Cơ quan phản gián Hoa Kỳ: Trung Cộng đang thu thập DNA của người dân Hoa Kỳ
Một cơ quan phản gián hàng đầu của Hoa Kỳ đã cảnh báo rằng chính quyền Trung Cộng trong nhiều năm qua đã thu thập một lượng lớn dữ liệu chăm sóc sức khỏe của Hoa Kỳ, bao gồm cả thông tin di truyền học nhạy cảm. Điều này đặt ra những rủi ro nghiêm trọng về quyền riêng tư và an ninh quốc gia.
Cùng với các cách thức bất hợp pháp như tấn công mạng, Bắc Kinh đã sử dụng các khoản đầu tư vào các công ty công nghệ sinh học của Hoa Kỳ và các mối liên hệ đối tác với các bệnh viện và trường đại học để có quyền truy cập vào dữ liệu di truyền học và chăm sóc sức khỏe của Hoa Kỳ, Trung tâm Phản gián và An ninh Quốc gia (NCSC) cho biết trong một tờ thông tin được công bố hôm 01/02.
Một lượng lớn thông tin bộ gen (toàn bộ chuỗi gen của một người) có thể giúp thúc đẩy sự phát triển của ngành y học chính xác tiên tiến (hay ngành y học cá nhân hóa), cho phép Trung Quốc vượt qua Hoa Kỳ để trở thành nước dẫn đầu toàn cầu về công nghệ sinh học, tờ thông tin này cho biết. Những dữ liệu như vậy cũng có thể được vũ khí hóa để nhắm mục tiêu vào các cá nhân tại Hoa Kỳ nhằm phục vụ cho các hoạt động tình báo và quân sự.
Cảnh báo này được đưa ra khi tập đoàn khổng lồ BGI về di truyền học của Trung Quốc đã đang thu hút sự theo dõi vì những nỗ lực xông xáo của họ nhằm thúc đẩy các bộ kit xét nghiệm COVID-19 và các phòng thí nghiệm hỗ trợ trên toàn thế giới, điều này làm dấy lên những mối lo ngại về bảo mật dữ liệu. Đến tháng 8 năm ngoái (2020), công ty này đã bán được 35 triệu bộ kit xét nghiệm nhanh COVID-19 cho 180 quốc gia và xây dựng 58 phòng thí nghiệm tại 18 quốc gia. Công ty này đã tiếp cận một số tiểu bang của Hoa Kỳ vào năm ngoái để xây dựng và vận hành các phòng thí nghiệm xét nghiệm COVID-19, nhưng đã không có phòng thí nghiệm nào được chấp nhận sau khi các quan chức Hoa Kỳ cảnh báo về mối liên hệ đối tác này, theo bài báo gần đây của CBS.
Tập đoàn BGI cho biết họ không có quyền truy cập vào dữ liệu bệnh nhân từ các phòng thí nghiệm hay các bộ kit xét nghiệm COVID-19 của mình, nhưng cựu giám đốc của NCSC ông William Evanina nói với CBS rằng các phòng thí nghiệm này giống như những con ngựa thành Troy: bằng cách thiết lập thiết bị giải trình tự gen của họ ở Hoa Kỳ, sau đó công ty này có thể sử dụng thiết bị đó để khai thác thông tin di truyền học của người dân Hoa Kỳ. Máy giải trình tự gen là những máy móc được sử dụng để giải mã và phân tích toàn bộ bộ gen của một người.
Công ty này đã có thể tiếp cận thị trường Hoa Kỳ và dữ liệu người dùng sau khi mua lại nhà sản xuất máy giải trình tự gen Complete Genomics có trụ sở tại California với giá 118 triệu USD vào năm 2013, tờ thông tin lưu ý. Ba năm trước đó, tập đoàn BGI đã nhận được khoản vay 1.5 tỷ USD từ Ngân hàng Phát triển Nhà nước Trung Quốc.
Các công ty Trung Quốc, bao gồm cả BGI, cũng đã thiết lập liên hệ đối tác với các bệnh viện, trường đại học và viện nghiên cứu của Hoa Kỳ, cung cấp các dịch vụ giải trình tự gen chi phí thấp.
“Những liên hệ đối tác này cho phép các tổ chức Hoa Kỳ mở rộng khả năng nghiên cứu của họ, trong khi đó các công ty Trung Quốc có quyền truy cập được vào nhiều hơn dữ liệu di truyền học của những nhóm người đa dạng hơn, từ đó họ có thể sử dụng cho các sản phẩm và dịch vụ y tế mới,” theo tờ thông tin trên cho biết.
Một báo cáo năm 2019 cho thấy ít nhất 15 công ty Trung Quốc đã được cấp phép để thực hiện xét nghiệm hoặc giải trình tự gen của các bệnh nhân Hoa Kỳ, cho phép các công ty này truy cập vào dữ liệu di truyền học.
