Bắc Kinh tuyên bố kinh tế Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng trưởng cao dù không cải tổ cấu trúc
Gần đây, các phương tiện truyền thông nhà nước của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đang nỗ lực thúc đẩy các doanh nghiệp tư nhân trong nước, tuyên bố rằng nền kinh tế Trung Quốc sẽ sớm phục hồi và tiếp tục tăng trưởng cao khi ĐCSTQ dỡ bỏ các chính sách chống đại dịch.
Thách thức thực sự trong giai đoạn này đối với nền kinh tế Trung Quốc là mô hình tăng trưởng dựa trên đầu tư của nước này đang phải đối mặt với tình trạng sụt giảm doanh thu nghiêm trọng. Theo các chuyên gia tài chính, chỉ có cải tổ cấu trúc mới có thể đảo ngược tình trạng suy thoái hiện nay, nhưng ĐCSTQ khó có thể thực hiện những cải tổ này.
Truyền thông nhà nước của ĐCSTQ thúc đẩy các công ty tư nhân
Hôm 06/01, CCTV, cơ quan ngôn luận của ĐCSTQ, đã mời 21 doanh nhân tư nhân hàng đầu — trong đó có Chủ tịch Hội đồng quản trị Alibaba Trương Dũng (Zhang Yong), Giám đốc điều hành Tập đoàn Kinh Đông (Jingdong, JD) Từ Lôi (Xu Lei), và Chủ tịch Fosun International Quách Quảng Xương (Guo Guangchang) — xuất hiện trên chương trình truyền hình của họ, cố gắng củng cố niềm tin vào nền kinh tế Trung Quốc.
Kể từ ngày 21/12 năm ngoái, CCTV đã chiếu các cuộc phỏng vấn và bình luận về các doanh nghiệp tư nhân trong hai chương trình truyền hình lớn là “News Broadcast” và “CCTV Financial Review.” Các chương trình này tuyên bố rằng các doanh nghiệp tư nhân sẽ sớm phát triển mạnh ở Trung Quốc với các chính sách và biện pháp hỗ trợ của ĐCSTQ. Nhiều chính quyền cấp tỉnh cũng bày tỏ sự ủng hộ dành cho các doanh nghiệp và doanh nghiệp tư nhân.
Theo dữ liệu khảo sát của Ngân hàng Standard Chartered, Chỉ số Doanh nghiệp Vừa và Nhỏ (SME) của Trung Quốc đã bị thu hẹp tháng thứ ba liên tiếp trong tháng Mười Hai, xuống dưới mốc 50, cho thấy điều kiện kinh doanh của các doanh nghiệp vừa và nhỏ đã trở nên sa sút. Sự suy giảm liên tục trong các điều kiện kinh doanh của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, vốn tạo ra công ăn việc làm ở thành thị và thị trường sơ cấp ở Trung Quốc, phản ánh tình hình kinh tế ảm đạm của cả nước nói chung.
Theo dữ liệu do Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc (NBSC) công bố, chỉ số quản lý mua hàng (PMI) của lĩnh vực sản xuất và phi sản xuất đã giảm trong tháng Mười Hai. Chỉ số PMI phi sản xuất là 41.6%, giảm 5.1% và là mức thấp nhất kể từ tháng Hai năm 2020. Đặc biệt, chỉ số hoạt động kinh doanh của các ngành bán lẻ, vận tải đường bộ, lưu trú, ăn uống, và dịch vụ dân cư đều dưới 35.0%.
Về vấn đề này, ông Lục Đĩnh (Lu Ting), nhà kinh tế trưởng của Nomura Securities, cho biết tại một sự kiện gần đây do Viện Tài chính Thượng Hải tổ chức rằng, dữ liệu từ các năm 2020 và 2021 không thể được sử dụng làm chuẩn cho tăng trưởng vào năm 2023, vì bối cảnh kinh tế toàn cầu đã thay đổi đáng kể. Ông Lục cho rằng nhiều tiền đề đằng sau sự lạc quan về phục hồi kinh tế vào năm 2023 không nhất thiết phải giữ vững, chẳng hạn như tuyên bố rằng Trung Quốc sẽ vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng trước đại dịch COVID-19, nhu cầu sẽ sớm trở lại mức trước đại dịch, v.v.
