Cuộc tranh luận của GOP: Vấn đề Ukraine làm dấy lên cuộc thảo luận về chính sách đối ngoại
Trong cuộc tranh luận tổng thống sơ bộ của Đảng Cộng Hòa hôm 23/08, cuộc thảo luận về sự trợ giúp của Hoa Kỳ dành cho Ukraine đã trở thành một cuộc thảo luận không chỉ về quốc gia Đông Âu bị Nga xâm lược mà còn về chính sách đối ngoại nói chung.
Doanh nhân Vivek Ramaswamy là ứng cử viên duy nhất trong cuộc tranh luận của Fox News tại Diễn đàn Fiserv ở Milwaukee nói rằng ông sẽ không ủng hộ việc Hoa Kỳ viện trợ thêm nữa cho Ukraine, khi chính phủ Tổng thống Biden đã yêu cầu Hoa Kỳ viện trợ thêm 24 tỷ USD cho quốc gia bị chiến tranh tàn phá này — trong đó có 13 tỷ USD viện trợ quân sự.
Thống đốc Ron DeSantis (Cộng Hòa-Florida) kêu gọi các quốc gia Âu Châu đóng góp nhiều hơn cho Ukraine trước khi Hoa Thịnh Đốn cung cấp thêm viện trợ cho nước này.
Tuy nhiên, cuộc tranh luận đã trở nên gay gắt khi cựu Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hiệp Quốc và là cựu Thống đốc South Carolina Nikki Haley nói rằng cuộc xung đột ở Ukraine không chỉ liên quan đến Nga mà còn liên quan đến cả Trung Quốc.
Bà Haley đề cập đến việc Tổng thống Nga Vladimir Putin tới Bắc Kinh và cùng với nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình trong một hành động đoàn kết tại Thế vận hội 2022, chỉ một tháng trước khi Nga xâm lược Ukraine.
Bà Haley nhắc lại một trong những quan điểm của mình trong chiến dịch vận động tranh cử rằng “một chiến thắng cho Nga cũng là một chiến thắng cho Trung Quốc.”
Bà nói thêm rằng: “Ukraine là tuyến phòng thủ đầu tiên đối với chúng ta.” Bà lưu ý rằng ông Putin không muốn dừng lại ở Ukraine và tiếp theo là Ba Lan, một thành viên NATO, và các nước vùng Baltic.
Bà Haley “đã nói sự thật với quý vị — chúng ta có thể tự mình chiến đấu với cuộc chiến đó, hoặc chúng ta có thể giúp họ chiến đấu,” cựu Thống đốc South Carolina Katon Dawson nói với The Epoch Times trong phòng họp sau cuộc tranh luận kéo dài hai giờ đồng hồ do những xướng ngôn viên Bret Baier và Martha MacCallum điều tiết.
Và bà Haley đã không tiếc lời chỉ trích ông Ramaswamy về những ý tưởng chính sách đối ngoại và sự thiếu kinh nghiệm về chính sách đối ngoại của ông.
“Ông ấy muốn nhượng Ukraine cho Nga. Ông ấy muốn để Trung Quốc thâu tóm Đài Loan. Ông ấy muốn ngừng tài trợ cho Israel,” bà nói. “Quý vị không làm điều đó với những bằng hữu. Thay vào đó, những gì quý vị làm là hậu thuẫn bằng hữu của mình. Ukraine là tuyến phòng thủ đầu tiên.”
Đầu tuần, bà Haley đã chỉ trích ông Ramaswamy về lập trường của ông về sự trợ giúp của Hoa Kỳ cho Israel.
Bà nói trong một tuyên bố: “Ông Vivek Ramaswamy hoàn toàn sai lầm khi kêu gọi chấm dứt mối quan hệ đặc biệt của Mỹ với Israel.”
“Trợ giúp cho Israel vừa là điều đúng đắn về mặt đạo đức vừa là điều thông minh về mặt chiến lược. Cả hai quốc gia đều mạnh mẽ hơn và an toàn hơn nhờ tình hữu nghị vững chắc của chúng ta. Nếu là tổng thống, tôi sẽ không bao giờ từ bỏ Israel.”
“Đây là một phần của xu hướng đáng lo ngại với ông Vivek. Giữa việc từ bỏ Israel, xóa bỏ FBI, và trao Đài Loan cho Trung Quốc, các đề xướng chính sách đối ngoại của ông đều có một chủ đề chung: chúng làm cho nước Mỹ kém an toàn hơn.”
Trong cuộc tranh luận, bà Haley không chỉ nhắc lại quan điểm của mình về lập trường của ông Ramaswamy đối với Israel — vốn kêu gọi Hoa Kỳ ngừng trợ giúp thêm cho quốc gia Trung Đông này sau khi bản ghi nhớ trị giá 38.3 tỷ USD của Hoa Kỳ với Israel có thời hạn 10 năm hết hạn vào năm 2028 — mà còn rằng ông Ramaswamy sẽ khiến nước Mỹ “kém an toàn hơn.”
“Dưới sự lãnh đạo của ông, ông sẽ làm cho nước Mỹ kém an toàn hơn,” bà Haley nói với ông Ramaswamy. “Ông không có kinh nghiệm về chính sách đối ngoại và điều đó cho thấy như vậy.”
Ông Ramaswamy đã nói rằng Israel nên ở trong tư thế tự chủ bao gồm “Hiệp định Abraham 2.0,” tức là các hiệp định đã được ký kết dưới thời Tổng thống Donald Trump với Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất, Bahrain, Sudan, và Maroc nhằm đưa các mối bang giao với Israel trở lại bình thường.
Ông cũng cho biết ông sẽ có một “tình bằng hữu,” chứ không phải “mối quan hệ khách hàng” với họ, bao gồm cả việc theo đuổi Iran, mặc dù ông không nói rõ bằng cách nào.
