BÀI VIẾT CHUYÊN SÂU: Đảng Cộng Hòa thu hẹp khoảng cách với chiếc ghế Thượng viện then chốt của West Virginia do ông Manchin nắm giữ
Cố gắng đảo ngược lợi thế 51 ghế so với 49 ghế của Đảng Dân Chủ tại Thượng viện, Đảng Cộng Hòa đang tập trung tinh lực của họ vào tiểu bang West Virginia cho năm 2024.
Trên khắp đất nước, mọi cặp mắt sẽ đổ dồn về tiểu bang phần lớn là vùng nông thôn này, nơi khí đốt tự nhiên và than đá vẫn là những ngành công nghiệp nổi bật. Cuộc đua vào Thượng viện ở tiểu bang này là một trong số ít các cuộc đua trong năm 2024 được The Cook Political Report xem là một cuộc đua chưa ngã ngũ. Inside Elections đánh giá cuộc đua này là một “chiến trường,” và Sabato’s Crystal Ball cho biết cuộc đua này “nghiêng về Đảng Cộng Hòa.”
Thượng nghị sĩ Joe Manchin (Dân Chủ-West Virginia) sắp tái tranh cử. Ông là thành viên Đảng Dân Chủ duy nhất nắm giữ chức vụ của tiểu bang tại một tiểu bang đã chuyển từ màu xanh lam sang màu đỏ đậm.
Ông Manchin, 75 tuổi, cho biết ông sẽ công bố ý định tranh cử năm 2024 của mình vào cuối năm nay. Người ta suy đoán rằng ông có thể theo đuổi việc tái tranh cử hoặc tranh cử tổng thống với tư cách là một ứng cử viên độc lập hoặc là một ứng cử viên thuộc bên thứ ba.
Trước đó trong năm nay, ông cho biết, liên quan tới năm 2024 thì “mọi thứ đã sẵn sàng.”
Tuần trước (24-30/04), Thống đốc West Virginia Jim Justice đã tham gia cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng Hòa cho chiếc ghế Thượng viện này. Dân biểu Alex Mooney (Cộng Hòa-West Virginia) cũng tham gia cuộc bầu cử này.
Ông Justice, 72 tuổi, nhận được sự hậu thuẫn của Ủy ban Thượng nghị sĩ Đảng Cộng Hòa Quốc gia (NRSC) và Quỹ Lãnh đạo Thượng viện, một quỹ có liên kết với Lãnh đạo Thiểu số Thượng viện Mitch McConnell (Cộng Hòa-Kentucky).
Ông Mooney, 51 tuổi, đã nhận được sự bảo chứng từ Club for Growth PAC (Ủy ban Hành động Chính trị Câu lạc bộ vì Tăng trưởng) theo phái bảo tồn truyền thống, Gun Owners of America (Các Chủ sở hữu Súng Mỹ), và các nhà lập pháp như Thượng nghị sĩ Ted Cruz (Cộng Hòa-Texas) và Thượng nghị sĩ Rand Paul (Cộng Hòa-Kentucky).
Việc ủng hộ ông Justice chạy đua cho ghế Thượng viện phản ánh cam kết của NRSC về một cách tiếp cận thực tế hơn cho năm 2024 sau các kết quả [không như kỳ vọng] của Đảng Cộng Hòa trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022.
Chủ tịch NRSC Steve Daines cho biết trong một tuyên bố, “Ông Jim Justice là một người chiến thắng đã được chứng minh với thành tích tạo công ăn việc làm, cắt giảm thuế, và đấu tranh cho những giá trị bảo tồn truyền thống đã giúp ông trở thành một trong những thống đốc được yêu thích nhất cả nước.”
Ông Justice gia nhập cuộc đua
Ông Justice làm giàu từ nghề nông và các hoạt động khai thác than của gia đình. Ông đã tuyên bố ứng cử cho cuộc đua vào Thượng viện tại Khu nghỉ dưỡng Greenbrier của mình ở White Sulphur Springs. Ông đã chỉ trích Tổng thống Joe Biden đồng thời nói về phá thai và kiểm soát súng cùng các vấn đề khác.
