California: Tòa phạt công ty Monsanto bồi thường 332 triệu USD cho một nguyên đơn bị ung thư
Một hoạt chất ‘có độc tính di truyền’ trong thuốc diệt cỏ Roundup của công ty hóa chất Monsanto được cho là gây ra ung thư hạch bạch huyết.
Một tòa án ở California đã trao khoản bồi thường thiệt hại trị giá 332 triệu USD cho một người đàn ông bị bệnh ung thư được cho là do sử dụng thuốc diệt cỏ của công ty công nghệ sinh học nông nghiệp và hóa chất Monsanto trong hơn ba thập niên qua.
Hôm thứ Ba (26/10), bồi thẩm đoàn của Tòa án Thượng thẩm San Diego đã trao cho ông Mike Dennis, 57 tuổi, đến từ Carlsbad, California, một khoản bồi thường thiệt hại trong vụ kiện mà ông đã đệ đơn kiện công ty Monsanto. Vụ kiện liên quan đến thuốc diệt cỏ “Roundup” do Monsanto, một công ty thuộc sở hữu của đại tập đoàn Bayer của Đức, sản xuất. Vụ kiện cáo buộc rằng ông Dennis đã sử dụng thuốc diệt cỏ Roundup trong 35 năm để phun vào các bãi cỏ và khu vườn, cuối cùng dẫn đến việc ông mắc bệnh ung thư hạch huyết không Hodgkin (hay U lympho không Hodgkin), một loại ung thư bắt nguồn từ các tế bào của hệ thống miễn dịch và bạch huyết. Ông được chẩn đoán mắc phải căn bệnh này hồi năm 2020.
Bồi thẩm đoàn đã trao cho ông Dennis khoản tiền bồi thường trừng phạt trị giá 325 triệu USD (một loại bồi thường thiệt hại đặc biệt mang tính răn đe để thiệt hại không bao giờ xảy ra nữa) và 7 triệu USD tiền bồi thường cho những thiệt hại thực tế. Mặc dù bồi thẩm đoàn không tìm thấy lỗi trong công thức thuốc diệt cỏ Roundup và Bayer không có bất cẩn gì, nhưng họ kết luận rằng Monsanto đã không đưa ra cảnh báo về những rủi ro do sản phẩm gây ra.
Vụ kiện đặc biệt quy trách nhiệm cho một thành phần hoạt chất trong Roundup — glyphosate — là nguyên nhân gây ra bệnh ung thư.
“Glyphosate, thành phần hoạt chất của roundup, có độc tính di truyền,” ông Adam Peavy, luật sư đại diện cho thân chủ Dennis trong vụ án, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với NBC 7. “Hoạt chất này gây tổn thương DNA khi được hấp thụ qua da và đó là nguyên nhân chính yếu gây ra bệnh u lympho không Hodgkin.”
Vì các bác sĩ không thể phát hiện được bệnh lý của ông Dennis nên họ đã điều trị cho ông bằng phác đồ trị bệnh chàm hoặc bệnh vẩy nến. Tuy nhiên, cơ thể của ông Dennis không phản ứng với những phác đồ điều trị này.
Ông Peavy cho biết, “Hầu hết các bác sĩ không biết nhiều về chất glyphosate có trong thuốc diệt cỏ Roundup. Nhưng ông ấy đã hỏi ý kiến bác sĩ, bảo bác sĩ nghiên cứu kỹ càng hơn, rồi cuối cùng [họ] đã liên lạc với chúng tôi.”
Vị luật sư này cho hay, ông Dennis, một cựu nhân viên khảo sát đất đai, “đã chăm sóc nhiều ngôi nhà trong khoảng thời gian 35 năm. Ông bắt đầu phun thuốc diệt cỏ cùng với bố mình, và họ đã [dùng] kết hợp với dạng cô đặc vào giữa những năm 80, sau đó ông chuyển sang sử dụng phiên bản trộn sẵn đã được làm trước.”
Mặc dù bệnh ung thư đã thuyên giảm trong khoảng ba năm nay nhưng ông Peavy nói rằng thân chủ của ông vẫn đang mắc bệnh vì hiện tại không có phương pháp chữa trị nào cho bệnh u lympho không Hodgkin.
