy tại nhà ở địa phương. Học hỏi từ con bạn, hơn là giảng dạy. Xem ngôi nhà của bạn như một nơi để học hỏi, chứ không phải một mô hình thu nhỏ của trường học. Tôi đã phát triển một cộng đồng cho giáo dục tại nhà gọi là Brave Learner Home để giúp đỡ mọi người phát triển và tìm kiếm tài nguyên học tập. Bạn có thể hiểu thêm khi vào trang BraveWriter.com/special-offer
Điểm mấu chốt: Bạn là người yêu thương con mình hơn bất cứ ai. Bạn có đầy đủ khả năng để là giáo dục chúng. Bạn đã dạy chúng tất cả mọi thứ từ cách ăn uống, cách nói chuyện và đi đứng, cách để thắt dây giày, và thậm chí là dạy chúng lái xe ô tô! Vậy nên bạn càng có khả năng để tìm kiếm tài nguyên bạn cần để dạy chúng về học thuật. Bạn là một người trưởng thành có đầy đủ năng lực và kinh nghiệm với niềm đam mê vì sự phát triển đầy đủ của con bạn. Đó là tất cả những gì bạn cần.
Kiên Tín biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times