Từng là thành viên Đảng Dân Chủ khi nhậm chức thống đốc hồi năm 2016 nhưng đã chuyển sang Đảng Cộng Hòa hồi năm 2017, ông Justice được biết đến với tính cách hào sảng và dễ gần. Ông mang con chó Bull Anh của mình, tên là Babydog, đến các sự kiện lớn.
Hồi tháng 12/2021, khi ông Manchin nói rằng ông không thể ủng hộ luật Xây dựng Lại Tốt hơn (Build Back Better) của ông Biden, thì nghệ sĩ giải trí Bette Midler đã tweet rằng West Virginia thật “khủng khiếp” và rằng ông Manchin “muốn tất cả chúng ta thật sự giống như tiểu bang của ông ấy, West Virginia. Nghèo, mù chữ, và sinh sống tản mát.”
Từ bục diễn giả khi trình bày bài diễn văn Thông điệp Tiểu bang của mình một tháng sau đó, ông Justice đã chỉ vào phía sau chú chó yêu quý của mình trên máy quay và nói rằng bà Midler có thể hôn “mông” của Babydog vì đã xúc phạm người dân West Virginia.
Cả phòng đầy các nhà lập pháp khi ấy đã hưởng ứng bằng cách đứng lên vỗ tay nồng nhiệt.
“Chúa ban phước lành cho quý vị,” ông Justice nói. “Tôi đã nói với quý vị là tôi sẽ làm quý vị cười mà.”
Ủng hộ nỗ lực tranh cử của ông Justice, Thượng nghị sĩ Lindsey Graham (Cộng Hòa-South Carolina), một đồng minh của cựu Tổng thống Donald Trump, cho biết vị thống đốc này sẽ là một ứng cử viên dễ nhận được phiếu bầu hơn so với một số thành viên Đảng Cộng Hòa được ông Trump bảo chứng mà đã thua trong các cuộc đua giữa nhiệm kỳ then chốt.
“Chúng ta đã phạm sai lầm vào năm 2022,” ông Graham nói, ám chỉ về việc ông Herschel Walker thất cử ở Georgia và ông Mehmet Oz thua cuộc ở Pennsylvania. “Có lẽ chúng ta đã không đề cử đúng người cho tiểu bang mà họ đang tranh cử. Tôi hứa với quý vị, ông Jim Justice là người phù hợp cho West Virginia.”
Thượng nghị sĩ Shelley Moore Capito (Cộng Hòa-West Virginia) cũng đang ủng hộ ông Justice và nói với khán giả tại Greenbrier rằng, “Tôi nghĩ chúng tôi thực sự sẽ trở thành một bộ đôi ăn ý ở Hoa Thịnh Đốn.”
Không có thành viên Đảng Dân Chủ nào tham gia cuộc bầu cử sơ bộ vào Thượng viện năm 2024 của đảng này ở West Virginia, mặc dù Thượng nghị sĩ Bernie Sanders (Độc Lập-Vermont) đã nói rằng ông sẽ ủng hộ một ứng cử viên thiên tả hơn.
Senate Majority PAC (Ủy ban Hành động Chính trị Khối đa số Thượng viện) đồng tình rằng cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng Hòa ở West Virginia sẽ gây tranh cãi.
“Thống đốc Jim Justice tham gia cuộc đua sơ bộ của Đảng Cộng Hòa ở West Virginia trong khi đối mặt với sự giám sát vì quá khứ tham nhũng và tư lợi của ông ấy cùng với những lời buộc tội xứng đáng rằng ông ấy là sự lựa chọn của giới thượng lưu Hoa Thịnh Đốn,” bà Sarah Guggenheimer, phát ngôn viên của Senate Majority PAC cho biết. “Đối đầu với kẻ đầu cơ chính trị Alex Mooney, chiến dịch tranh cử của ông Justice sẽ chỉ làm leo thang cuộc chiến đang diễn ra giữa ông Mitch McConnell và Club for Growth, biến cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng Hòa ở West Virginia thành một mớ hỗn độn tốn kém và bùng nổ.”