Tăng trưởng kinh tế duy trì quyền lực của ĐCSTQ
Tại cuộc họp thường niên gần đây của tạp chí Tài chính Trung Quốc, cựu Thứ trưởng Bộ Thương mại Nguỵ Kiến Quốc (Wei Jianguo) tuyên bố rằng tốc độ tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc sẽ đạt 8% vào năm 2023.
Theo dữ liệu của Bloomberg NEF, Bắc Kinh, thủ đô của Trung Quốc, chỉ có 3.6 triệu lượt đi tàu điện ngầm vào ngày 22/12 năm ngoái, thấp hơn 70% so với cùng thời kỳ năm 2019 và tình trạng tắc nghẽn giao thông trên đường phố chỉ bằng 30% so với tháng 01/2021. Các thành phố lớn khác như Trùng Khánh, Quảng Châu, Thượng Hải, Thiên Tân, và Vũ Hán cũng có mức giảm tương tự.
Phản hồi về vấn đề này, nhà kinh tế học Trung Quốc Nhậm Trạch Bình (Ren Zeping) đã viết trên NetEase rằng chỉ số PMI tháng Mười Hai cho thấy sự suy giảm kinh tế mạnh mẽ. Ông cảnh báo không nên lạc quan về tình hình kinh tế năm 2023 và tin rằng “miễn là đại dịch qua đi, thì nền kinh tế sẽ phục hồi trở lại cùng với mức tiêu dùng.”
Trong một cuộc phỏng vấn với The Epoch Times hôm 07/01, nhà bình luận các vấn đề thời sự tại Nhật Bản Quý Lâm (Ji Lin) cho biết nhìn chung, các nền dân chủ hiện đại quản trị bằng sự đồng thuận của người dân, nhưng ĐCSTQ là một chế độ độc tài, vì vậy sự cai trị của đảng này chỉ xuất phát từ tăng trưởng kinh tế. Bằng cách phát triển kinh tế, cuộc sống của người dân Trung Quốc được cải thiện, qua đó xoa dịu sự bất mãn của những người ở dưới đáy xã hội.
Chính sách zero COVID của Bắc Kinh đã tàn phá thương mại điện tử và nhiều ngành khác trong ba năm qua. Mức sống của người dân đã giảm đáng kể, dẫn đến sự bất mãn gia tăng và các cuộc biểu tình rầm rộ, chẳng hạn như phong trào Giấy Trắng. Điều này gây áp lực buộc ĐCSTQ phải duy trì sự ổn định chính trị vì sự cai trị thông qua ổn định kinh tế của đảng này đã bị tổn hại. Ông Quý tin rằng chính quyền Trung Quốc có thể sắp sụp đổ vì họ hiện đang mất đi quyền hạn của mình trên mọi phương diện.
Ông Gary Hufbauer, một nhà nghiên cứu cao cấp tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, nói với Đài Tiếng nói Hoa Kỳ: “Ông [Tập Cận Bình] cần tăng trưởng hơn 4% để duy trì tính hợp pháp của ĐCSTQ, và một khu vực tư nhân hoạt động là cách duy nhất để kích thích tăng trưởng.”
Mô hình tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc đối mặt với thách thức
Kể từ khi Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vào năm 2001, tăng trưởng GDP của nước này đã được thúc đẩy bằng vào tích lũy vốn thô thông qua thu nhập từ xuất cảng, đây trở thành cơ sở tạo tiền của ngân hàng trung ương và vốn của ngân hàng thương mại dưới dạng các tài khoản ngoại hối, và sau đó thiết lập tín dụng thông qua cơ sở hạ tầng bất động sản. Giờ đây, mô hình tăng trưởng “thu nhập từ xuất cảng + bất động sản” của Trung Quốc đang đối mặt với những thách thức.