Thông tin về bộ gen của người dân Hoa Kỳ đặc biệt có giá trị đối với Trung Quốc do sự đa dạng sắc tộc trong dân số Hoa Kỳ, tờ thông tin lưu ý. Điều này là do các bộ dữ liệu đa dạng sẽ hữu ích hơn trong việc nghiên cứu để xác định các bệnh di truyền. Năm ngoái, chính quyền Trung Cộng đã thông qua luật hạn chế nghiêm ngặt khả năng các công ty nước ngoài trong việc tiếp cận dữ liệu sinh học của người Trung Quốc.
“Họ đang xây dựng một cơ sở dữ liệu khổng lồ trong nước,” Đặc vụ Giám sát FBI Edward You, người trước đây là nhà hóa sinh, nói với kênh CBS. “Và nếu bây giờ họ có thể bổ sung dữ liệu đó bằng dữ liệu từ khắp nơi trên thế giới, thì đó chính là việc ai có được bộ dữ liệu lớn nhất, đa dạng nhất.”
“Và vì vậy, quả bom hẹn giờ ở đây là một khi họ có thể đạt được trí thông minh nhân tạo thực sự, thì họ sẽ bắt đầu cuộc chạy đua với những gì họ có thể làm với bộ dữ liệu đó.”
Nếu chế độ đó có thể sử dụng cơ sở dữ liệu DNA khổng lồ này để tạo ra những bước tiến trong ngành y học cá nhân hóa, nó có thể bỏ xa các công ty Hoa Kỳ, gây nguy hiểm cho an ninh kinh tế của Hoa Kỳ.
“Mặc dù những loại thuốc mới từ Trung Quốc có thể mang lại lợi ích cho các bệnh nhân Hoa Kỳ, nhưng Hoa Kỳ có thể bị phụ thuộc nhiều hơn vào sự cải tiến và phát triển thuốc của Trung Quốc trong việc chữa bệnh, dẫn đến việc chuyển giao của cải, hợp tác kinh doanh mới và cơ hội việc làm lớn hơn tại Trung Quốc,” tờ thông tin cho biết.
Trung tâm NCSC cũng cảnh báo rằng Trung Cộng có thể kết hợp các bộ dữ liệu bộ gen với thông tin cá nhân của công dân Hoa Kỳ đánh cắp được trong các cuộc tấn công mạng trước đây để “nhắm chính xác mục tiêu” các cá nhân trong chính phủ hoặc công ty nước ngoài nhằm “theo dõi, thao túng hoặc tống tiền.”
Chẳng hạn, chế độ này có thể xác định các điểm yếu, chẳng hạn như các thói nghiện ngập hoặc các bệnh tâm thần, của một mục tiêu bằng cách phân tích dữ liệu di truyền học và hồ sơ sức khỏe của người đó. Những thông tin như vậy có thể được sử dụng để tống tiền, dùng cho việc tuyển dụng người nước ngoài làm gián điệp cho chế độ này và đàn áp những người bất đồng chính kiến ở nước ngoài.
Chế độ Trung Cộng đã tích lũy được một lượng lớn dữ liệu cá nhân của người Hoa Kỳ thông qua một số vụ tấn công mạng lớn trong những năm gần đây. Chúng bao gồm các cuộc xâm nhập vào cơ quan nhân sự của chính phủ Hoa Kỳ, cơ quan báo cáo tín dụng Equifax và công ty bảo hiểm sức khỏe Anthem, dẫn đến việc đánh cắp thông tin cá nhân của hàng chục triệu công dân Hoa Kỳ.
Bên trong Trung Quốc, chế độ này đã bắt đầu khai thác dữ liệu di truyền học để kiểm soát và đàn áp các dân tộc thiểu số theo đạo Hồi ở vùng Tân Cương xa xôi ở phía tây, tổ chức NCSC cho biết. Vào năm 2014, nó đã bắt đầu một cuộc thu thập hàng loạt dữ liệu sinh trắc học của người dân địa phương, lấy mẫu DNA, dấu vân tay, quét mống mắt và mẫu máu. Những thông tin như vậy được nạp vào một cơ sở dữ liệu khổng lồ được sử dụng để khảo sát và nhắm mục tiêu vào các cá nhân. Các nhà nghiên cứu và những người ủng hộ cũng đã cảnh báo rằng bộ sưu tập DNA có thể được sử dụng để tạo điều kiện cho việc cưỡng bức thu hoạch nội tạng người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm thiểu số Hồi giáo khác, hơn 1 triệu người trong số họ đang bị giam giữ trong một mạng lưới các trại tập trung.
Năm ngoái, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã đưa hai công ty con của tập đoàn BGI vào danh sách đen vì vai trò của họ trong việc tiến hành phân tích gen của người Duy Ngô Nhĩ, hỗ trợ cuộc đàn áp của Trung Cộng trong khu vực này. Tập đoàn BGI phủ nhận việc họ có liên hệ đến vi phạm nhân quyền.
Cathy He
Hạo Văn biên dịch
Xem thêm: