Các tiểu bang do Đảng Cộng Hòa lãnh đạo đang kiện chính phủ Tổng thống (TT) Biden và khuyên các trường học bỏ qua những thay đổi mới trong Đề mục IX của liên bang. Những thay đổi này mở rộng việc bảo vệ sự phân biệt giới tính đối với những học sinh tự xác nhận là người có giới tính ngược lại, hoặc người chuyển giới.
Sự thay đổi quy định này được công bố hôm 19/04 và sẽ chính thức hóa việc Bộ Giáo dục định nghĩa lại giới tính để bao gồm cả nhận dạng giới tính.
Có hiệu lực từ ngày 01/08, những thay đổi này trao cho những người nam tự xác định là nữ quyền được sử dụng nhà vệ sinh, phòng thay đồ nữ, và tham gia các tổ chức chỉ dành cho nữ. Theo quy định mới này, hành vi “quấy rối” có thể bao gồm việc sử dụng các đại từ nhân xưng chính xác về mặt sinh học.
Đề mục IX là một luật dân quyền mang tính bước ngoặt năm 1972 nhằm bảo vệ phụ nữ khỏi sự phân biệt đối xử dựa trên giới tính trong các chương trình giáo dục do liên bang tài trợ và mang lại cho họ cơ hội bình đẳng.
Các trường học và cơ sở giáo dục đại học không tuân thủ Đề mục IX sẽ bị mất tiền tài trợ liên bang.
Tuần này, 15 tiểu bang đã đệ đơn kiện, cáo buộc chính phủ liên bang đã vượt quyền hạn và thay đổi bản chất của đạo luật ban đầu.
“Tôi sẽ nói thật rõ ràng. Việc Tổng thống Biden quyết định viết lại Đề mục IX là một trong những hành động cực đoan và bất hợp pháp nhất mà chúng ta từng chứng kiến trong chính phủ liên bang,” Giám đốc Giáo dục Công lập Tiểu bang Oklahoma Ryan Walters nói tại một cuộc họp hội đồng tiểu bang hồi tháng Tư.
“Đó là một cuộc tấn công vào các tiểu bang chúng ta. Đó là một cuộc tấn công vào các gia đình của chúng ta. Và đó là một cuộc tấn công nhằm vào những phụ nữ trẻ và trẻ em gái của chúng ta,” ông nói.
Các thống đốc và giám đốc giáo dục ở Texas, Oklahoma, Florida, Louisiana, Montana, và South Carolina cũng đã yêu cầu các học khu của họ phớt lờ định nghĩa mới này.
Trong một bức thư gửi Tổng thống Biden, Thống đốc Tiểu bang Texas Greg Abbott đã khiển trách sự “lạm quyền” của tổng thống.
Ông Abbott, một thành viên Đảng Cộng Hòa, viết: “Tôi đang chỉ thị cho Sở Giáo dục Texas phớt lờ mệnh lệnh bất hợp pháp của ông.”
“Việc ông viết lại Đề mục IX không chỉ vượt quá thẩm quyền hiến định của ông, mà còn chà đạp lên những luật mà tôi đã ký để bảo vệ tính chính trực của các môn thể thao nữ bằng cách cấm nam giới thi đấu với các vận động viên nữ.”
Cuộc đối đầu giữa liên bang và tiểu bang
Chính phủ TT Biden đã báo trước rằng lần thay đổi quy định này là toàn diện và nhằm mang lại công bằng cho tất cả học sinh.
Trong một tuyên bố hồi tháng Tư, Bộ trưởng Giáo dục Miguel Cardona nói: “Trong hơn 50 năm, Đề mục IX đã hứa hẹn mang lại cơ hội bình đẳng để học tập và phát triển trong các trường học của đất nước chúng ta mà không phải chịu sự phân biệt giới tính.”
Ông nói: “Những quy định sau cùng này được xây dựng dựa trên nền tảng Đề mục IX bằng cách làm rõ rằng tất cả học sinh-sinh viên của chúng ta trên toàn quốc có thể có những trường học an toàn, thân thiện, và tôn trọng các quyền của các em.”
Phó giám đốc pháp lý của Liên minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ Louise Melling đã hoan nghênh việc thay đổi định nghĩa để bao gồm những thanh thiếu niên nhận định mình là người chuyển giới.