“Ông Mike phải đối mặt với căn bệnh này hàng ngày và tự hỏi khi nào bệnh sẽ tái phát,” ông nói. “Các bác sĩ của ông đã nói với ông rằng bệnh sẽ tái phát và chúng tôi chỉ chờ xem điều đó có xảy ra hay không.”
Trong một tuyên bố với NBC, Bayer cho biết họ “không tán thành với phán quyết của bồi thẩm đoàn” và tin rằng công ty có “lập luận vững chắc khi kháng cáo để lật lại phán quyết vô căn cứ này đồng thời loại bỏ hoặc giảm bớt mức bồi thường thiệt hại quá mức và vi hiến đó.”
Giải quyết các vụ kiện liên quan đến Roundup
Năm 2018, tập đoàn Bayer đã mua lại công ty hóa chất Monsanto với giá 63 tỷ USD. Kể từ đó, Bayer đã cố gắng giải quyết hàng nghìn khiếu nại liên quan đến Roundup. Vào năm 2020, Bayer tuyên bố sẽ chi trả tới 10.9 tỷ USD để giải quyết khoảng 125,000 khiếu nại đã nộp và chưa nộp để kiện sản phẩm này.
Theo tờ Bloomberg, trong hồ sơ chứng khoán năm 2022, Bayer cho biết họ đang phải đối mặt với 154,000 khiếu nại liên quan đến Roundup, trong đó có người cáo buộc thuốc diệt cỏ này gây bệnh ung thư. Hồi cuối năm ngoái, gần 110,000 vụ kiện đã bị loại bỏ hoặc được giải quyết, để lại cho công ty khoảng 40,000 trường hợp phải giải quyết.
Bayer đã dành ra 16 tỷ USD để giải quyết các chi phí kiện tụng liên quan đến Roundup. Tuy nhiên, gần đây các nhà phân tích của Morgan Stanley cho biết trong một ghi chú rằng, 16 tỷ USD có thể không đủ vì gần đây nhiều nguyên đơn đã thắng kiện Bayer trong các vụ kiện về Roundup, theo Bloomberg.
Phán quyết bồi thường 332 tỷ USD theo sau phán quyết 175 triệu USD và phán quyết 1.25 triệu USD có lợi cho các nguyên đơn trong vụ kiện Roundup hồi tháng Mười. Trong cả hai vụ kiện, các nguyên đơn đều cho rằng Roundup phải chịu trách nhiệm về bệnh ung thư mà họ mắc phải.
Như vậy, hồi tháng trước công ty đã thua ba vụ kiện liên quan đến Roundup. Trước đó, Bayer đã thắng liên tiếp 9 vụ kiện với những cáo buộc tương tự.
Bayer dự định sẽ thu hồi sản phẩm Roundup khỏi các cửa hàng vào cuối năm nay.
The Epoch Times đã liên lạc với Monsanto để đề nghị bình luận.
Các tác hại của glyphosate
Một số tổ chức đã xem xét liệu chất glyphosate có gây ung thư hay không, và đi đến các kết luận khác nhau.
Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA) đã phân loại glyphosate là “không có khả năng” gây ra ung thư sau khi nhìn vào chứng cớ ở người và động vật.
Tuy nhiên, Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) lại cho rằng glyphosate “có thể” gây ung thư ở người. Có đủ bằng chứng về bệnh ung thư ở động vật tiếp xúc với glyphosate nhưng bằng chứng ở người lại hạn chế.
Phân loại của IARC “chỉ ra bằng chứng rõ ràng cho thấy glyphosate có thể gây ra ung thư,” theo trang web của nhóm. “Khả năng phát triển bệnh ung thư sẽ phụ thuộc vào các yếu tố như chủng loại và mức độ tiếp xúc cũng như cường độ tác động của hoạt chất này.”
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), nếu con người nuốt phải một lượng lớn glyphosate, có thể gây buồn nôn và ói mửa.
Cơ quan này cho biết, glyphosate có liên quan đến “những ảnh hưởng đối với hệ hô hấp (phổi và mũi), chẳng hạn như kích ứng mũi, hoặc hen suyễn ở những người sử dụng sản phẩm có chứa chất glyphosate.”
“Những người lao động sử dụng một lượng lớn sản phẩm có chứa glyphosate trong thời gian dài có thể dễ bị ảnh hưởng đến hệ hô hấp hơn.”
Hân Nhi biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times