Cuối tuần trước (29-30/04), Club for Growth đã chào đón ông Justice tham gia cuộc đua này bằng một quảng cáo mang tính đả kích.
Đoạn quảng cáo dài một phút cho biết ông Justice đã chấm dứt bảo hiểm chăm sóc sức khỏe cho những người thợ mỏ than đã về hưu và gia đình của họ, cáo buộc rằng ông là một “tỷ phú trốn nợ, lơ là các nghĩa vụ tài chính và đạo đức của mình,” đồng thời đề cập đến các bản tin nói rằng một ngân hàng đã tìm cách thu giữ tiền lương thống đốc của ông để thanh toán một khoản vay cá nhân cho các doanh nghiệp tư nhân của ông.
Club for Growth cho biết họ sẽ chi ít nhất 10 triệu USD cho cuộc bầu cử sơ bộ vào Thượng viện.
Trong một quảng cáo trước đó, ông Mooney đã chỉ trích ông Justice vì các đợt phong tỏa do COVID-19 và gọi ông là “thiên tả” vì đã thông qua “đợt tăng thuế lớn nhất trong lịch sử West Virginia.”
Một tường thuật viên nói trong quảng cáo này rằng, “Ông Jim Justice đang cố gắng che giấu quá khứ thiên tả của mình. Là thống đốc, ông Justice đã phá hủy nhiều công việc kinh doanh và sinh mạng khi ông ấy phong tỏa tiểu bang của chúng ta. Và ông lớn Jim đã thúc đẩy đợt tăng thuế lớn nhất trong lịch sử West Virginia, đã ủng hộ dự luật chi tiêu hàng ngàn tỷ dollar của ông Joe Biden, và đã cố gắng ngăn những người trưởng thành mua súng trường thể thao.”
“Giờ thì, ông lớn Jim muốn trở thành thượng nghị sĩ của quý vị, nhưng ông ấy không thể che giấu được sự thật. Ông Jim Justice thiên tả không thể tin cậy được,” vị tường thuật viên này nói thêm.
Ông Justice là một người ủng hộ nhiệt thành các quy định bắt buộc đeo khẩu trang và chích vaccine COVID-19 trong thời kỳ đại dịch.
Trong khi Club for Growth và ông Mooney nhanh chóng tiến hành các cuộc tấn công mạnh mẽ, thì ông Justice và những người ủng hộ ông vẫn chưa đưa ra một quảng cáo nào.
Ông Mooney đang phải đối mặt với hai cuộc điều tra của Quốc hội về đạo đức. Theo các nhà điều tra, một cuộc điều tra đã cáo buộc rằng hồi năm 2021, ông đã đưa gia đình đến Aruba (một hòn đảo ở Caribe) và chuyến đi này đã được Công ty Trách nhiệm hữu hạn HSP Direct, một công ty mà ông Mooney có các mối quan hệ cá nhân, chi trả.
Một báo cáo thứ hai từ Văn phòng Đạo đức Quốc hội tuyên bố rằng ông Mooney cùng gia đình và nhân viên của ông đã ở tại một ngôi nhà có liên kết với HSP Direct trên Capitol Hill, và cũng được miễn phí cho ăn ở, các sự kiện, và công việc.
Ông Mooney đã phủ nhận có bất kỳ hành vi sai trái.
Ông Justice cho biết ông không quan tâm đến sự hiện diện của ông Mooney trong cuộc đua này. Ông Mooney là một thượng nghị sĩ tiểu bang Maryland và là chủ tịch Đảng Cộng Hòa của tiểu bang đó trước khi trở thành nghị sĩ đại diện cho West Virginia hồi năm 2015. Ông Mooney và ông Justice đã đấu khẩu gay gắt về vấn đề này.
