Mới nhất
Tiêu điểm
Bình luận
Share
Email
CPI, PPI tháng Ba của Trung Quốc giảm
Chuyên gia Đài Loan nói, ‘Mùa đông đã đến với nền kinh tế Trung Quốc’
Dữ liệu về chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và chỉ số giá sản xuất (PPI) của Trung Quốc cho tháng Ba đều không đạt kỳ vọng so với cùng thời kỳ năm ngoái. Một nhà kinh tế cho biết, mô hình phát triển kinh tế của ĐCSTQ đang trong một vòng luẩn quẩn của suy thoái bảng cân đối kế toán, và đây mới chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Ông dự đoán mùa đông kinh tế của Trung Quốc sẽ ngày càng tệ hơn.
Theo dữ liệu do Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc công bố hôm 11/04, trong tháng Ba, CPI của Trung Quốc chỉ tăng 0.7% so với cùng thời kỳ năm ngoái, tốc độ tăng chậm nhất kể từ tháng 09/2021 và giảm 0.3% so với tháng Hai. Một phân tích của trang web tin tức Trung Quốc Tài Tân (Caixin) gợi ý rằng tổng cầu vẫn còn yếu.
Trong khi đó, PPI của Trung Quốc trong tháng Ba đã giảm 2.5% so với cùng thời kỳ năm ngoái, giảm thêm 1.1%, chạm mức thấp nhất kể từ tháng 07/2020.
Theo Nam Hoa Tảo Báo (South China Morning Post), cả hai con số này đều dưới mức ước tính đồng thuận từ Wind, nhà cung cấp dữ liệu tài chính và công cụ phân tích của Trung Quốc.
Kinh tế gia Đài Loan: Chỉ là phần nổi của tảng băng chìm
Ông Phàn Gia Trung (Elliott Fan), giáo sư kiêm phó chủ nhiệm Khoa Kinh tế tại Đại học Quốc lập Đài Loan (NTU), tin rằng mô hình phát triển kinh tế của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã không còn hoạt động. Ông nói, những con số hiện tại chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Trong kinh tế học, tình huống này được gọi là suy thoái bảng cân đối kế toán.
Ông Phàn nói với The Epoch Times hôm 12/04, “Điều này rất giống với những gì đã xảy ra ở Nhật Bản sau khi bong bóng kinh tế vỡ, có nghĩa là Trung Quốc thực sự đang dẫm lên vết xe đổ,” đồng thời cho biết thêm rằng mô hình phát triển kinh tế của Trung Quốc phần lớn lặp lại các vấn đề của nền kinh tế bong bóng địa ốc của Nhật Bản trong những năm 1980 và 1990.
“Cốt lõi của vấn đề là việc phát hành nợ,” ông nói. “Nợ là một thứ thú vị. Nó là một yếu tố rất quan trọng trong tăng trưởng kinh tế.”
“Ví dụ, nếu tôi có một công ty và muốn phát triển một dự án, tôi sẽ không sử dụng tiền của mình. Tôi phải vay tiền, nghĩa là, vay từ ngân hàng. Nếu dự án có tiềm năng phát triển lớn và kiếm được nhiều tiền trong trung và dài hạn, thì tôi sẽ trả lại được tiền cho ngân hàng. Đây là sự vận hành kinh tế bình thường. Nói cách khác, nợ là cần thiết để thúc đẩy phát triển kinh tế.”
Tuy nhiên, các hoạt động kinh tế bình thường rất phức tạp khi có tham nhũng và sự thông đồng với chính phủ, ông nói thêm. “Vấn đề thông đồng giữa chính phủ và doanh nghiệp là rất nghiêm trọng ở Trung Quốc. Có nhiều người có đặc quyền đi vay ngân hàng, và ngân hàng thì chẳng dám từ chối cho vay, nhưng trên thực tế thì những dự án này không sinh lời.”
“Tuy nhiên, trong quá trình này, nhiều người được lợi theo nhiều cách khác nhau và chia tiền, [nhưng] các dự án không thể phát triển tốt, vì vậy họ không thể kiếm tiền. Khi nợ loại này nhiều lên, thì sẽ có tác động tiêu cực.”
Nợ tốt và nợ xấu
Ông Phàn cho rằng luôn tồn tại những khoản nợ tốt và nợ xấu trong xã hội, và một nền kinh tế lành mạnh cần có một cách thức phân bổ tiền cho những khoản nợ tốt, từ đó giảm khả năng phát sinh nợ xấu. Đây là môi trường căn bản cho phép một nền kinh tế lành mạnh tăng trưởng và phát triển liên tục.
“Nhưng Trung Quốc nằm ngoài môi trường căn bản đó,” ông nói. “Vấn đề nằm ở chỗ ĐCSTQ đã phát hành quá nhiều nợ trong quá khứ, và các khoản nợ này tập trung vào địa ốc.”
“Tại sao địa ốc luôn tạo ra các vấn đề tài chính? Tại sao nợ địa ốc luôn là một vấn đề lớn? Lý do là tâm lý kỳ vọng.”
Ông Phàn giải thích rằng có nhiều chỉ báo quan trọng về cách xã hội vận hành, nhưng không phải tất cả đều có tác động tâm lý giống nhau. Mặc dù một số trong số những chỉ báo này không khơi dậy những kỳ vọng lạc quan, nhưng các chỉ số như thị trường chứng khoán và tài sản tài chính có thể dễ dàng khuyến khích sự lạc quan, vì vậy khi các chỉ số này tăng lên, người ta kỳ vọng chúng sẽ tiếp tục tăng. Những kỳ vọng đó thường bao gồm cả thị trường địa ốc.
“Trong nghiên cứu kinh tế chuyên nghiệp, nỗi sợ hãi lớn nhất là tâm lý kỳ vọng,” ông Phàn nói. “Tại sao kỳ vọng phát triển lại rắc rối? Bởi vì con người trở nên phi lý. Các công cụ điều chỉnh chính sách khác nhau mà các chính phủ có thể áp dụng chỉ có hiệu quả khi người ta có lý trí. Khi toàn bộ xã hội trở nên phi lý, thì bất kỳ công cụ chính sách nào cũng trở nên vô hiệu.”
Theo ông Phàn, một trong những lý do dẫn đến bong bóng địa ốc ở Nhật Bản và Trung Quốc là do kỳ vọng bị thổi phồng, dẫn đến bong bóng bị thổi phồng. Tuy nhiên, chính quyền ĐCSTQ đã không giải quyết tình hình này một cách thích đáng.
“Tại sao? Bởi vì các con số đang trông rất đẹp,” ông nói. “Trước khi bong bóng vỡ, nền kinh tế trông sáng bóng và rạng rỡ. Mọi người đều kiếm được rất nhiều tiền. Chẳng phải là họ đang hạnh phúc hay sao? Ai lại muốn trở thành người nói ra sự thật đây? Và những gì xảy ra sau khi bong bóng vỡ, vốn đang xảy ra ở Trung Quốc ngay lúc này, được gọi là suy thoái bảng cân đối kế toán.”
Hậu quả của suy thoái bảng cân đối kế toán
Ông Phàn cho rằng trong một nền kinh tế tự do, hậu quả của việc vỡ bong bóng là nghiêm trọng trong ngắn hạn vì chính phủ thường không can thiệp quá nhiều vào thị trường. Tuy nhiên, thị trường Trung Quốc thì khác, vì ĐCSTQ kiểm soát tất cả các lĩnh vực.
Ông nói, “Vì vậy, những gì ĐCSTQ đang làm bây giờ là ngăn cản [các công ty] phá sản, bởi vì sẽ có một chuỗi những lượt đóng cửa.”
Ví dụ: Nếu A cho B vay 1,000 USD, thì B có khả năng cho C vay 1,000 USD đó, v.v. và khoản nợ có thể tiếp tục quay vòng.
Tuy nhiên, khi chu kỳ đó bị gián đoạn hoặc sụp đổ, ông nói, “Một chuỗi đóng cửa sẽ theo sau sự sụp đổ đó, và người cuối cùng sẽ nói, ‘Tôi không thể kiếm tiền. Tôi thua lỗ và tôi không thể trả lại 1,000 USD đó.’ Sau đó, món nợ không thể trả được này quay trở lại với D, C, B, A. Không ai có thể trả nợ cho họ.”
Ông Phàn tin rằng cách tiếp cận của ĐCSTQ là ngăn chặn các công ty đóng cửa bằng cách sử dụng nhiều công cụ để kéo dài thời gian đáo hạn nợ. Giả định của ĐCSTQ là sẽ không có phản ứng dây chuyền chừng nào các công ty không đóng cửa.
