Các chuyên gia kêu gọi Quốc hội nhanh chóng thực thi hệ thống giám sát tăng chức năng mới sau khi NIH ‘thất bại’
Hôm 03/08, các chuyên gia đã thúc giục Quốc hội thực thi một hệ thống giám sát mới đối với các nghiên cứu rủi ro do Hoa Kỳ thực hiện hoặc tài trợ, nói rằng hệ thống hiện tại không được trang bị đầy đủ để nhận biết các thí nghiệm có vấn đề.
Hai cơ quan của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh là Viện Y tế Quốc gia (NIH) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) hiện đang được yêu cầu phân tích xem liệu các dự án được đề nghị có đáp ứng định nghĩa về nghiên cứu “liên quan đến các mầm bệnh đại dịch tiềm ẩn được tăng cường,” hoặc các mầm bệnh có thể dẫn đến một đại dịch hay không.
Các dự án đáp ứng định nghĩa này được chuyển đến một ủy ban bao gồm các thành viên do bộ trưởng y tế chỉ định, trong khi ủy ban đó quyết định xem liệu các dự án này có thể tiếp tục hay không.
Các chuyên gia cho biết hệ thống hiện tại, được gọi là khung PC3O, không khởi tác dụng.
Ông Richard Ebright, một giám đốc phòng thí nghiệm tại Viện Vi sinh học Waksman, cho biết hệ thống này “về nguyên tắc” cung cấp khả năng giám sát đầy đủ, nhưng “trên thực tế thì phần lớn chỉ tồn tại trên giấy tờ.”
Trong bốn năm rưỡi kể từ khi chính sách này được công bố, chỉ có ba dự án được phê duyệt, trong khi một số dự án khác — bao gồm cả công trình được thực hiện ở Vũ Hán, Trung Quốc, do NIH tài trợ — đã không bị gắn cảnh báo “do NIH thất bại trong việc xác định và gắn cảnh báo tất cả các dự án trong phạm vi quản lý,” theo ông Ebright.
Ông đã làm chứng trước Thượng viện trong phiên điều trần Quốc hội đầu tiên về nghiên cứu sinh học rủi ro, được biết đến chính thức là nghiên cứu tăng chức năng, kể từ khi bắt đầu đại dịch COVID-19.
Một nhân chứng khác, nhà sinh vật học Kevin Esvelt của Viện Công nghệ Massachusetts, cho biết NIH có một lịch sử lâu dài trong việc tài trợ cho các dự án nhằm mục đích tăng cường khả năng lây truyền của virus, bao gồm cả các mầm bệnh gây tử vong, nhưng nhiều dự án không được cơ quan này gắn cảnh báo.
“Tôi nghĩ tại thời điểm này thì đó là một thất bại,” Tiến sĩ Steven Quay, Giám đốc điều hành của Atossa Therapeutics, nói với uỷ ban Thượng viện này.
Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh, NIH, và CDC đã không phúc đáp yêu cầu bình luận.
Tiến sĩ Anthony Fauci, giám đốc cấp cao nhất của NIH, hồi tháng Sáu cho biết cơ quan này sẽ không dừng tài trợ cho nghiên cứu ở Trung Quốc.
Các giải pháp
Thượng nghị sĩ Rand Paul (Cộng Hòa-Kentucky), chủ tọa phiên điều trần, cho biết ông thấy cần có các phiên điều trần bổ sung và dự luật giải quyết vấn đề này. Ông hy vọng có sự ủng hộ của lưỡng đảng cho một biện pháp cải thiện việc giám sát.
Các chuyên gia đã có những ý tưởng khác nhau về các giải pháp, nhưng tất cả đã đồng ý rằng NIH không nên giám sát các khoản tài trợ mà chính cơ quan này đưa ra nữa.
Ông Ebright cho biết việc giám sát nên được giao cho một cơ quan liên bang độc lập, riêng rẽ mà không thực hiện hay tài trợ cho nghiên cứu và các quy định quản lý việc giám sát phải được hệ thống hóa. Các quy định đó nên bao gồm các điều khoản bắt buộc về giám sát và thực thi.
Nghiên cứu rủi ro “được thực hiện vì nó nhanh chóng, dễ dàng, có thể cấp vốn, và có thể xuất bản trong hệ sinh thái nghiên cứu hàn lâm,” ông nói. “Vì những động lực này, việc tự quản từ bên trong cộng đồng là không đủ. Cộng đồng nghiên cứu khoa học sẽ tuân theo các động lực; họ sẽ không bao giờ tự quản một cách hiệu quả về những vấn đề này.”
Ông Esvelt đề nghị Quốc hội ngừng tài trợ cho điều mà ông gọi là “các thí nghiệm nhận biết virus đại dịch,” đề cập đến các thí nghiệm “về căn bản có thể làm tăng độ tin cậy của chúng ta rằng một loại virus sẽ gây ra đại dịch nếu được đưa ra nhiều lần.”
“Khi nói đến việc nhận biết các loại virus có khả năng gây đại dịch mà có thể tước đi sinh mạng của hàng triệu người và tất nhiên sẽ được chia sẻ với các nhà khoa học trên toàn thế giới, những người sẽ có thể truy cập chúng, tôi không nghĩ rằng chúng ta nên làm điều đó. Tôi không nghĩ rằng Trung Quốc nên làm điều đó. Tôi không nghĩ rằng bất cứ ai nên làm điều đó bởi vì nó được kỳ vọng sẽ tước đi số sinh mạng gấp 100 lần số người mà nó có thể cứu, ngay cả khi chúng ta có thể ngăn chặn một cách hoàn hảo một loại virus tự nhiên đã được xác định để không cho lây lan khắp nơi,” ông nói.
Ông Quay đề nghị cần có các ủy ban đánh giá thể chế giám sát các thí nghiệm rủi ro này. Hệ thống ủy ban được áp dụng cho các thử nghiệm lâm sàng trên người.
Ông Zachary Stieber chuyên đưa tin về Hoa Kỳ và thế giới. Ông sống tại Maryland.