“Tôi rất vui vì một số nhà lập pháp của chúng ta biết rằng ông Alex Mooney đang ở một nơi nào đó có liên hệ xa xôi với West Virginia,” ông Justice nói với tờ MetroNews có trụ sở tại West Virginia. “Ý tôi là, trên đời này làm gì có ai ở tiểu bang West Virginia biết ông Alex Mooney là một người West Virginia kia chứ? Ý tôi là, sự thật của vấn đề này là, ông Alex Mooney đến từ Maryland và chắc chắn, hoàn toàn, có liên hệ với Maryland theo mọi cách.”
Ông Mooney đã bác bỏ lời chỉ trích này.
“Hai vợ chồng tôi đang nuôi dạy ba đứa con ở West Virginia. Tôi sống ở quận Jefferson. Trên thực tế, con gái út của tôi được sinh ra ở Charleston, thuộc quận Kanawha, và đến nay các cử tri của tiểu bang này đã bầu cho tôi năm lần,” ông Mooney trả lời. “Tôi phục vụ với tư cách là một nghị sĩ của West Virginia. Vì vậy, khi những công kích thực sự mang tính riêng tư đó xuất hiện, tôi nghĩ đó là một sự đánh lạc hướng khỏi những vấn đề [khác].”
Tiểu bang chuyển sang đỏ
Từ năm 2014, khi Đảng Cộng Hòa lên nắm quyền kiểm soát cả hai viện lập pháp của tiểu bang, thì West Virginia đã nhanh chóng chuyển từ màu xanh lam sang đỏ.
Năm đó, số lượng thành viên Đảng Dân Chủ đã ghi danh ở West Virginia lần đầu tiên giảm xuống dưới 50% kể từ năm 1932. Theo Văn phòng Tổng thư ký tiểu bang, ở West Virginia hiện có khoảng 456,000 thành viên Đảng Cộng Hòa đã ghi danh và khoảng 372,000 thành viên Đảng Dân Chủ đã ghi danh.
Đảng Cộng Hòa chiếm khối đa số vượt trội trong cả hai viện của cơ quan lập pháp tiểu bang, 89 ghế so với 11 ghế tại Hạ viện Tiểu bang và 31 ghế so với 3 ghế tại Thượng viện Tiểu bang. Ông Trump đã thắng ở West Virginia với 68% phiếu bầu vào năm 2016 và năm 2020.
Sau khi ông Justice tuyên bố ứng cử, ông Manchin đã gửi thư điện tử cho những người ủng hộ và nói: “Tôi tập trung toàn bộ tâm trí vào việc thực hiện chức trách mà người dân West Virginia đã bầu tôi làm — đó là giảm các chi phí chăm sóc sức khỏe, bảo vệ An sinh Xã hội và Medicare, bảo vệ an ninh năng lượng của Hoa Kỳ và cải thiện tình hình tài khóa của chúng ta.”
“Nhưng đừng hiểu lầm, tôi sẽ thắng bất kỳ cuộc đua nào mà tôi tham gia,” ông Manchin nói thêm.
Ông Manchin cũng nói với các phóng viên rằng ông kỳ vọng rằng những cuộc bầu cử sơ bộ này sẽ “rất thu hút sự quan tâm và thú vị.”
Lần đầu tiên ông Manchin được bầu vào nhiệm sở ở West Virginia là vào năm 1982 với tư cách là một thành viên của Hạ viện tiểu bang. Ông đã thua cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Dân Chủ cho chức thống đốc hồi năm 1996 và được bầu làm tổng thư ký tiểu bang năm 2000. Sau đó, năm 2004, ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Dân Chủ và trong cuộc tổng tuyển cử cho chức thống đốc trước khi đắc cử một nhiệm kỳ thứ hai hồi năm 2008.
