ACLU: DHS đã chi hàng triệu Mỹ kim tiền thuế cho dữ liệu vị trí điện thoại di động
Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ (DHS) đã chi hàng triệu Mỹ kim của người đóng thuế để mua dữ liệu vị trí điện thoại di động nhằm theo dõi việc di chuyển của người dân, theo các tài liệu được Liên minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ (ACLU) xem xét và công bố.
Không có gì bí mật khi một số cơ quan chính phủ Hoa Kỳ đã mua và sử dụng dữ liệu vị trí điện thoại di động mà không có trát lệnh. Năm 2020, The Wall Street Journal đã đưa tin rằng cả Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) và Sở Thuế vụ (IRS) đã trả tiền để truy cập vào cơ sở dữ liệu vị trí điện thoại di động thương mại, có lẽ với hy vọng xác định vị trí và theo dõi những người nhập cư bất hợp pháp và những kẻ trốn thuế tình nghi. Đầu năm nay, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ bị phát hiện đã chi 420,000 USD vào dữ liệu vị trí điện thoại di động để phân tích việc tuân thủ phong tỏa COVID-19 và các đặc điểm di chuyển của những người đi đến trường học và nhà thờ.
Các tài liệu mới này, được ACLU thu thập thông qua một vụ kiện Đạo luật Tự do Thông tin (FOIA) đang diễn ra, cho thấy rằng DHS và các cơ quan trực thuộc bộ này đã sử dụng thông tin trên để theo dõi người dân trên quy mô lớn hơn những gì đã biết trước đây.
Theo ACLU, 6,168 trang hồ sơ vị trí, kéo dài từ năm 2017 đến năm 2019, chứa khoảng 336,000 điểm vị trí được trích xuất từ các ứng dụng điện thoại di động. Tổ chức dân quyền này cho biết DHS đã chi hàng triệu dollar để mua quyền truy cập vào phần lớn dữ liệu này từ các nhà môi giới dữ liệu, Venntel và Babel Street.
Các cơ quan thực thi pháp luật có thể sử dụng dữ liệu đó để “xác định các thiết bị được quan sát tại các địa điểm quan tâm” và “xác định những khách ghé thăm nhiều lần, các địa điểm thường xuyên lui tới, xác định những người tiếp xúc đã biết, và khám phá thói quen cuộc sống,” theo tài liệu quảng cáo của Venntel.
“Các hồ sơ mà ACLU thu thập được trong suốt năm ngoái thông qua một vụ kiện Đạo luật Tự do Thông tin, đã làm sáng tỏ khả năng của chính phủ trong việc thu thập thông tin riêng tư nhất của chúng ta chỉ bằng cách mở chiếc ví liên bang ra,” ACLU cho biết trong một bài viết thông báo về việc công bố này.
ACLU cũng cho biết có một mối bận tâm đặc biệt về quyền riêng tư đối với những người sống gần biên giới quốc gia, cáo buộc rằng nỗ lực của ICE trong việc sử dụng vị trí điện thoại di động để xác định dữ liệu các đặc điểm di chuyển của người nhập cư bất hợp pháp có thể “thu thập bừa bãi thông tin về cuộc sống thường nhật của người dân trong các cộng đồng ở vùng biên giới.”
Theo ACLU, việc DHS mua dữ liệu mà không có trát lệnh vi phạm án lệ từng được thiết lập bởi vụ Carpenter kiện Hoa Kỳ (Carpenter v. United States). Trong quyết định năm 2018, Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ đã phán quyết rằng các cơ quan chính phủ phải có trát lệnh để truy cập vào dữ liệu vị trí điện thoại di động của ai đó, viện dẫn “các quyền riêng tư của cuộc sống” mà thông tin đó có thể tiết lộ.
ACLU lập luận thêm rằng các tài liệu này đều là “bằng chứng” cho thấy Quốc hội nên thông qua Đạo luật Tu Chính Án Thứ Tư Không Phải Là Để Buôn Bán (Fourth Amendment Is Not For Sale Act), một dự luật được các Thượng nghị sĩ Ron Wyden (Dân Chủ-Oregon) và Rand Paul (Cộng Hoà-Kentucky) giới thiệu vào năm 2021. Theo dự luật được đề nghị này, các cơ quan chính phủ trước tiên sẽ phải bảo đảm có được trát lệnh của tòa án trước khi mua dữ liệu vị trí điện thoại di động từ các nhà môi giới dữ liệu.
DHS đã không phúc đáp ngay lập tức yêu cầu bình luận về bài báo trên.
Hồi tháng 09/2020, sau bài báo của Wall Street Journal, ông Wyden và Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren (Dân Chủ-Massachusetts) đã kêu gọi một cuộc đánh giá nội bộ về việc IRS mua dữ liệu của Venntel. “IRS không đứng trên luật pháp và các luật sư của cơ quan này không bao giờ được phép cung cấp cho các nhà điều tra [hình sự của IRS] quyền qua mặt tòa án và tham gia vào việc giám sát người Mỹ mà không có trát lệnh,” họ viết trong một bức thư (pdf) gửi cho ông J.Russell George, Tổng Thanh tra của Bộ Ngân khố về Quản trị Thuế.
Đáp lại, ông George nói với (pdf) hai thành viên Đảng Dân Chủ này rằng việc sử dụng dữ liệu Venntel là hợp pháp, mặc dù thông tin đó “không tạo ra kết quả hữu ích và không được sử dụng như một công cụ quan trọng” trong các cuộc điều tra tội phạm của cơ quan này.
“Dữ liệu thu được từ các nhà tiếp thị thông tin như Venntel không phải là đối tượng của một trát lệnh nào vì dữ liệu được thu thập bởi các Ứng dụng tải trên điện thoại di động mà người dùng điện thoại đã tự nguyện cấp quyền truy cập,” Tổng thanh tra viết.