Ông nói: “Vào thời điểm quan trọng khi mà thanh thiếu niên chuyển giới đang bị các chính trị gia sử dụng như một bao đấm bốc, quy định sau cùng này đề ra một lời nhắc nhở quan trọng rằng các trường học không thể phân biệt đối xử dựa trên nhận dạng giới tính, tình trạng chuyển giới, hoặc xu hướng tính dục.”
Mặt khác, những thay đổi về quy định này xung đột với các luật ở ít nhất 11 tiểu bang theo khuynh hướng bảo tồn truyền thống cấm những người nam bị lẫn lộn về mặt giới tính sử dụng nhà vệ sinh nữ.
Những luật yêu cầu học sinh-sinh viên sử dụng nhà vệ sinh tương ứng với giới tính của họ đã được ban hành ở Alabama, Arkansas, Florida, Iowa, Kansas, Kentucky, North Dakota, Oklahoma, và Tennessee. Luật mới về nhà vệ sinh của Utah sẽ có hiệu lực từ ngày 01/07. Luật của Idaho đã bị một thẩm phán tạm dừng.
Một số tiểu bang do Đảng Cộng Hòa lãnh đạo cũng yêu cầu các trường học phải thông báo cho các bậc cha mẹ nếu học sinh của họ tự nhận định là người chuyển giới và một số tiểu bang đã cấm các trường buộc nhân viên sử dụng các đại từ nhân xưng mà học sinh chuyển giới ưa chuộng.
Bản thay đổi luật liên bang này dường như cho phép thông báo cho các bậc cha mẹ, nêu rõ rằng “không một điều nào trong các quy định sau cùng này ngăn cản bên nhận [trợ cấp liên bang] tiết lộ thông tin về trẻ vị thành niên cho cha mẹ của em đó, những người có quyền hợp pháp nhận thông tin thay mặt cho con em họ.”
Florida, Kentucky, Montana, và North Dakota có các luật bảo vệ giáo viên và học sinh khỏi bị kỷ luật nếu họ không sử dụng những đại từ nhân xưng mà những người tự nhận là người chuyển giới ưa chuộng.
‘Còn lâu mới hợp pháp’
Hôm 30/04, Kentucky, Ohio, Virginia, West Virginia, Tennessee, và Indiana đã kiện chính phủ Tổng thống Biden. Đây là các tiểu bang mới nhất đứng lên phản kháng.
“Bộ Giáo dục Hoa Kỳ không có thẩm quyền cho nam sinh vào phòng thay đồ nữ,” Tổng Chưởng lý Tennessee Jonathan Skrmetti, một thành viên Đảng Cộng Hòa, nói trong một tuyên bố về vụ kiện.
Ông nói: “Trong nhiều thập niên kể từ khi được thông qua, Đề mục IX đã được hiểu là bảo vệ sự riêng tư và an toàn của phụ nữ trong những không gian riêng tư như phòng thay đồ và phòng tắm.”
Một ngày trước đó, hôm 29/04, Louisiana, Mississippi, Montana, và Idaho, cùng với Viện Nghiên cứu Chính sách Bảo vệ Tự do đã kiện chính phủ liên bang, cáo buộc chính phủ lạm quyền.
Vụ kiện này, được đệ trình lên Tòa án Địa hạt Liên bang cho Địa hạt Phía Tây Louisiana, cáo buộc Bộ Giáo dục của TT Biden đã áp đặt một cách bất hợp pháp một hệ tư tưởng lên giới trẻ Hoa Kỳ.
Vụ kiện gọi lần thay đổi quy định này là “một nỗ lực rõ ràng nhằm buộc các trường học của chúng ta phải rèn dũa trẻ em của chúng ta theo quan niệm ưa thích của chính phủ liên bang đương nhiệm về cách một đứa trẻ nên suy nghĩ, hành động, và nói năng như thế nào.”
Đơn kiện nêu rõ: “Luật sau cùng này là một sự sỉ nhục đối với phẩm hạnh của các gia đình và ban giám hiệu trường học ở khắp mọi nơi, và còn lâu mới hợp pháp.”
Texas, tiểu bang đã thông qua luật phản đối các vận động viên chuyển giới tham gia các môn thể thao nữ, đã đệ đơn kiện chung với tổ chức America First Legal.
Vụ kiện sẽ được Bộ phận Amarillo của Tòa án Địa hạt Liên bang cho Địa hạt Phía Bắc Texas xét xử.
Tổng Chưởng lý Texas Ken Paxton cho rằng chính phủ TT Biden không chỉ vi phạm pháp luật mà còn đang can thiệp vào chủ quyền của Texas.