Sau khi Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Robert Byrd qua đời vào năm 2010, ông Manchin đã tranh cử vào vị trí này và giành chiến thắng trước khi được đắc cử nhiệm kỳ đầy đủ đầu tiên hồi năm 2012.
Năm 2018, ông đã đánh bại Tổng Chưởng lý West Virginia Patrick Morrisey trong cuộc tổng tuyển cử để có được một nhiệm kỳ thứ hai.
Ông Morrisey được xem là một ứng cử viên tiềm năng vào Thượng viện năm 2024 nhưng thay vào đó ông lại đang tranh cử cho chức thống đốc.
Ông Manchin được xem là một thành viên Đảng Dân Chủ có lập trường ôn hòa và thường không ủng hộ các dự luật do ông Biden và các thành viên thiên tả thúc đẩy. Ông đã bỏ phiếu hai lần để đàn hặc ông Trump và là người có công trong việc thông qua các dự luật chi tiêu lớn của ông Biden.
Ông Manchin là chủ tịch Ủy ban Năng lượng và Tài nguyên Thiên nhiên của Thượng viện và đại diện cho một tiểu bang nơi mà khí đốt tự nhiên và than đá là những bộ phận quan trọng của nền kinh tế tiểu bang.
Hồi tháng Tư, ông Manchin nói rằng ông có thể bỏ phiếu bãi bỏ Đạo luật Giảm Lạm Phát nếu chính phủ ông Biden tiếp tục sử dụng dự luật này để nhanh chóng khiến đất nước loại bỏ nhiên liệu hóa thạch.
Ông Manchin là thành viên Đảng Dân Chủ duy nhất cùng Đảng Cộng Hòa bãi bỏ một quy định của EPA về khí thải của xe tải hạng nặng, và ông đã đồng bảo trợ cho một nghị quyết của Thượng nghị sĩ Rick Scott (Cộng Hòa-Florida) để loại bỏ việc đình chỉ thuế quang năng của ông Biden.
Mặc dù chính phủ Tổng thống (TT) Biden đã ủng hộ việc giải quyết biến đổi khí hậu, nhưng họ cũng đã hậu thuẫn cho các dự án nhiên liệu hóa thạch do ông Manchin thúc đẩy, bao gồm dự án đường ống khí đốt Mountain Valley Pipeline — từ tây bắc West Virginia kéo dài đến Virginia và sẽ cung cấp khí đốt tự nhiên do West Virginia khai thác.
Theo một số nhà bình luận, Bộ trưởng Năng lượng Hoa Kỳ Jennifer Granholm đã viết một bức thư gửi tới các cơ quan quản lý liên bang ủng hộ đường ống Mountain Valley Pipeline, trong một hành động cho thấy TT Biden đang thu hút sự ủng hộ của ông Manchin đối với Đạo luật Giảm Lạm Phát.
‘Tôi là người mà quý vị mong muốn’
Các cuộc khảo sát của Morning Consult được thực hiện từ ngày 01/01 đến ngày 31/03 cho thấy 66% cư dân West Virginia có quan điểm tích cực về hiệu quả công việc của ông Justice.
Một cuộc thăm dò của National Public Affairs hồi đầu tháng Tư cho thấy ông Justice dẫn trước ông Mooney, 55% so với 24%, với 21% những người được hỏi chưa quyết định.
Không nản lòng, ông Mooney tin rằng mình có thể đánh bại ông Justice.
“West Virginia là một tiểu bang vững chắc của Đảng Cộng Hòa, xứng đáng có một tiếng nói bảo tồn truyền thống đã được chứng minh tại Thượng viện Hoa Kỳ thay vì một thành viên Đảng Dân Chủ như ông Joe Manchin hoặc một thành viên Đảng Cộng Hòa thiên tả,” ông Mooney nói trong một tuyên bố sau khi ông Cruz công bố ủng hộ ông.