Ngược lại, ông Phàn cho biết, chiến lược này chỉ làm giảm mức độ nghiêm trọng của vấn đề, thay vì giải quyết nó, “vì các khoản nợ sớm muộn gì cũng phải trả, và ai đó sẽ phải trả chúng.”
Ông nói, “Trong quá khứ, nền kinh tế Trung Quốc chủ yếu được thúc đẩy nhờ phát hành rất nhiều nợ, bao gồm cả nợ địa ốc,” nhưng “hiện tại chu kỳ đó đã dừng lại vì thị trường địa ốc đang đi xuống, nền kinh tế đang bị thu hẹp, và nền kinh tế tổng thể của cả xã hội đang đi xuống.”
Ông Phàn lưu ý rằng khi các vấn đề về nợ phát sinh, thách thức đầu tiên mà một cá nhân hoặc một công ty phải đối mặt là không thể vay tiền.
“Nói cách khác, toàn bộ hoạt động kinh tế của họ bị hạn chế,” ông Phàn nói. “Những khoản đầu tư và hoạt động mà anh ấy hoặc cô ấy có thể làm là có hạn, vì vậy đầu tư sẽ giảm.”
Thứ hai, tiêu dùng sẽ giảm. Với quá nhiều nợ, cả cá nhân và doanh nghiệp đều cắt giảm chi tiêu, dẫn đến tiêu dùng giảm. Khi có ít tiêu dùng hơn trên tất cả các mặt, giá sẽ giảm.
“Nghĩa là trong bối cảnh nhu cầu tư nhân thu hẹp, giá cả chắc chắn sẽ giảm, lạm phát cũng vậy, thậm chí giảm phát sẽ xảy ra. Một khi giảm phát xảy ra, thì chính phủ sẽ khó tìm ra bất cứ công cụ nào để đối phó với tình trạng đó.”
Ông Phàn cho rằng giá yếu ở Trung Quốc là một hiện tượng không thể tránh khỏi. Lý do các cuộc suy thoái bảng cân đối kế toán khó có thể giải quyết được một khi xảy ra và thường diễn ra trong một thời gian dài là những cuộc suy thoái kiểu này tạo thành một vòng luẩn quẩn.
Ông nói, “Vòng luẩn quẩn có nghĩa là giá cả không tăng, hoặc trong trường hợp xấu hơn, giảm phát dẫn đến tăng trưởng âm đối với giá cả. Điều này sẽ làm nản lòng đầu tư rất nhiều và đầu tư kém sẽ tạo ra ít việc làm hơn, do đó tiêu dùng tư nhân sẽ giảm hơn nữa.”
‘Cơn ác mộng kinh tế’
Ông Phàn giải thích rằng nền kinh tế của xã hội có tính chất chu kỳ. Trung Quốc hiện đang trong chu kỳ suy thoái bảng cân đối kế toán, với giá cả, đầu tư, và các yếu tố kinh tế khác đều giảm. Khi chính quyền áp dụng các biện pháp thắt lưng buộc bụng do thiếu tiền, mọi thứ đều bị thu hẹp lại.
“Biến số này thu hẹp dẫn đến biến số khác thu hẹp theo, và chu kỳ cứ tiếp tục như thế,” ông nói. “Đó là một cơn ác mộng kinh tế.”
“Nói vậy có nghĩa là, mùa đông đã đến với nền kinh tế Trung Quốc. Mùa đông đã đến được một thời gian dài rồi và giờ thời tiết sẽ ngày càng lạnh hơn vì tất cả các chỉ số đang bắt đầu di chuyển theo hướng đó, và một chu kỳ đang dần dần xuất hiện. Một khi chu kỳ này bắt đầu, thì nó sẽ kéo dài khá lâu.”
Ông Phàn cho biết những con số của ĐCSTQ trông rất ảm đạm ngay cả khi đã được “hết lòng ca ngợi.”
Ông nói, “Không ai biết những con số thực tế, nhưng mọi dấu hiệu cho thấy, tình hình đang trông rất tồi tệ. Tôi nghĩ có một kỳ vọng quan trọng là những hiện tượng này sẽ không chuyển biến trong thời gian ngắn.”
“Suy thoái bảng cân đối kế toán là một kiểu suy thoái đặc biệt,” ông nói. “Nó là một kiểu suy thoái rất rắc rối, và là một vấn đề rất lớn.”
Bản tin có sự đóng góp của Reuters
Vân Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