Ông Paxton nói trong một tuyên bố: “Chính phủ Tổng thống Biden đã vượt quá thẩm quyền của mình và bóp méo hoàn toàn ý nghĩa mà Quốc hội định ra khi ban hành luật này.”
Ông cho rằng những thay đổi này sẽ cưỡng ép “hệ tư tưởng giới tính phản khoa học” lên các trường học và cơ sở giáo dục đại học.
Alabama, Florida, Georgia, và South Carolina đã cùng Trung tâm Luật Phụ nữ Độc lập, nhóm Các bậc cha mẹ Bảo vệ Giáo dục, và Speech First đệ đơn kiện lên Tòa án Địa hạt cho Địa hạt Phía Bắc Alabama.
Đơn kiện nêu rõ: “Vào thời điểm ban hành, không ai nghi ngờ rằng việc sử dụng từ ‘giới tính’ trong luật này ám chỉ giới tính sinh học.”
Gây nguy hại cho các môn thể thao nữ
Cô Riley Gaines, một đại sứ của Diễn đàn Phụ nữ Độc lập, đã thông báo trên mạng xã hội rằng tổ chức của cô đã đệ đơn khởi kiện.
Cựu vận động viên bơi lội tại Đại học Kentucky này đã thu hút sự chú ý trong những năm gần đây vì lên tiếng phản đối sự cạnh tranh không công bằng khi nam giới thi đấu trong các môn thể thao dành cho nữ.
Cô Gaines đồng hạng năm với Lia Thomas, một vận động viên bơi lội nam chuyển giới của Đại học Pennsylvania ở nội dung 200 yard tự do nữ tại Giải vô địch Bơi lội Nữ năm 2022 của Hiệp hội Thể thao Đại học Quốc gia (NCAA).
Cô Gaines lên tiếng về sự bất lợi mà cô và các nữ vận động viên bơi lội khác gặp phải khi thi đấu với vận động viên bơi lội nam cao 6.4 feet (1.95 mét) này, và sự bất công mà cô gặp phải khi NCAA trao chiếc cúp hạng 5 duy nhất cho đối thủ chuyển giới của cô.
Tuy nhiên, vận động viên bơi lội chuyển giới này lại biện hộ cho việc mình tham gia các môn thể thao dành cho nữ.
“Người chuyển giới nữ thi đấu trong các môn thể thao dành cho nữ không đe dọa đến các môn thể thao nữ nói chung,” anh nói trên ESPN. “Người chuyển giới nữ chỉ là một thiểu số rất nhỏ trong số tất cả các vận động viên. Các quy định của NCAA liên quan đến việc người chuyển giới nữ thi đấu trong các môn thể thao dành cho nữ đã có từ hơn 10 năm nay. Và chúng ta chưa thấy làn sóng lớn nào về việc phụ nữ chuyển giới chiếm ưu thế.”
Sau khi nghe tin về sự thay đổi quy định của chính phủ trong tuần này, cô Gaines đã than thở về quan điểm cho rằng giới tính và tư tưởng giới tính là tương đương.
“Đàn ông cũng có thể nhận học bổng đại học và học bổng thể thao của phụ nữ,” cô viết trong một bài đăng trên X.
Bài đăng cũng cho thấy rằng cả học sinh-sinh viên cũng sẽ bị buộc phải sử dụng đại từ nhân xưng mà các bạn chuyển giới ưa chuộng.
“Quý vị có thể bị buộc tội quấy rối nếu bỏ qua hoặc thậm chí thắc mắc về các quy định nói trên,” cô viết trong bài đăng.
Mặc dù cho đến nay, lần thay đổi quy định này của chính phủ TT Biden không đề cập rõ ràng đến các vận động viên chuyển giới, nhưng chính phủ được cho là sẽ đề cập trong thời gian tới. Các nhà phê bình cho rằng việc trì hoãn như vậy là một thủ thuật trong năm bầu cử để che chắn Tổng thống Biden khỏi một sắc lệnh không hợp lòng dân.
“Tôi chỉ lập luận rằng đó nhất định không phải là mong muốn của người Mỹ. Và rõ ràng là không an toàn,” ông Jonathan Butcher, một thành viên của Trung tâm Chính sách Giáo dục thuộc Quỹ Di Sản, cho biết.