Theo Tổng cục Hải quan Trung Quốc, xuất cảng của Trung Quốc trong tháng Mười Một năm 2022 là 296.09 tỷ USD, giảm 8.9% so với cùng thời kỳ năm ngoái. Trong tháng Mười Hai, tốc độ tăng trưởng xuất cảng của Trung Quốc được CICC Macro, CITIC Securities, và Công ty Giao dịch tương lai Quốc Thái Quân An (Guotai Junan Futures) dự đoán sẽ giảm lần lượt là 9.5%, 10%, và 6.7%.
Nhìn vào bất động sản Trung Quốc, một báo cáo do Kerry Property Ltd. Research and Ratings công bố cho thấy trong tháng Mười Hai, doanh số bán bất động sản mới của 100 công ty bất động sản lớn nhất Trung Quốc lên tới 677.51 tỷ nhân dân tệ (khoảng 98.2 tỷ USD), giảm 30.8% so với cùng thời kỳ năm ngoái, so với mức giảm 25.5% trong tháng Mười Một. Xét về kết quả tích lũy, 100 công ty bất động sản hàng đầu đạt doanh thu 6,462.22 tỷ nhân dân tệ (khoảng 936.56 tỷ USD) từ tháng Một đến tháng Mười Hai, giảm 41.6% so với cùng thời kỳ năm ngoái.
“Thách thức kinh tế thực sự ở Trung Quốc là mô hình tăng trưởng dựa vào đầu tư đang phải đối mặt với sự sụt giảm doanh thu nghiêm trọng,” nhà kinh tế học, Tiến sĩ Tạ Quốc Trung (Andy Xie) cho biết trong một bài bình luận trên tờ South China Morning Post. “Một thập niên bong bóng bất động sản liên kết với nhau và tỷ giá hối đoái bị định giá thấp đã trợ cấp cho chi phí vốn. Lãi suất thấp hoặc âm do tỷ giá hối đoái bị định giá thấp đã bù đắp một phần cho sự suy giảm tỷ suất lợi nhuận trên đầu tư cố định.” Sự sai lạc này phải trả giá bằng việc giảm tiêu dùng tính theo tỷ trọng GDP và tăng nợ gia đình.
Theo số liệu thống kê do Ủy ban Cải tổ và Phát triển của ĐCSTQ công bố, GDP của Trung Quốc trong ba quý đầu năm 2022 là 87.03 ngàn tỷ Nhân dân tệ (khoảng 12.04 ngàn tỷ USD); chi tiêu tiêu dùng bình quân đầu người trên toàn quốc là 17,878 nhân dân tệ (khoảng 2,472.75 USD), khi nhân với số người, con số này sẽ chuyển thành khoảng 25.25 ngàn tỷ nhân dân tệ (khoảng 3.6 ngàn tỷ USD), tương đương với 29% GDP. So với 43.38% GDP của năm ngoái, con số này giảm 14.4%, mức thấp kỷ lục kể từ năm 1990.
Ông Lý Tấn Lôi (Li Xunlei), nhà kinh tế trưởng của China Securities, đã viết trên một blog rằng lý do đằng sau kết quả chính sách không đạt yêu cầu là trong những năm qua, các chính sách ở Trung Quốc chủ yếu chạm vào những lĩnh vực dễ vận hành, trong khi những lĩnh vực không dễ vận hành lại là chủ yếu là những vấn đề sâu xa hoặc ở những lĩnh vực chưa có ý chí mạnh mẽ để thực hiện chính sách mới. Việc ưu tiên khôi phục và mở rộng tiêu dùng ở Trung Quốc ngụ ý rằng ĐCSTQ cần thực hiện cải tổ cấu trúc, điều này khá khó khăn.
Nhật Thăng biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times