Bà Haley đáp trả, chỉ trích ông muốn ngừng viện trợ của Hoa Kỳ cho Israel, hiện tại là 3.8 tỷ USD mỗi năm, và nói: “Không phải là Israel cần Mỹ. Mà Mỹ cần Israel. Họ là tuyến phòng thủ đối với Iran.”
Ông Matt Brodsky, thành viên cao cấp tại Viện Chiến lược Quốc tế Gold, nói với The Epoch Times rằng quan điểm chính sách đối ngoại của ông Ramaswamy phản ánh “phiên bản những năm 1930 của chủ nghĩa biệt lập của Đảng Cộng Hòa trong khi cũng cố gắng hướng tới Chủ nghĩa Reagan nhưng hai quan điểm này không tương thích nhau.”
Ông nói: “Không có gì đáng ngạc nhiên khi bà Haley tận dụng tối đa cơ hội của mình về chính sách đối ngoại bởi vì đây là chủ đề truyền cảm hứng nhất của bà.”
“Nhìn chung, tuổi trẻ và sự thiếu kinh nghiệm về chính sách đối ngoại của ông Vivek đã được bộc lộ. Điều đó để lại cho tôi ấn tượng rằng ông ấy sẽ không ủng hộ các đồng minh hoặc sẽ chống lại đối thủ của mình,” ông Brodsky tiếp tục.
“Đó không phải là một lập trường mạnh mẽ, cũng như không có khả năng nhận ra sự khác biệt giữa những nhân tố tốt và những nhân tố xấu. Vẫn còn phải xem liệu cử tri Đảng Cộng Hòa có chuyển sang chủ nghĩa biệt lập ở mức độ mà ông Vivek đã làm hay không.”
Ông Vijeta Uniyal, người sáng lập tổ chức Người Ấn Độ vì Israel, một nhóm thân Israel, nói với The Epoch Times rằng nước Mỹ phải mạnh mẽ, nếu không sẽ trao quyền cho các đối thủ của mình.
“Trong khi Hoa Kỳ, giống như bất kỳ quốc gia dân chủ nào khác, phải ưu tiên chi tiêu, một kiểu chủ nghĩa biệt lập của Mỹ quốc hoặc một sự rút lui trên trường quốc tế sẽ khuyến khích cho Trung Quốc và Nga,” ông nói. “Trong những năm gần đây, Bắc Kinh và Moscow đã hợp tác với nhau để củng cố bang giao quân sự và địa chiến lược với các chế độ bất hảo — đặc biệt là ở châu Phi và Trung Đông.
“Việc đặt câu hỏi về sự giao kết của Hoa Kỳ với Israel hoặc các đồng minh khác sẽ chỉ củng cố trục mới nổi do Trung Quốc lãnh đạo và làm suy yếu các liên minh phương Tây hiện có.”
Tuy nhiên, ông Brodsky mong muốn các ứng cử viên tiến xa hơn nữa trong việc ủng hộ quốc gia Do Thái này.
“Về Israel, sẽ rất hay nếu một ứng cử viên nói rằng, ‘vâng, chúng ta sẽ tiếp tục trợ giúp họ vì điều đó hoàn toàn có lợi cho Mỹ quốc. Chúng ta được hưởng lợi rất nhiều từ công nghệ và hệ thống phòng thủ của họ cũng như số tiền chúng ta cung cấp cho họ đều được chi tiêu ở Hoa Kỳ nên mỗi dollar đều là một khoản đầu tư tuyệt vời cho an ninh của Mỹ quốc,’” ông nói.
Thống đốc Ron DeSantis kêu gọi bảo đảm an ninh biên giới phía nam là trên hết, khiến bà Haley nói rằng Mỹ có thể vừa bảo vệ biên giới Hoa Kỳ-Mexico vừa bảo vệ Ukraine.
Ông nói rằng ông sẽ gửi quân đội Hoa Kỳ đến biên giới, không phải Ukraine — mặc dù không ai trong số tám ứng cử viên có mặt trong cuộc tranh luận ủng hộ việc đưa quân đội Hoa Kỳ đến Ukraine.
Thống đốc Doug Burgum (Cộng Hòa-North Dakota) nhận xét rằng “Nga đã trở thành trạm xăng của Trung Quốc,” nhập cảng 10 triệu thùng dầu mỗi ngày.
Phát ngôn viên của bà Haley, bà Olivia Perez-Cubas, nói với The Epoch Times rằng phần hồi đáp của bà Haley với ông Ramaswamy về các vấn đề chính sách đối ngoại “là biểu hiện cho thấy kinh nghiệm về chính sách đối ngoại của bà.”
“Điều đó được đúc kết từ nhiệm kỳ đại sứ của bà ấy tại Liên Hiệp Quốc.”
“Bà ấy là người duy nhất trên sân khấu vừa có kinh nghiệm điều hành, với tư cách là thống đốc, vừa có kinh nghiệm về chính sách đối ngoại,” bà nói thêm, đồng thời lưu ý rằng Thống đốc DeSantis không có cùng kinh nghiệm về chính sách đối ngoại như bà Haley.
Nhóm của ông Ramaswamy cũng đã ăn mừng chiến thắng, nhưng tất nhiên là dành cho ứng cử viên của chính họ.
“Ông Vivek Ramaswamy là số 1. Còn các chính trị gia của giới quyền uy thì không là gì cả,” ông Chris Grant, cố vấn cao cấp của chiến dịch tranh cử của ông Ramaswamy, nói với The Epoch Times trong phòng họp sau cuộc tranh luận.
Bản tin có sự đóng góp của Nathan Worcester
Nguyễn Lê biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times