Việc bảo vệ các môn thể thao nữ đã trở thành một lời kêu gọi tập hợp của phái bảo tồn truyền thống trong bối cảnh những người nam tự nhận là nữ tham gia vào các môn thể thao dành cho nữ giới, đánh bại các cô gái và phụ nữ để giành được những suất học bổng cũng như huy chương và khiến nữ giới bị thương trong các sự kiện thể thao.
Luật tiểu bang cấm nam giới tham gia các môn thể thao dành cho phụ nữ và các cô gái của một số tiểu bang đã được khoảng 20 tiểu bang áp dụng.
Thay đổi quy định một cách quan liêu
Cả bốn vụ kiện đều cho rằng lần thay đổi quy định này vi phạm Đạo luật Thủ tục Hành chính, một đạo luật chi phối thủ tục mà các cơ quan liên bang dựa vào để xây dựng và ban hành các quy định.
Ông Butcher cho rằng, vấn đề này còn có thể gây bất lợi cho nhà nước hành chính nếu vụ kiện được đưa lên Tối cao Pháp viện, xét đến các phán quyết trước đó của Pháp viện.
Mặc dù Tối cao Pháp viện chưa thụ lý những vụ kiện liên quan đến vận động viên chuyển giới, nhưng họ đã từng giải quyết các vấn đề liên quan đến thẩm quyền của các cơ quan chính phủ.
Năm 2022, Tối cao Pháp viện đã ra phán quyết trong vụ West Virginia kiện Cục Bảo vệ Môi trường (EPA) rằng cơ quan này không đủ thẩm quyền để áp đặt các quy định về phát thải khí nhà kính đối với các nhà sản xuất điện.
Trong vụ kiện này, EPA đã cố gắng áp dụng Đạo luật Không khí Sạch để buộc các nhà máy điện chuyển đổi thành nhà máy phong năng hoặc quang năng.
Ông Butcher cho biết, rất nhiều người chú ý theo dõi các diễn biến của Pháp viện tin rằng tòa án cấp cao này sẵn sàng bác bỏ Đạo luật Thủ tục Hành chính.
Ông Jonathan Hullihan, một luật sư của tổ chức Công dân Bảo vệ Tự do (Citizens Defending Freedom, CDF) tại Texas, đã nói với The Epoch Times rằng chính phủ đang cố gắng lấn át quyền lực của Quốc Hội.
Việc thay đổi định nghĩa về giới tính, rồi từ đó thay đổi cách hiểu về luật mà Quốc hội đã thông qua sẽ tác động đến hầu hết tất mọi trẻ em ở Mỹ, tức là trường hợp này sẽ liên quan đến học thuyết các vấn đề trọng yếu, ông cho biết.
Học thuyết các vấn đề trọng yếu (major questions doctrine) là một nguyên tắc được áp dụng trong các vụ kiện luật hành chính ở Hoa Kỳ, theo đó các tòa án sẽ giả định rằng Quốc hội không ủy thác những vấn đề mang tính chính trị hoặc kinh tế quan trọng cho các cơ quan hành pháp.
Ông Hullihan cho biết: “Đây là vấn đề về phân lập quyền lực.”
Ông cho biết chính phủ TT Biden đang cố gắng áp dụng các phán quyết năm 2020 của Tối cao Pháp viện trong vụ Bostock kiện Quận Clayton cho vụ kiện về Đề mục IX.
Ông Hullihan cho biết, vụ Bostock không áp dụng cho vụ kiện về Đề mục IX.
Ý kiến trong vụ đó liên quan đến Đề mục VII trong Đạo luật Dân quyền năm 1964. Pháp viện đã ra phán quyết rằng nhà tuyển dụng không thể phân biệt đối xử dựa trên khuynh hướng đồng tính luyến ái hay nhận dạng giới tính.
Trong Đề mục IX thậm chí còn có một số nội dung cho phép tách biệt dựa trên giới tính sinh học bị “lược bỏ” đi, chẳng hạn như phòng thay đồ và phòng vệ sinh dành riêng cho nữ, ông cho biết.
Ông Hullihan cho rằng Quốc hội cần phải tái khẳng định thẩm quyền của mình trước nhà nước hành chính.
Tổ chức CDF đã phát hành một lời kêu gọi hành động, đề nghị các nhà lập pháp thuộc Đảng Dân Chủ và Đảng Cộng Hòa đệ trình một nghị quyết chung nhằm phản đối lần thay đổi quy định này theo Đạo luật Giám sát của Quốc hội, ông cho biết.