“Quý vị muốn một người theo phái bảo tồn truyền thống đã được chứng minh, thì tôi là người mà quý vị mong muốn,” ông Mooney nói với MetroNews. “Tôi có một thành tích bỏ phiếu mà quý vị có thể tìm hiểu. Nếu quý vị muốn ai đó giống một thành viên Đảng Cộng Hòa thiên tả hơn, thì đó là ông Jim Justice.”
Một cuộc thăm dò do chiến dịch tranh cử của ông Mooney công bố và do Osage Research thực hiện vào ngày 05/04 và ngày 06/04 với sai số 4.9% cho thấy ông Justice được nhiều người biết đến, nhưng ông Mooney đã giành được lợi thế khi những người được hỏi được thông báo về một số hành động của thống đốc.
Khi hay biết về các quyết định của ông Justice với tư cách là thống đốc, thì 45% số người được hỏi sẽ bỏ phiếu cho ông Mooney, 41% sẽ ủng hộ ông Justice, và 14% cho biết họ chưa quyết định được hoặc từ chối bình luận.
Theo cuộc thăm dò này, ông Justice đã ủng hộ nhiều dự luật chi tiêu do ông Biden thúc đẩy, như Kế hoạch Giải cứu Hoa Kỳ trị giá 1.9 ngàn tỷ USD và Đạo luật Việc làm và Đầu tư Cơ sở hạ tầng 1.2 ngàn tỷ USD.
Ông Mooney đã bỏ phiếu chống cho cả hai dự luật này.
Ông Morrisey, người cũng được Club for Growth ủng hộ, nói với The Epoch Times rằng “không thể xem thường” ông Mooney.
“Ông Alex Mooney là một ứng cử viên rất mạnh,” ông Morrisey nói. “Tôi nghĩ Thống đốc Justice sẽ rất đáng gờm. Và đây sẽ là một cuộc đua thu hút sự chú ý của rất nhiều người trên khắp đất nước.”
Ông Trump cũng là một yếu tố
Ông Justice và ông Mooney công khai ủng hộ ông Trump, nhưng ông Trump vẫn chưa bảo chứng cho ứng cử viên nào tranh cử ở West Virginia.
Năm 2017, ông Justice đã thông báo tại một cuộc tập hợp của ông Trump ở Huntington, West Virginia, rằng ông sẽ rời Đảng Dân Chủ và quay trở lại Đảng Cộng Hòa.
Trước thềm sự kiện khởi động chiến dịch tranh cử hồi tuần trước, ông Justice đã nói chuyện với ông Trump, NBC News đưa tin cho hay, trích dẫn một nguồn tin biết rõ về cuộc trò chuyện này. Vị thống đốc này đã thảo luận về mối quan hệ của ông với gia đình ông Trump. Hồi năm 2017, ông đã đi săn gà tây và câu cá hồi ở West Virginia cùng với ông Donald Trump Jr. và đăng một bức ảnh lên trang web của thống đốc về một mẻ cá mà họ đã câu được.
Hồi năm 2022, ông Mooney được ông Trump bảo chứng, trong khi đó ông Justice vận động tranh cử cho đối thủ chính của ông Mooney trong Đảng Cộng Hòa, Dân biểu David McKinley.
“Tôi vẫn thường xuyên liên lạc với ông Trump. Ý tôi là, tôi tin rằng việc tôi tranh cử vào Thượng viện Hoa Kỳ là sự tiếp nối của khoản đầu tư của ông ấy vào tôi và sự bảo chứng của ông ấy trong vòng tranh cử sơ bộ lần trước của tôi, và tôi đã nói với ông ấy điều đó,” ông Mooney nói. “Quý vị xem này, kế hoạch là như thế. Ý tôi là hiện giờ chúng ta phải đương đầu với ông Joe Manchin, người đã bỏ phiếu đàn hặc ông Trump hai lần.”
Thanh Nguyên biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times